Milyonlarca Avrupalı seçmen 18 Mayıs 2025 Pazar günü üç farklı ülkede gerçekleşen seçimlerde yükselen siyasi ve ekonomik gerilim arasında ülkelerinin geleceklerini belirleyecek. Avrupa basını tarafından "Süper Pazar" olarak nitelenen seçim gününde Romanya'daki cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu gerçekleşirken, Polonya'da cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu, Portekiz'de ise parlamento seçimleri ülke gündeminde yer alıyor.
ROMANYA'DA 1 YILDA 2. CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ
Birinci turda Rumenlerin Birliği İttifakı (AUR) lideri George Simion oyların yüzde 41'ini alarak turu açık ara önde bitirmişti. Avrupa Birliği'ne yönelik eleştirileri ile bilinen ve Ukrayna'ya yardımı kesmeyi planlayan Simion ikinci turda favori olarak görülüyor. İkinci sırada ise Romanya'nın başkenti Bükreş'in Belediye Başkanı Nicușor Dan, ikinci turda ülkenin Batı ile olan ilişkilerini söyleminin merkezine koyuyor. Romanya her ne kadar geçen sene bir cumhurbaşkanlığı seçimi geçirse de Anayasa Mahkemesi seçimlerde Rusya müdahalesi olduğuna kanaat getirerek 2024 Cumhurbaşkanlığı Seçimini iptal etmişti. George Simion geçen sene Kasım ayında seçimi kazanan Călin Georgescu'yu Başbakan yapacağını vadetti.
POLONYA'DA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNİN İLK TURU
2023'teki parlamento seçimlerinden bu yana ülkeyi yöneten Başbakan Donald Tusk'ın hükümeti birinci tur seçimlerinde rakibiyle kozlarını paylaşacak. Mevcut hükümeti oluşturan Sivil Koalisyon farklı ideolojik görüşlere sahip partilerden oluşuyor. Koalisyonun iki yıldır ana vaadi, son 8 yılda ülkeye pahalıya mal olduğunu iddia ettiği Hukuk ve Adalet Partisi tarafından hayata geçirilmiş olan reformları geri çevirmek oldu.
Hükümet, bu vaadini gerçekleştirirken birçok hamlesi 2015'ten bu yana Cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Donald Trump destekçisi Andrzej Duda tarafından birçok defa reddedildi. Bu sebeple, cumhurbaşkanlığını kazanmak vaatlerini gerçekleştirmek için Sivil Koalisyon tarafından önemli görülüyor. Yapılan anketlere göre Sivil Koalisyon'un adayı Başkent Varşova'nın Belediye Başkanı Rafał Trzaskowski oyların yaklaşık yüzde 33'ünü alırken, onu yüzde 25 ile Hukuk ve Adalet Partisi'nin adayı Karol Nawrocki izliyor. Aşırı sağ Konfederacja'nın adayı Sławomir Mentzen ise yaklaşık yüzde 15'lik bir oy oranına sahip.
Nawrocki yasadışı göç, yeşil enerji politikalarından dönüş ve egemenlik ile ilgili söylemleri benimserken aşırı sağın adayı Mentzen kendini anaakım siyasi partilerden ayrı düşen genç seçmenin sesi olarak niteliyor. Avrupa Birliği'ne yönelik eleştirileri ile bilinen Mentzen, vergi indirimleri ve kürtajın kaldırılmasını da vadediyor.
PORTEKİZ'DE 3 YILDA 3. ERKEN SEÇİM
Portekiz son üç yılda üçüncü defa erken seçim kararı alarak Pazar günü sandığa gidiyor. Geçen seneden beri ülkeyi yöneten merkez sağ Demokratik İttifak'ın lideri ve Başbakan Luís Montenegro kendisine yöneltilen yolsuzluk suçlamalarının ardından güven oylaması yapılmasına karar verilmiş, Montenegro 11 Mart'ta güven oyunu alamadıktan sonra erken seçim kararı alınmıştı.
Son anketler, Demokratik İttifak'ın adayı Montenegro'nun oyların yüzde 33'ünü, Sosyalist Parti adayı Pedro Nuno Santos'un yüzde 26'sını, aşırı sağcı Chega partisinin adayı André Ventura'nın ise yüzde 17'sini aldığını gösteriyor. Demokratik İttifak'ın mecliste çoğunluğu alamaması durumunda, hükümetin gelecek dönemde vaatlerini gerçekleştirememesine sebep olabilir.
