Soma'daki seçim atmosferi diğerlerinden farklı. Facianın ardından Soma'da neler yaşandığını ve halkın kimi cumhurbaşkanı seçeceğini öğrenmek için Soma'nın nabzını tuttuk.
Soma faciasının ardından iki ay geçti. 301 işçinin hayatını yitirdiği olaydan sonra ilçe normal hayatına dönmüş durumda. Ne devlet yetkilileri ne de gazeteciler kalmış Soma'da...
ESRA ŞAŞMAZ / SOMA
Yalnızca bir yerde hala teyakkuz söz konusu: Soma Maden Ocağı... Ocak hala jandarma tarafından korunuyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimi atmosferini soluklamak için Soma'ya gittik. Herkesin elini eteğini çektiği, ailelerin acılarıyla baş başa kaldığı Soma'da 'acıların hala çok taze olmasının' seçimlere nasıl yansıyacağı sorusunun yanıtını bulmaya çalıştık.
Öncelikle Türk-İş Maden Sendikası Başkanı Cafer Bülbül ve maden işçileri ile bir araya geldik.
Facianın ardından hem devletten, hem vatandaşlardan hem de yurtdışından birçok yardımın ilçeye ulaştığını öğreniyoruz. Ayrıca AFAD hayatını yitiren her işçiye 154 bin lira ve ikişer ev verecek.
Madenden kurtulan işçilerin iş akdi feshedilmemiş, işçiler hala maaşlarını alıyor ayrıca bir çoğu psikolojik tedavi görüyor.
Maaşların başlangıçta yatmaması üzerine işçilerin eylem yapması işe yaramış durumda. Şimdilik işçiler maaşlarını alabiliyor.
Facianın meydana geldiği ocağın etrafına örülen duvarlar yıkılmaya ve ocakta havalandırma yapılmaya başlanmış. Yakında müfettişler kontrol etmeye gelecek. İşçilerin tahminine göre ocağın düzenlenmesi ve yeniden çalışılabilir hala gelmesi, belli bir standarda kavuşması yeni yıla kadar zaman alacağa benziyor.
MADEN OCAĞINA DUVAR ÖRÜLMESİNİN SEBEBİ NE?
Facianın ardından apar topar duvarların örülmesinin sebebinin 'pisliklerin örtülmesi anlamına geldiğini' söyleyen işçiler aslında ocağın faciadan hemen sonra havalandırma, soğutma ve söndürme işlemlerine tabi tutulması gerektiğini söylüyorlar.
Türk-İş Sendikası Başkanı Cafer Bülbül, sendika olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na facia ile ilgili bir araştırma yaparak rapor tutmak için bir talepte bulunduklarını söyledi. Bakanlık ise bu talebi ticari bir sır olduğunu gerekçe göstererek reddetmiş. (Bkz: Aşağıdaki belge)
Facianın meydana geldiği gün izinli olan işçi Musa Metin medyada sıkça yer almış. Ancak Metin'in şikayeti basının, söylediklerinin tamamına yer vermemesi...
SAMANYOLU TV'YE KONUŞTU, PARALEL MİSİN DEDİLER, KAYMAKAMLIK BASKI YAPTI
Musa Metin, Samanyolu TV'de çıktığı için birçok tepkiye maruz kaldığını kendisine arkadaşları tarafından 'Sen paralel misin?' gibi tepkiler verdiğini söyledi. Metin, özellikle Kaymakamlık tarafından baskı gördüğünü söylüyor.
Soma Maden İşletmesi'nden evvel ocağın Ciner Holding'e ait olduğunu söyleyen Musa Metin "Erhan Aygün ile Turgay Ciner iki ayda bir madene gelir, kontrol ederdi. Ciner'in geldiğini işçiler görmezdi. Çünkü Ciner işçi gibi giyinir ve ocağı gezerdi" dedi.
Madeni Turgay Ciner'in işlettiği dönemde hava sirkülasyonunun çok iyi olduğunu söyleyen işçiler 4-5 tane olan hava çıkışının Soma Holding zamanında 1'e indirildiğini ifade etti.
Turgay Ciner zamanında ufak bir yangın meydana gelmiş ancak yaralanan dahi olmamış. Metin'in iddiasına göre Ciner işçilerin yaralanma yahut ölme riskini göze alamayarak madeni bırakmış.
