Papa Francis’in sağlık sorunları, solunum yolu enfeksiyonuyla başlamış ve zatürreye dönüşmüştü. Son bir haftadır yüksek doz oksijen desteği alan Papa’nın laboratuvar testlerinde kısmi iyileşme görülse de, organ yetmezliği nedeniyle durumu kritik seviyedeydi.
PAPANIN ÖLÜMÜ SONRASI RİTÜELLER NE ZAMAN BAŞLAYACAK
Katolik Kilisesi’nin köklü kurallarına göre, Papa’nın ölümü resmi olarak teyit edildikten sonra “Sede Vacante” (Boş Taht) dönemi başlıyor. Vatikan’ın fiili yöneticisi olan Kutsal Roma Kilisesi Kethüdası, Papa’nın naaşını özel şapele taşıtarak geleneksel hazırlıkları yönetecek. Papa’nın bedeni, çinko kaplı ahşap bir tabuta yerleştirilecek ve kırmızı papalık kıyafetleriyle defnedilecek.
TÜRKİYE’YE GELECEKTİ
Papa Francis, geçtiğimiz sene Kasım ayında teoloji komitesinde yaptığı konuşmasında İznik’e gitme planı olduğunu açıklamıştı. Bunun amacı olarak ‘İznik Konsili'nin 1700. yıl dönümünü kutlamasına katılmak olduğunu açıklayan 88 yaşındaki ruhani lider İznik' göremeden hayatını kaybetti.
GENÇLİĞİNDEN PAPALIĞA UZANAN YOL
Jorge Mario Bergoglio, 1936’da Buenos Aires’te İtalyan göçmen bir ailenin çocuğu olarak Arjantin'de dünyaya geldi. Gençliğinde bir barda güvenlik görevlisi ve temizlikçi olarak çalıştı. Gençliğinde, dini mesleğini keşfetmeden önce kız arkadaşıyla tango yapmaktan hoşlanıyordu.Ergenlik çağında geçirdiği bir enfeksiyon sonucu akciğeri alınmış. Kimya alanında yüksek lisans yapmasına rağmen, felsefe ve teolojiye olan ilgisi onu Cizvit tarikatına yönlendirdi. Buenos Aires Başpiskoposu olmadan önce edebiyat ve psikoloji dersleri veren Bergoglio, mütevazı yaşam tarzıyla da öne çıktı: Kendi yemeğini pişirmesi ve toplu taşıma kullanması, halkla kurduğu bağın sembolü oldu.
FUTBOL AŞKI VE MESSİ BULUŞMASI
Papa Francis’in en bilinen tutkularından biri futbol. San Lorenzo taraftarı olan Papa, 2017’de Arjantin ve İtalya milli takımlarını Vatikan’da ağırladığında Lionel Messi ile olan anları tüm dünyada yankı uyandırdı. “Futbol bir iş değil, dostluk dilidir” diyen Francis, sporun şiddeti önlemedeki rolüne dikkat çekti. Messi’nin hediye ettiği zeytin ağacı ise bu buluşmanın sembolik bir hatırası olmuştu.
ÇAĞDAŞ SÖYLEMLER: LGBTİ+ VE ATEİSTLERE YÖNELİK MESAJLAR
Papa Francis, Katolik Kilisesi’nde devrim niteliğinde açıklamalara imza attı. “Ateistler de samimiyetle iyiyi ararsa cennete gider” sözleriyle tartışma yaratan Papa, LGBTİ+ bireylere yönelik “Kimseyi dışlamıyorum” diyerek kapsayıcılık vurgusu yapmıştı.
CİZVİT GELENEĞİNİN İLK TEMSİLCİSİ
731 yılından beri Avrupalı olmayan ilk Papa unvanını taşıyan Francis, aynı zamanda Cizvit tarikatının da papalık makamına çıkan ilk üyesi.
MÜTEVAZI TERCİHLERİ: SİYAH AYAKKABILAR VE PAPALIK SARAYI’NDAN VAZGEÇİŞ
Papa seçildiğinde kendisine sunulan kırmızı tören ayakkabılarını reddederek Buenos Aires’ten getirdiği siyah ayakkabıları giymeyi sürdürdü. Ayrıca, geleneksel Papalık Sarayı yerine Vatikan görevlileri ile birlikte St. Martha Evi’nde yaşamayı tercih ederek “hizmetkâr kilise” vizyonunu somutlaştırdı.
ÇOCUKLUK AŞKI ORTAYA ÇIKMIŞTI
Papa Francis'in komşusu olarak büyüyen Arjantinli bir kadın, ikisi de 12 yaşındayken çocukluk aşkı yaşadıklarını iddia etmişti. 76 yaşındaki Amalia Damonte'ye göre, Papa Francis, Buenos Aires'te kendisini reddetmeden önce bir keresinde "Eğer seninle evlenemezsem, rahip olurum" dediğini açıklamıştı. Papa'nın kendisine bıraktığı el yazısıyla yazılmış mektupta, kırmızı çatılı küçük beyaz bir ev resmi çizdiğini ve "Evlendiğimizde bunu satın alacağım" yazdığını söylemişti.
