Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın 13.00'te başladı. Bakan Fidan'ın başkanlık ettiği toplantıya Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da katıldı. 14.5'te başlayan görüşme bir buçuk saat sürdü. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, yaptığı açıklamada, İstanbul'daki Çırağan Sarayı'nda saat 14.45'te başlayan toplantının sona erdiğini duyurdu. Sözcü Keçeli, toplantıya ilişkin, "Olumsuz sonuçlanmadı." ifadesini kullandı.
ZELENSKİY'DEN İLK DEĞERLENDİRME: "HAZIRLIK YAPIYORUZ"
İstanbul'daki ikinci görüşmenin arından Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy değerlendirmede bulundu. Zeleneskiy, "(İstanbul müzakereleri) Heyetler Türk tarafının aracılığıyla belgeleri değiştirdi. Savaş esirlerinin serbest bırakılması için hazırlık yapıyoruz" dedi.
HEYETTE KİMLER VAR?
Toplantıya katılacak Rusya heyetinde, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in müşaviri Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve Genelkurmay Başkanlığı Ana Müdürlüğü Başkanı İgor Kostyukov yer alıyor. Ukrayna heyetinde ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi bulunuyor.
ASKER KIYAFETLİ UKRAYNA HEYETİ
Ruslar çoğunlukla takım elbise, Ukraynalılar ise kamuflajlı askeri üniformalar giymiş bir şekilde görüşmeleri gerçekleştirdi.
TÜRKİYE AYNI MASADA BİRLEŞTİRDİ
Şubat 2022'de başlayan kanlı savaşın hemen ardından, Rusya ile Ukrayna'yı aynı yıl içinde hem Antalya hem de İstanbul'da aynı masada bir araya getiren Türkiye, Mayıs 2025'te de yine İstanbul'da Rus ve Ukraynalı heyetleri 3 yılın ardından aynı masaya oturtmayı başarmıştı. Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde 16 Mayıs'ta müzakereler yapılmıştı. İki taraf, müzakerelerde "1000 kişiye 1000 kişilik" büyük bir esir takasının gerçekleştirilmesi, olası ateşkese yönelik görüşlerin ayrıntılı sunulması, ardından da müzakerelerin sürdürülmesi konusunda mutabık kalmıştı. İki ülke, İstanbul'da anlaşmaya varılan esir takasının 25 Mayıs'ta tamamlandığını duyurmuştu.
BASININ YOĞUN İLGİSİ
İstanbul Çırağan Sarayı’nda yapılacak olan Rusya ve Ukrayna heyetleri arasındaki müzakerelere yerli ve yabancı basın mensupları ilgi gösterdi.
UKRAYNA TARAFININ MESAJLARI
Ukrayna tarafı, özel operasyona ilişkin bilgileri kamuoyuna açıklayarak bir mesaj veriyor:
"Rus topraklarında bu tür İHA'lara ait daha fazla gizli yer var."
Ukrayna heyetinin görüşmelerde bu kartı oynamaya çalışacağı öne sürüldü.
Rus çevrimiçi yayın organı Vzglyad‘da Siyasi Konjonktür Merkezinin Bilimsel Konsey Başkanı Aleksey Çesnakov ikinci İstanbul görüşmeleri ile ilgili bir makalesi yayınlandı.
“Ukrayna'nın yeni müzakere turunun başlamasından önce sivil ve askeri altyapıya yönelik kitlesel saldırısı, Kiev'in bahsi yükseltme girişimi olarak görülmeli. İnternette şu anda çok fazla duygusal yorum var ama her şeyden önce tarafların pozisyonlarını ve olası çatallanmaları kayıt altına almak gerekiyor” diye yazdı.
UKRAYNA’NIN KARTI NE OLACAK?
Çeşnakov; “Ukrayna tarafı, özel operasyona ilişkin bilgileri kamuoyuna açıklayarak bir mesaj veriyor: "Rus topraklarında bu tür İHA'lara ait daha fazla gizli yer var". Yapılacak görüşmelerde Ukrayna heyeti, bu kartı oynamaya çalışacak. Ukrayna koşulsuz ateşkes fikrinden vazgeçmiyor. Bu dava aynı zamanda rejimin propagandası için de kullanılacaktır.
