İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'nın, trafik cezaları ve denetimlerde şeffaflığı artıracak yeni bir mobil uygulama açıklamasının ardından, Google Haritalar gibi popüler navigasyon uygulamalarındaki "polis noktası" bildirim özelliği yeniden gündeme geldi ve büyük tartışma yarattı. Uygulamalar, kullanıcıların sadece radar bölgelerini değil, genel polis noktası konumlarını da paylaşmalarına imkan tanıyor.
GOOGLE HARİTALAR'DA 'HIZ TUZAĞI' YERİNE 'POLİS' ÖZELLİĞİ
Google Haritalar, daha önceki "Hız Tuzağı" bildirimini kaldırarak yerine kapsamlı bir "Polis" bildirim özelliği getirdi. Bu özellik sayesinde kullanıcılar, yolda karşılaştıkları sabit veya anlık polis noktası, çevirme ya da güvenlik uygulaması yapılan yerleri işaretleyebiliyor. Diğer bazı uygulamalar da benzer polis bildirimi özelliklerini barındırıyor.
UZMANLARDAN ÇARPICI UYARILAR: "SUÇLUYA YOL GÖSTERİR"
Konuyla ilgili Milliyet'e konuşan uzmanlar, navigasyon uygulamaları üzerinden yapılan bu tür detaylı paylaşımların ciddi güvenlik riski oluşturabileceğinin altını çizdi:
"SUÇ ŞÜPHELİLERİNE KOLAYLIK SAĞLAR"
Türk-Alman Üniversitesi Ceza Hukuku Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Kemal Yıldız, özellikle anlık polis noktalarının gösterilmesinin, trafik cezalarından kaçınmanın ötesinde, suç şüphelilerinin kolluk denetimlerinden sakınmasına imkan tanıyabileceğini belirterek, "Suçluya yol gösterir" dedi. Radar yerlerinin gösterilmesinin ise yasak olduğunu hatırlattı.
"KANUNİ BOŞLUK SÖZ KONUSU":
Avukat Merve Uçanok, mevcut trafik cezaları mevzuatının radar frekanslarını bozan cihazları hedef aldığını, harita üzerinden konum paylaşmanın bu tanıma tam uymadığını ve bu nedenle bir kanuni boşluk oluştuğunu vurguladı.
"GÜVENLİK AÇIĞI OLUŞTURABİLİR":
Bilişim Hukukçusu Sefa Karcıoğlu, radarların önceden levhayla uyarılmasının zorunlu olduğunu, harita uyarılarının bu kapsamda teknik olarak yasal olabileceğini ancak kişilerin polis noktalarını bilinçli olarak tercih etmemesinin bir güvenlik açığı yaratabileceğine dikkat çekti.
"CEZAYI ETKİSİZ KILABİLİR":
Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, sistemin kullanıcı paylaşımlarıyla çalıştığını ve sürücülerin rotalarını değiştirerek denetimlerden kaçınmasının, trafik cezalarının caydırıcılığını ve trafik güvenliğini baltalayabileceğini ifade etti.
BAZI ÜLKELERDE POLİS KONUMU PAYLAŞIMI YASAK
Adli Bilişim Uzmanı Mustafa Sansar, bu özelliğin dünyada (ABD, İngiltere gibi ülkelerde) uzun süredir kullanıldığını ancak bazı ülkelerde polis noktası konumlarının gösterilmesinin açıkça yasaklandığını aktardı. Türkiye'de ise şu an için net bir yasal engel bulunmadığını, ancak konunun tartışmalı olduğunu söyledi.
"KURNAZLIK KÜLTÜRÜ" TOPLUMSAL RİSK
Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan, konuyu toplumsal bir boyutta ele aldı. Devlet kurallarını çiğnemeyi "kurnazlık" olarak gören ve meşrulaştıran bir kültürel alt yapının (kurnazlık kültürü) varlığına işaret eden Erdoğan, bu anlayışın toplumsal güveni ve birlikte yaşama ahlakını zedelediğini, sadece yasal düzenlemelerle değil, toplumsal vicdanın da yeniden inşasının gerekli olduğunu vurguladı.