YENİ PAPA SEÇİMİ İÇİN SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Vatikan’da ölümün ardından 9 günlük yas ilan edilecek. Ardından, Kardinaller Meclisi toplanarak yeni Papa’yı seçmek için konklav sürecini başlatacak. Tarihi 13. yüzyıla dayanan bu sistemde, 120 yaşını doldurmamış kardinaller Sistina Şapeli’nde gizli oylama yapacak. Yeni Papa, oyların üçte ikisini alana kadar seçimler tekrarlanacak. Gizli oylamanın sonucu Sistina Şapeli'nden verilen özel renkli dumanlarla halka açıklanıyor. Şapelden siyah duman çıkması, bir karara varılmamış anlamına gelir; beyaz duman çıkarsa, yeni bir Papa seçilmiş demektir.
YENİ PAPA KİM OLACAK?
Birçok Katolik yorumcu için, papa hala hayattayken bir sonraki papanın kim olabileceğine dair açık spekülasyonlar saygısızlık olarak değerlendiriliyordu. Ancak Papa Francis’in ciddi sağlık sorunları yaşaması kaçınılmaz olarak dikkatleri aday olabilecek kardinallere çevirdi. Öne çıkan isimler çeşitli geçmişlere ve ideolojik bakış açılarına sahip, bu nedenle konklavın nihai seçimi Kilise'nin gelecekteki yönünü değiştirebilir. Unutulmaması gereken gerçek ise şu: Kardinallerin oylama günleri boyunca tecrit edildiği sürecin öngörülemezliği, tüm spekülasyonları boşa çıkarabilir. Konklav için adı sıklıkla anılan kardinaller kimler:
Kardinal Pietro Parolin, İtalya: "Tam bir Vatikan diplomatı" olan 70 yaşındaki İtalyan kardinal Pietro Parolin, Papa Francis'in dışişleri bakanı ve şu anda onun yerine geçmesi için favori kişi. 10 yıl önce ABD-Küba arasındaki buzların çözülmesinde ve 2018 Vatikan-Çin anlaşmasında aracılık etmesiyle tanınıyor.
Mevcut jeopolitik hareketlilik göz önüne alındığında, kardinal seçmenlerin bir diplomata ihtiyaç duyabileceği düşünülüyor. The Spectator'da Damian Thompson, 11 yıldır Francis'in "düzenli vahşi değişikliklerine" dayandığını söylüyor ve kendi ifadeleriyle "Patronunun öfke patlamaları ve kan davalarının yol açtığı hasarı onarabilecek ılımlı biri" olarak görülüyor.
Kardinal Luis Antonio Tagle, Filipinler: 67 yaşındaki Filipinli kardinal Luis Antonio Tagle, uzun zamandır Vatikan gözlemcileri ve bahisçiler arasında önde gelen bir papabili (İtalyan deyişiyle Papa olma özelliklerine sahip kişi). ABD'de "medya konusunda bilgili, karizmatik ve neşeli" olarak bilinen Tagle seçilirse, ilk Asyalı papa ve "tarihteki ilk gerçekten akıcı İngilizce konuşan papa" olacak (en azından 1150'lerde Hertfordshire'da doğan ve görevi elinde tutan IV. Adrian'dan beri). Cardinals College Report, Kardinal Tagle'ın duygularını rahatça gösterdiğini ve şakacı, samimi bir tavrı olduğunu söylüyor. Sol eğilimli siyaseti, Papa Francis'in sosyal adalet konularındaki nispeten ilerici görüşlerine benziyor.
Kardinal Peter Turkson, Gana: Çok dilli İncil bilgini 76 yaşındaki Kardinal Peter Turkson, çekici ve yumuşak konuşan biri olarak tanımlanıyor ve uzun zamandır öncü olarak görülüyor. Ancak, eşcinsellik, ekoloji ve sosyal adalet konusundaki nispeten liberal görüşleri onu kendi ülkesi Gana'daki bazı kardinaller ve piskoposlarla karşı karşıya getiriyor. Katolik nüfusun arttığı Afrika'dan bir papa seçme konusunda bir coşku olsa da, Kardinal Turkson genellikle birleştirici bir aday olarak görülmüyor. Seçilirse ilk siyahi Papa olacak.
Kardinal Péter Erdő, Macaristan: Ödüllü bir akademisyen ve entelektüel olan 72 yaşındaki Kardinal Péter Erdő, şu anki papadan daha muhafazakar ve potansiyel bir "mutabakat seçimi" olarak görülüyor. Komünist bir rejim altında büyüdü ve o zamandan beri ülkesinin kilisesini denetliyor. Macar demokrasisi otokrasiye doğru kayarken, "bu günlerde muhtemel ideal donanıma sahip" olarak görülüyor.
Ve joker Kardinal Mykola Bychok, Ukrayna: Melbourne Aziz Petrus ve Pavlus'un 45 yaşındaki Eparch'ı geçen yıl Papa Francis tarafından kardinal yapıldı. Avustralyalı cemaati büyük ölçüde Balkan Savaşı'ndan ve 2014'te Rusya ile başlayan çatışmadan kaçan Yunan Katolik mültecilerden oluşuyor. Bychock, Aziz Petrus tahtına geçmek için çok genç görülüyor ancak yine de ismi sıklıkla anılıyor.
