Rüşvetin belgesi mi olur, sorusuna, “Türkiye’de yasası bile var” yanıtını verebiliriz. Kamu ihalesinden çekilme karşılığında, ihaleye girecek şirketin yaptığı ödemeyi (!) bildiren şirketler, vergi ödemek zorunda. Maliye ve vergi uzmanı Prof. Dr. Şükrü Kızılot, 30 yıl önce çıkan yasayla rüşvetin vergiye tabi hale getirildiğini belirtti.
“30 yıl önce koyulmuş bir vergiden bahsediyoruz. Bu kanun ile rüşvet alan, aldığı parayı beyan edecek ve vergi ödeyecek” diyen Kızılot, şu açıklamalarda bulundu:
“Gelir Vergisi Yasası’nda ‘Arızi kazançlar’ başlıklı 82. madde var. Bu maddenin, 1. fıkrasının (2) nolu bendinde; ‘İhale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hasılat’ vergiye tabi ‘arızi kazanç’ olarak belirtilmiş. Yasaya göre, arızi kazanç olarak belirtilen ‘ihaleden çekilme karşılığı’ alınan paranın, müteahhit deyimiyle ‘çıkmaların’, elde edildiği tarihi izleyen yılın 1-15 Mart tarihinde yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek suretiyle, beyanı gerekiyor. İhaleye girip, sonra vazgeçen elden aldığı parayı beyan eden şirketler bu gelirin vergisini ödemek zorunda.”
5 yıl sonra satanlar muaf
Bu arada banka kredisi ile ev almış ya da kredi kullanmadan almış kişiler o daireyi elden çıkarmasında gelir vergisinin hesaplanma yönetimine de değinen Prof. Kızılot, 5 yıldan önce evini satıp gelir elde edenlerin, alırken ve satarken oluşan tapu masraflarını gelirden düşeceklerini söyledi.
Kızılot, “Konut satışında gelir vergisinde 5 yıl ölçüsü var. 5 yıldan sonra elden çıkarırlarsa bundan doğan kazanç tutarı ne olursa olsun vergiye tabi değil. Ancak edindikleri tarihten itibaren 5 yıl içinde örneğin 3 yılda elden çıkarırlarsa bundan doğan kazanç gelir vergisine tabidir” dedi.
Gelir vergisi hesabı
Ancak evin alındığı tarih ile bugünün şartlarının da değerlendirildiğini ifade eden Kızılot, gelir vergisi hesabının nasıl yapıldığını şöyle anlattı:
“Ama ben 4 sene önce aldım. Bugünün şartları ile aldığımı zaman aynı değildi. Mesela, ‘enflasyon farkı var’ diyenler olacaktır. Enflasyona yani yıllık ÜFE’ye göre maliyet bedelini yükseltecekler. Ayrıca alım ve satımdaki tapu masraflarını da ekleyecekler. Satış bedeli ile kıyaslayacaklar. Farkın 2014 yılı için 9700 lirası gelir vergisinden müstesna. Bunu düşüp, farkın 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103’ncü maddesindeki tarifeye göre gelir vergisi ödeyecekler. Bu tarife de yüzde 15-35 arasında değişiyor. 60 bin liranın üzerindeki kazancın tamamı yüzde 35’e tabi tutuluyor.”
Bugüne kadar kimse faydalanmamış
ŞÜKRÜ Kızılot, Gelir Vergisi Yasası’nın 82’nci maddesinin 2’nci fıkrasının hiç uygulanmadığını çünkü kimsenin aldığı rüşveti beyan etmediğini belirtti. Prof. Dr. Kızılot sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ben bu kanun çıktıktan sonra ‘rüşvet aldım, vergisini ödemek istiyorum?’ diyen var mı diye kontrol ettim. Ancak kimse beyanda bulunmamış. Zaten beyanda bulunsa bile rüşveti beyan eden bu işten kurtulur mu? Hayır. Bu durumda ihale iptal olur. Rüşvet veren de alan da 4 yıl hapis cezası ile yargılanır.”