İşçilerin Ciner'den son derece memnun olduğunu söyleyen Metin, Turgay Ciner'in madeni gözyaşlarıyla bıraktığını eğer madende bir işçinin burnu dahi kanarsa vicdan azabı duyacağını bu nedenle madeni devrettiğini söyledi.
İŞÇİLERE GÖRE FACİANIN SORUMLUSU TAŞERON VE SENDİKALAR
İşçilere göre facianın birinci sorumlusu taşeron şirket ve sendikalar. Devlete yüklenen sorumluluk ise yüzde 10 civarında. Sorumluluğun hükümette olmadığını düşünen Soma halkının önemli bir kısmının oylarının yine AKP'ye yani Erdoğan'a vereceği tahmin ediliyor.
KEŞKE ÖLSEYDİM DE ÇOLUĞUM ÇOCUĞUM REFAHA ERİŞSEYDİ!
Hayatını yitiren işçi ailelerine gereken yardımlar yapılıyor ancak kurtulan işçilerin işlerini kaybetme riski ve yaşadıkları psikolojik travma işçileri iyice bunalıma sürüklemiş. Yardım alamayan işçilerin bazıları 'Keşke ölseydim de çoluğum çocuğum refaha erseydi' diye düşünmeye bile başlamış.
Başbakan ve yardımcılarının kenti terketmesiyle unutulduklarını düşünen işçiler yetkililerin ilçeye geldiklerinde halkla içe içe olamadıklarını söylüyorlar.
MADENCİLER İÇİN GELEN YARDIMLAR OY İÇİN DAĞITILIYOR
İlçeye gelen yardımlar öyle çok artmış ki ölen ve sağ kalan işçi ailelerinin yanı sıra diğer halka da verilmeye başlanmış. Hatta bazı işçiler madenciler için gelen yardımların AKP'li seçmene oy karşılığında dağıtıldığını savunuyorlar.
İlçe merkezinde kapalı bir spor salonunda toplanan yardımların öncelikle AKP'li memurlar tarafından iyilerinin alındığını kalanları ise işçi yakınlarına verildiği iddiasında işçiler hemfikir.
İşçilerin anlatacağı şey çok ancak bizim zamanımız kısıtlı olduğundan kısaca şehit ailelerine taziye ziyaretlerimize devam ettik.
Faciada hayatını yitiren İsmail Aslan'ın (40) ailesinin evine gittik. Aslan geride 35 yaşında bir eş, biri 16 yaşında bir erkek diğeri 14 yaşında bir kız çocuğu bırakmış. 13 günlük bir rapor alıp ailesiyle bol bol zaman geçiren İsmail Aslan işe başlamasının ertesi günü girdiği madenden çıkamamış.
AİLESİNE İYİCE DOYDU VE GİTTİ
Gözyaşlarına engel olamayan Nuray Aslan (35) "Rabbim ailene iyice doy demiş. Raporlu olduğu zaman ailesine iyice doydu ve gitti" dedi.
Ziyaretimizi kısa tutarak bir başka şehit ailesini ziyaret ediyoruz.
6 YAŞINDAKİ SUDE BABASINA AĞLAYAMIYOR
Sude İnal (6), babasının ölümünün ardından yalnızca bir kez ağlayabilmiş. İçine kapanan küçük Sude psikolojik tedavi görüyor.
İftar saatinin yaklaşması sebebiyle aileleri çat kapı rahatsız etmemek adına ziyaretimizi sonlandırıp Soma'dan ayrılıyoruz.
Soma'daki seçim atmosferini özetlemek gerekirse halk faciadan hükümeti sorumlu tutmuyor. Ayrıca ilçe eski yaşamına yeniden dönmüş durumda. Yaralar yavaş yavaş sarılıyor.
İşçi aileleri hükümeti sorumlu görmediği gibi oylarını yine AKP'ye yani Erdoğan'a vereceğini söylüyor. Öte yandan faciadan kurtulan işçiler ise oylarını asla AKP'ye vermeyeceklerini söylüyorlar zira onlar ölümün kıyısından dönmüş, felaketi birebir tatmış olanlar...
