Merkez Bankası Yatırım Anketi’ne göre 2013 yılı güz döneminde brüt yatırım harcamaları geçen yıla göre cari fiyatlarla yüzde 48 artış oranı ile bahar döneminde öngörülenden daha yüksek gerçekleşti.
Merkez Bankası, 2013 yılı Güz Dönemi Yatırım Anketi sonuçlarını açıkladı. Güz dönemi toplu sonuçları, anketin yollandığı toplam 2 bin 711 firmanın 2 bin 154’ünden gelen yanıtlarla oluşturuldu. Yatırım Anketi, İktisadi Yönelim Anketi’ne dahil olan işyerlerine gönderildi.
Buna göre 2013 yılı güz döneminde 2013 yılı brüt yatırım harcamalarının geçen yıla göre cari fiyatlarla artış oranının, bahar döneminde öngörülenden daha yüksek gerçekleşerek yüzde 48 olduğu gözlendi. İşyerleri büyüklük grupları itibarıyla değerlendirildiğinde, 2013 yılı yatırım harcamalarının geçen yıla göre cari artış oranı üretimde çalışan sayısı 50 ile 249 arasında olan işyerleri için yüzde 59.9, üretimde çalışan sayısı 250 ile 499 olan işyerlerinde yüzde 60.7, üretimde çalışan sayısı 500 ve üzerinde olan işyerleri için yüzde 42.6 ile 2013 yılı bahar döneminde öngörülenden daha yüksek gerçekleşti.
Yatırım harcamalarının yüzde 31.4 artacağı öngörüldü
2013 yılı güz dönemi anket sonuçlarına göre 2014 yılı yatırım harcamalarının geçen yıla göre cari fiyatlarla yüzde 31.4 oranında artacağı öngörüldü. 2014 yılında yapılması öngörülen yatırımların geçen yıla göre değişimi, işyerlerinin büyüklük grupları itibarıyla değerlendirildiğinde yüzde 37.8 ile en yüksek artışın üretimde çalışan sayısı 50-249 arasında olan işyerlerinde görüldüğü, onu sırasıyla üretimde çalışan sayısı 500 ve üzerinde olan işyerleri ile üretimde çalışan sayısı 250-499 arasında olan işyerleri grupları izledi. Diğer yandan 2014 yılında tüm büyüklük gruplarındaki işyerlerinin 2013 yılına göre daha düşük bir yatırım artışı öngördükleri gözlendi.
2013'teki yatırımlar yıpranmış tesis ve ekipmanlara yönelik
Yatırımlar amaçlarına göre değerlendirildiğinde 2013 yılındaki yatırımların daha çok yıpranmış tesis ve ekipmanlarının değiştirilmesine yönelik olduğu, onu sırasıyla üretimde verimliliğin artırılması, üretim kapasitesinin artırılması ve diğer yatırım hedeflerinin izlediği görüldü.
İşyerlerinin büyüklük gruplarına göre yapılan değerlendirmeye göre, 2013 yılındaki yatırımların üretimde çalışan sayısı 50-249 ile 250-499 arasında olan işyerleri için ise daha çok üretimde verimliliğin artırılması amacına yönelik olduğu görüldü.
2014 yılındaki yatırımların daha çok üretimde verimliliğin artırılmasına yönelik olacağı, sırasıyla yıpranmış tesis ve ekipmanların değiştirilmesi, üretim kapasitesinin artırılması, diğer yatırım hedeflerinin izleyeceği öngörüldü.
İşyerlerinin büyüklük gruplarına göre yapılan değerlendirmeye göre 2014 yılındaki yatırımların üretimde çalışan sayısı 50-249 arasında olan işyerleri için daha çok yıpranmış tesis ve ekipmanların değiştirilmesi amacına, üretimde çalışan 250-499 arasında olan işyerleri ile üretimde çalışan sayısı 500 ve üzerinde olan işyerlerinde ise daha çok üretimde verimliliğin artırılması amacına yönelik olacağı tahmin edildi.
Yatırımları etkileyen en önemli faktör talep
Yatırımları etkileyen unsurlar, 2013 ve 2014 yılları için yanıtlanan denge değerleri itibarıyla değerlendirildiğinde imalat sanayi genelinde ve tüm büyüklük gruplarında talep faktörünün yatırımları etkileyen en önemli unsur olduğu görüldü. Talep faktörünü sırasıyla beklenen karlar, teknik faktörler, finansman kaynakları ve diğer faktörler izledi.
