ABD Senatosu’nun Dış İlişkiler Komitesi’nde, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını destekleyen bir karar tasarısı 5’e karşı 12 oyla kabul edildi.
Demokrat 10, Cumhuriyetçi 8 senatörün bulunduğu komiteye, başkanı Demokrat Partili New Jersey Senatörü Robert Menendez tarafından sunulan 1915 olaylarıyla ilgili 410 sayılı tasarı, 5’e karşı 12 oyla onaylandı. Oylama öncesinde komite başkanı Menendez, tasarı üzerinde değişiklik önergesi sundu. Bunun üzerine, tasarının metninde Türkiye’nin isminin geçtiği tüm ifadeler çıkarıldı.
Oylama öncesinde tasarı üzerinde senatörlerin fazla söz almadığı gözlenirken, komite başkanı Menendez, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının "bir hakikat" olduğunu iddia etti. Tasarının Ermeni kadın ve çocukların öldürüldüğü iddiasını tekrar teyit ettiğini ileri süren Menendez, 1915 olaylarında ölenleri andı. Menendez, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 1915 olaylarına ilişkin iyi belgelenmiş kanıtları olduğunu savunarak, “Bu gerçekler inkar edilemez. Adına ne derseniz deyin, soykırım soykırımdır” ifadesini kullandı.
Komitenin Cumhuriyetçi Partili Kıdemli Üyesi Bob Corker da, tasarının Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilere daha da zarar vereceğine vurgu yaptı. Tasarının zamanlamasına dikkati çeken Corker, Ukrayna krizinin devam ettiği bir dönemde ABD’nin Türkiye gibi bir ülkeyi karşısına almasının doğru olmadığına işaret ederek, bunun Washington’ın ulusal çıkarlarıyla örtüşmeyeceğini kaydetti.
Oylamada, Menendez, Ruanda soykırımı ve 1915 olaylarıyla ilgili tasarının birlikte okunmasını talep etti. Tasarıya karşı çıkan Corker, bu talebe itiraz etti. Corker, Ruanda soykırımı ile 1915 olaylarının farklı olaylar olduğunun altını çizerek, ayrı oylanmasını istedi. Bu isteğin ardından Menendez, her üyenin isimlerinin okunarak tasarının oylanmasına karar verdi. 12 komite üyesinin oyuyla geçen tasarıya Corker’ın yanı sıra Cumhuriyetçi senatörler John Barosso, James Risch, Ron Johnson ve Jeff Flake karşı çıktı.
Bağlayıcı özelliği olmayan tasarının nihai kabulü için Senato Genel Kurulu’nda da oylanması gerekiyor.
"İç politika malzemesi yapılması hoş değil"
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise ABD’nin başkenti Washington’da Türk gazetecilerin, ABD Kongre’sinin Senato kanadındaki Dış İlişkiler Komitesi’nde 1915 yılı olaylarına ilişkin Ermeni iddialarına yönelik tasarısının kabul edilmesine yönelik soruları üzerine, bu gelişmenin şu anda Ankara’da değerlendirmesinin yapıldığını ve hükümet tarafından resmi bir açıklamanın olacağını kaydetti.
Babacan, "Ama, 99 yıl önce Amerika’dan çok daha uzak bir coğrafyada gerçekleştirildiği iddia edilen ama olup olmadığı konusunda da hiçbir bilimsel çalışmanın henüz yapılmadığı ve bizim de kesinlikle olmadığını iddia ettiğimiz bir konunun, bugün ABD’de tamamen iç politika malzemesi olarak kullanılması hoş bir şey değil" değerlendirmesini yaptı.
Daha önce 2010 yılında benzer bir tasarının Temsilciler Meclisi’nin ilgili komitesinde geçtiğinde dönemin Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Namık Tan’ın Türkiye’ye çağrıldığının sorulması üzerine Babacan, "şu anda Ankara’da her türlü değerlendirmenin yapıldığı" cevabını yineledi.
Türk-Amerikan ilişkilerine yönelik soru üzerine Babacan, "Bugünkü gelişmeden sonra ilişkilerin nasıl olduğunu tanımlamak, belki bugün bu saatte tanımlamak çok doğru olmaz" yanıtını verdi.
Babacan, tasarının çok hızlı biçimde gündeme geldiğini belirterek "Dolayısıyla oldukça hızlı gelişmiş" ifadesini kullandı. Babacan, tasarının kısa sürede gündeme getirilmesine rağmen Türkiye’nin Washington Büyükelçiliğinin bu konuda yoğun çalışmalar yürüttüğünü bildirdi.