TRUMP’I KIZDIRMAYI GÖZE ALDILAR
Yorum yazıda; “Kiev, bahsi yükselterek yalnızca tepki alma riskini değil, aynı zamanda son bir haftadır çatışmanın her iki tarafına karşı giderek artan bir hayal kırıklığı yaşayan Trump'ı daha da kızdırma riskini de göze alıyor. Tırmanışın radikal bir şekilde artması durumunda Trump, tarafların anlaşmaya varamadığını öne sürerek süreçten çekilme fırsatını değerlendirebilir. Bu senaryonun hayata geçirilmesi durumunda Ukrayna büyük kayıplara uğrayacaktır” iddiasında bulunuluyor.
RUS TARAFI
Yazara göre; “Rus tarafının artık karşılık verecek kadar alanı var. Aynalı veya asimetrik olabilir. Hem diplomatik hem askeri alanda. Bu cevabı formüle etmek için de zaman var. Bu cevabın kaçınılmazlığı tartışmasızdır..."
PİYASALAR NASIL ETKİLENDİ?
Rusya'da piyasalar, Ukrayna ile İstanbul’da bugün yapılacak müzakereler öncesinde düşüşle açıldı. Moskova Borsası (MOEX) açılışta yüzde 1,3’e yakın kayıpla 2.793 puanın altına inerken, dolar bazlı RTS endeksi de yüzde 1,28 düşüşle 1.119 puana geriledi. Rus rublesi ise dolar karşısında yüzde 0,27 değer kaybederken, dolar/ruble paritesi 79,3 seviyesinden işlem görüyor. Rusya ile Ukrayna’dan heyetlerin, bugün İstanbul’da düzenlenecek müzakerelerde bir araya gelmesi bekleniyor. Analistler, Ukrayna tarafından dün Rusya’daki askeri hava üslerine yapılan saldırılar nedeniyle piyasaların İstanbul'da yapılacak görüşmelere dair kötümser yaklaştığına işaret etti.
ZELENSKIY'DEN YENİ AÇIKLAMA
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, savaşın sona erdirilmesine yönelik İstanbul'da düzenlenen görüşmelerin bir sonuç vermemesi durumunda, Avrupa Birliği (AB) ile ABD'nin Moskova'ya yaptırımlarla baskı kurması gerekeceğini söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Litvanya'nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen Bükreş Dokuzlusu Zirvesi'ne katılarak bir konuşma yaptı.
Zelenskiy, Rusya'nın Ukrayna'da yaz askeri harekatı başlattığını ifade ederek, savaşın bitirilmesi için diplomasi çalışmalarının sürdürülmesinin bir fırsat olabileceğini belirtti. Savaşın sona erdirilmesine yönelik iki ülke arasında bugün İstanbul'da görüşmelerin yapıldığını anımsatan Zelenskiy, "Rusya'nın verimli görüşmelere hazır olacağından emin değilim. Ancak her zaman bazı çözümlere inanmalıyız." dedi.
Zelenskiy, İstanbul'daki görüşmelerde, tam ve koşulsuz ateşkesin sağlanması, esirlerin takas edilmesi ve Ukrayna'dan zorla kaçırılan çocukların geri getirilmesi ile ilgili kararların verilmesinin kendileri için öncelikli olduğunu vurguladı. İstanbul görüşmelerinin sonuç vermemesi durumunda Rusya'ya yaptırımların artırılması gerektiğini savunan Zelenskiy, Rus tarafı kaynaklı olarak İstanbul görüşmelerinden bir sonuç çıkmaması durumunda AB ve ABD’nin Moskova’ya yaptırımlarla baskı kurması gerekeceğine işaret etti.
