Kentsel dönüşüm sadece bina değişiminden ibaret değildir. Aynı zamanda altyapı, sosyal donatı, yeşil alanlar ve ulaşım sistemleri gibi şehir fonksiyonlarını da iyileştirerek yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Bu bağlamda kentsel dönüşüm faydaları yalnızca fiziksel değil ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarda da hissedilir.

Kentsel Dönüşüm Şartları Nelerdir?

Bir yapının kentsel dönüşüm şartları kapsamına girmesi için bazı temel kriterleri karşılaması gerekmektedir. Bu kriterler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen yasal mevzuatlar çerçevesinde uygulanmaktadır.

1. Riskli Yapı Tespiti

Riskli yapı tespiti kentsel dönüşüm sürecinin ilk ve en önemli adımıdır.

• Binanın depreme karşı dayanıksız olup olmadığını belirlemek amacıyla bir teknik inceleme yapılır.
• Bu incelemeyi sadece Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan lisanslı kuruluşlar yapabilir.
• Eğer bina “riskli yapı” olarak tespit edilirse, kentsel dönüşüm süreci başlatılabilir.
• Bu tespit raporu bakanlığa ve ilgili belediyeye sunulur.

2. Malik Uzlaşması

Kentsel dönüşümde hak sahiplerinin rızası önemlidir.

• İlk etapta binada hissesi olan maliklerin en az %25'inin (1/4’ünün) başvurusu yeterlidir.
• Ancak süreç ilerledikçe özellikle projelendirme ve yeniden inşa aşamasında %50 +1 yani salt çoğunluk aranır.
• Eğer bu oran sağlanamazsa süreç uzayabilir ya da bakanlık devreye girerek bazı arsa payı satışı gibi haklara müdahale edebilir.
• Bu uzlaşı proje planlaması, müteahhit seçimi ve yeni tapuların paylaşımı gibi konular için hayati önem taşır.

3. Yasal Onaylar

Yeni yapılacak binanın resmi prosedürlere uygun olması gerekir.

• Projeler ilgili belediye tarafından onaylanmalı ve imar planlarına uygun olmalıdır.
• Bu kapsamda imar durumu belgesi, yapı ruhsatı, statik, mimari ve elektrik projeleri gibi belgeler hazırlanır ve onaylatılır.
• İnşaatın yapılacağı alanın sosyal, kültürel ve çevresel etkileri de dikkate alınmalıdır.

Bu şartlar hem bireylerin hak kaybına uğramaması hem de şehirlerin planlı şekilde gelişmesi için zorunludur. Aynı zamanda kentsel dönüşüm faydalarından maksimum düzeyde yararlanabilmek için bu şartlara dikkat edilmelidir.

Kentsel Dönüşüme Girecek Daire Almak Mantıklı Mı?

Kentsel dönüşüm uzun vadede kazancı büyük olsa da ilk aşamada maliyetli bir süreç olabilir. Bu nedenle kredisiz ev alma fırsatlarından yararlanmak cazip alternatifler sunar. Kredisiz ev satın almak bireylerin gelir düzeyine uygun ev sahibi olmasını sağlar. Bu sayede bireyler bütçelerini zorlamadan kentsel dönüşüm sürecine dahil olabilir, mevcut yapılarını güvenli ve modern hale getirirken uzun vadeli bir yatırım da yapmış olurlar. Yani kentsel dönüşüme girecek bir daire almak hem geleceğe yönelik değerli bir yatırım yapmak hem de yaşam alanını iyileştirmek isteyen bireyler için oldukça mantıklı bir tercih olarak öne çıkabilmektedir.