Türkiye’de ilaç fiyatları, her yıl şubat ayında kur ayarı ve zam oranıyla belirleniyor. Aynı şekilde her yıl şubat ayı gelmeden piyasada ilaç sıkıntısı yaşanıyor. Bu yılın farkı, önceki senelerde aralık gibi başlayan stok sorununun ekime çekilmiş olması. Eczacılar kurdaki artış ve pandeminin etkileri nedeniyle ilaç sıkıntısı yaşadıklarını belirtirken, Bakanlığın “Sistemde ilaçlar görünüyor” açıklaması çelişki yaratıyor. DÜNYA’ya konuşan Eczacılar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Zozan Padel, çelişkinin eczacılarla vatandaşı karşı karşıya getirdiğini belirtirken meslektaşlarını, “Hiçbir eczane ya da ilaç deposunun dört ay ilaç satmama lüksü yok. Ekimden şubata kadar satış yapmamayı nasıl göze alırız? Biz bu işten geçimini sağlayan insanlarız. Hem sistem hem de kur ve hammadde krizinin etkilerini yaşıyoruz” diye savundu.
PANDEMİDE BAZI KALEMLERDE ÜRETİM AZALDI
Zozan Padel’in bu yılki ilaç sıkıntısıyla ilgili dikkat çektiği birkaç konu var: “Geçtiğimiz yıl şubat ayında yapılan fiyat anlaşmasında ilaç kurunda dolar 4.57 TL olarak belirlenmişti. Oysa şu anda reel kur bunu bir misliden fazla katladı. Sektörün ilaç alımı ciddi sıkıntıya düştü. İkinci olarak pandemi döneminde koronavirüs çok öne çıktığından bazı ilaçlar satılmadı. Şirketlerin üretim ve pazarlama planlamaları şaştı. Rafl ardaki ürünlerin tarihi geçti. Şirketler yeni planlarında Türkiye’ye önceki yıllar kadar yer vermedi. Devlet de kuru düşük tutunca zarar edecekleri için bu tablo daha da derinleşti. İlaç takip sisteminde ilaç varmış gibi görünebilir ama bunun nedeni Anadolu’da hatta büyük şehirlerde bile internette yaşanan sıkıntılar nedeniyle sistemin sağlıklı çalışmaması.”
HANGİ İLAÇLARDA SIKINTI VAR?
Padel, normalde haftalık bin kutu satılan ilaçların şu anda sistemde birkaç adet göründüğüne dikkat çekti. “Bir kutu görünen ilaç var sayılmaz” diyen Padel, bu krizin tam 650 kalem ilaçta yaşandığının altını çizdi. Özellikle çocuk grubunda sorunlar olduğunu söyleyen Padel, krizi şöyle özetledi: “Çocuk antibiyotikleri, şuruplarda ciddi sıkıntılar var. Bunun yanında diyabet, kolesterol gibi kronik sorunlarda da sıkıntı yaşıyoruz. İnsülin yok piyasada. Bir önemli kalem de ruhsal hastalıklar. Psikiyatri ilaçları, Alzheimer, şizofreni, demans gibi hastalıklarda kullanılan ilaçlar bulunamıyor. Bu kişiler kutunun dahi değişmesine tahammül edemezler. Bu nedenle muadil vermek de çok zor. Yine aynı şekilde göz damlaları, astım ilaçları da şu anda piyasada bulunamıyor.”
WHATSAPP GRUPLARINDA ÇARE ARIYORUZ
Eczacılar olarak tam bir işbirliği içinde olduklarını belirten Zozan Padel, hastaların derdine whatsapp grupları aracılığıyla çare bulmaya çalıştıklarını anlattı. Hekimleri de bu gruplara dahil ettiklerini ifade eden Padel, “Bir kutu ilaç için tüm eczacılar seferber oluyoruz. Eğer yerli değilse, hekimlere bu ilacın muadilini soruyor ve bulmaya çalışıyoruz. Bu artık eczanelerin ya da ilaç üreticilerinin sorunu değil, bir halk sağlığı sorunu haline geldi. Çünkü bağışıklığı baskılayıcı ilaçları da bulamıyoruz” dedi.
ZAM YILA BÖLÜNSÜN, YERLİ ÜRETİM ARTSIN
Eczacılar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Zozan Padel’e göre her yıl yaşanan ilaç sorunu, fiyatlama politikasının değişmesiyle azaltılabilir. Padel, “Yılda bir kez yüzde 25 zam yapılacağına aynı oran üçe bölünmeli. Küçük güncellemeler yapılmalı. Böylece risk yayılmalı” dedi. İlaç sektörünün yüzde 60’ının ithale dayandığına vurgu yapan Padel, “Yerliler de hammaddede yüzde 75 ithal bağımlı. Uzun vadede yerlileşme şart. Hammadde ve bitmiş üründe yerlileşme teşvik edilmeli” diye konuştu.(Dünya)
İstanbul Haber Ajansı
