Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın 18 Temmuz’da kamuoyuna açıkladığı teklifte, işçilere ilk 6 ay için %24, sonraki üç dönem için ise “gerçekleşen enflasyon oranında” zam önerilmişti. Ancak bu teklif, birkaç gün içinde ekonomi yönetimi tarafından fiilen geri çekildi.
GERÇEKLEŞEN ENFLASYON TANIMI KRİZE DÖNÜŞTÜ
Süreçteki asıl kriz, “gerçekleşen enflasyon” kavramında başladı. Sendikalar, temmuz ayı itibarıyla %16’yı bulan 6 aylık enflasyonun ikinci dönem zammı olarak uygulanmasını isterken; ekonomi yönetimi “gerçekleşen” enflasyonu yıl sonu rakamları olarak yorumlayarak, bu seviyede bir zammın “enflasyonla mücadele programını” riske atacağını savundu. Hazine ve Maliye cephesi, bu gerekçeyle Işıkhan’ın açıkladığı teklifi fiilen rafa kaldırarak, sendikalara gayriresmî biçimde %10-11 arasında değişen yeni zam oranları sundu. Bu yaklaşım, kamuoyuna açıklanmış resmi teklifin arkasında durulmaması nedeniyle “devletin itibarını zedeleyen” bir hamle olarak nitelendirildi.
TÜRK-İŞ: DEVLET SÖZÜNDEN DÖNEMEZ
TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, teklifin geri çekilmesine karşı sert tepki göstererek, “Açıklanmış teklif geri çekilemez” dedi. Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar ise, “Devlet sözünden vazgeçemez” diyerek hükümete çağrıda bulundu.
GREV DALGA DALGA YAYILIYOR
Ekonomi yönetiminin teknokratik tavrı kamu işçilerini sokağa itti. TÜRK-İŞ’e bağlı sendikalar Eti Maden, TCDD, Karayolları ve DSİ gibi kritik kurumlarda grev kararlarını ilan etti. TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu olağanüstü toplanarak geniş çaplı bir eylem planı hazırlığına girişti.
ZAMDA TAKVİM FARKI ADALETSİZLİK YARATIYOR
Kamu işçilerinin sözleşme başlangıç aylarının farklılığı, zam oranlarında da ciddi adaletsizliklere yol açıyor. Şubat ve martta sözleşmesi başlayan işçilerin ikinci 6 ay zammı, temmuz-ağustos beklentileriyle birlikte %12-14 aralığında kalacak. Oysa ocak ayında sözleşmesi başlayan işçiler %16,67’lik zam alacak. Bu fark, işçiler arasında “hükümet eliyle yaratılan” yeni bir eşitsizlik olarak görülüyor.
IŞIKHAN, EKONOMİ YÖNETİMİNİN GÖLGESİNDE KALDI
Toplu sözleşme sürecinde sendikaları ikna etmek için en yapıcı tutumu sergileyen Bakan Vedat Işıkhan ise, bir kez daha ekonomi yönetiminin gölgesinde kaldı. Asgari ücret sürecinde de benzer bir tablo yaşanmış; Işıkhan yüksek artış beklediğini ifade etmiş, ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çizilen sınırlar içinde hareket etmek zorunda kalmıştı. Bu kez de aynı senaryo tekrarlandı: Kamuoyuna duyurulan bir teklif, Bakan’ın elinden alındı; sendikalarla müzakere masasında Işıkhan yalnız bırakıldı. Oysa Işıkhan sıkı mali politikalara rağmen 2 yıldır sendikaların grev gibi radikal kararlar almasını yapıcı rolüyle engelliyordu. Şimdi çaresiz kaldı.