Zelenskiy, zirveden önce düzenlediği basın toplantısında ise bugün Vilnius'ta önemli görüşmeler yapacağını aktardı. Zirve çerçevesinde, güvenlik garantileri kapsamında yabancı askerlerin ülkesinde olası konuşlandırılması yönünde kurulan istekliler koalisyonu üyeleri ile de bir araya geleceğini dile getiren Zelenskiy, Avrupa ve Ukrayna güvenliğine yönelik çok önemli konuları görüşmek üzere yapacağı görüşmelerin öneminin altını çizdi. Zelenski İstanbul görüşmeleri için heyetini belirledi
HAKAN FİDAN: "TÜRKİYE HER TÜRLÜ ADIMI ATMAYA HAZIR"
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya ile Ukrayna arasındaki barış müzakereleri sürecine ilişkin, "Asıl olan sürdürülebilir bir barışın sağlanmasıdır. Böylelikle küresel alanda yaşanan enerji, gıda ve ulaştırma güvenliği gibi pek çok meselenin de çözümüne katkıda bulunulacaktır. Bu süreçte Türkiye olarak her türlü kolaylaştırıcı adımı atmaya hazırız." dedi. Fidan, Çırağan Sarayı'nda Türkiye'nin ev sahipliğinde, Rusya ile Ukrayna arasında düzenlenen barış müzakereleri kapsamındaki Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın açılışında hitapta bulundu.
Fidan, liderlerin ortak iradeleri temelinde temaslara devam ettiklerini belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sürekli temas halinde olduğunu, sürecin ilerlemesi için azami gayret sarf ettiğini söyledi. İlk toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla Rusya ve Ukrayna'yı ziyaret ederek Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın hazırlıklarını yaptıklarını dile getiren Fidan, her iki tarafla da konuyu ele aldıklarını dile getirdi.
Fidan, 16 Mayıs'taki toplantıda gösterilen sonuç odaklı ve yapıcı yaklaşım için taraflara teşekkür ederek, "İlk toplantıda alınan kararların hayata geçirilmesi için taraflar çok önemli adımlar attı. 1000'er kişilik mübadele kısa sürede tamamlandı. Her iki taraf da vadettiği üzere ateşkese ve müteakip adımlara yönelik tutumlarını belirledi." ifadelerini kullandı. Bakan Fidan, toplantıda iki ülkenin ateşkese dair koşullarını ve perspektiflerini değerlendirmeye devam etmeyi hedeflediklerini dile getirerek, "Aynı zamanda insani mülahazalarla savaş esirlerinin değişimi sürecini bir adım daha ileri taşımayı amaçlıyoruz. Liderler toplantısı için gerekli hazırlıkları da ele almayı öngörüyoruz." dedi.
Görüşmelerin verimli geçerek en kısa zamanda somut ilerleme sağlanması ve arzu edilen sonuca ulaşılmasının temel beklentileri olduğunu söyleyen Fidan, "Amerika'nın bu görüşmelere yönelik inancını ve desteğini son derece önemli buluyoruz. Sayın Trump'ın (ABD Başkanı Donald Trump) barışın tesisi konusundaki kararlılığı, yeni bir fırsat penceresi aralamıştır." diye konuştu.
"TÜRKİYE, HER TÜRLÜ KOLAYLAŞTIRICI ADIMA HAZIR"
Fidan, barış müzakerelerinin önemine işaret ederek, "Asıl olan sürdürülebilir bir barışın sağlanmasıdır. Böylelikle küresel alanda yaşanan enerji, gıda ve ulaştırma güvenliği gibi pek çok meselenin de çözümüne katkıda bulunulacaktır. Bu süreçte Türkiye olarak her türlü kolaylaştırıcı adımı atmaya hazırız. Aynı coğrafyayı paylaştığımız tarihi, kültürel, ekonomik ve siyasi açıdan güçlü bağlarımız olan iki ülkenin Türkiye'ye duydukları güven bizim için her türlü mülahazanın ötesindedir." diye konuştu.
İki ülkenin İstanbul'da yapacağı görüşmelerin bölgesel ve küresel açıdan ortak kader üzerinde belirleyici olacağına dikkati çeken Fidan, tüm dünyanın gözünün Rusya ve Ukrayna'nın gerçekleştireceği temaslara ve tartışmalara odaklandığını vurguladı. Fidan, Rusya ve Ukrayna'nın bu fırsattan azami ölçüde yararlanarak barışa bir adım daha yaklaştıracak somut neticeler alacaklarına yürekten inandıklarını dile getirerek, iki ülkenin heyet başkanlarına ve üyelerine teşekkürlerini iletti ve müzakerelerin Rusya ve Ukrayna halkları için güzel sonuçlar getirmesini temenni etti.
