Maliye Bakanı Naci Ağbal, kayıt dışı istihdam oranının gerilediğini söyledi. Ağbal, oranın 2012 itibari ile yüzde 52,1 olduğunu ve 2015 itibari ile yüzde 33,6'ya indiğini bildirdi.
Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) tarafından tertip edilen "Yerel Zincirler Buluşuyor" etkinliğine konuk olan Ağbal, genel ekonomik durum ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Ağbal, 2015 itibari ile Türkiye'nin yüzde 4 büyüdüğüne temas etti. Bu anlamda iç talebin ve tüketimin önemli rol oynadığını ama büyümenin yatırıma, üretime, ihracata dayandığını kaydetti. İlaveten Türkiye'ye gelen sermayede kıpırdınma görüldüğünü; bu durumun üreticinin ve perakendecinin yararına olduğunu belirtti.
Bakan Ağbal, perakendecilik sektörünün büyüme imkânının bulunduğuna işaret etti. Ardından perakende ticaretin yüzde 75'inin informal, yüzde 25'inin formal yürütüldüğünü anlattı. Formal, örgütlü perakende sektörünün payını arttırmayı taahhüt etti. Perakendecilik sektörünün Gelir Vergisi'nin yüzde 18'ini, Kurumlar Vergisi'nin yüzde 26'sını, KDV'nin yüzde 8'ini ödediğini dile getiren Ağbal, "Gelir Vergisi'nden 520 bin, Kurumlar Vergisi'nden 80 bin olmak sureti ile 610-620 bin mükellef var. Perakendecilik sektörünün KDV tahsilâtında da önemi giderek artıyor." dedi.
Perakende sektörünün kayıtlı istihdamı arttırıcı rolünden de söz eden Ağbal, şunları kaydetti:
"2002 yılında Türkiye'de kayıt dışı istihdam oranı yüzde 52,1 idi. Bu ne demek? Her iki çalışandan biri kayıtlı çalışıyor. Bu çok önemli bir sıkıntı. İki kişiden birisi kayıtlı çalışıyorsa. sosyal güvenlik dengesini tutturamazsınız, sosyal güvenlik açıkları devam eder. Dolayısıyla kayıt dışı istihdamın aşağı çekilmesi son derece önemli. Son 14 yılda bu anlamda önemli mesafeler kat ettik. En son açıklanan veri 2015 için yüzde 33,6. Yani yüzde 52,1 olan kayıt dışı istihdam oranı yüzde 33,6 ya gerilemiş. 20 puan iyileşme var. Yani aşağı yukarı her 3 kişiden bir kişi kayıt dışı çalışıyor. Bu oran bile halen çok yüksek. Kayıt dışı istihdamı daha da aşağı çekmemiz lazım. Bu anlamda organize perakendeciler kayıt dışı istihdamın aşağı çekilmesine önemli katkılar veriyor."
Perakendecilerin vergi ile ilgili taleplerine de değinen Maliye Bakanı, sektör temsilcilerine şöyle seslendi:
"Tabii perakendeciler olarak sizler ticarete konu bütün malları üreticiden, toptancıdan alıyor tüketiciye sunuyorsunuz. Burada aldığınız malların KDV oranları ile aynı malları satarken uyguladığınız KDV oranları farklı olabiliyor. Yüzde 1 den alıp yüzde 8'den satabiliyorsunuz. Burada ideal olan zincirin tamamında vergi oranının eşit olmasıdır. Üretimden tüketime kadar bütün oranın aynı olması gerekir. Zaman içinde farklı gerekçelerle oran indirimine, farklılaştırmasına gittiğimiz durumlar var. Oranı düşürebiliyor, KDV'nin toptancı aşamasını yüzde 1, perakendeci aşamasını yüzde 8 yapabiliyoruz. Burada temel amaç kayıtlılığı arttırmak. Ama oran farklılaşması bu defa perakende firmalarını olumsuz etkiliyor. Burada çalışmalar yapıp toptancının, perakendecinin maliyetlerin üzerinde kalmamasını sağlayacak çözüm üretmeliyiz. "
Vergi indiriminin kolay ve kısa vadede bir formül olarak görüldüğünden dert yanan Ağbal, şöyle devam etti:
"Ama orta ve uzun vadede vergi indirimleri ve vergi oranlarında farklılaşmaları sektöre zarar verir. Onun için biz, mümkün olduğunca KDV'de oran farklılaştırılmasından uzak durmalıyız. Bundan sonra vergi çalışması yaparken 40 bin kere düşünmeliyiz. Çünkü bir tarafı düzeltirken diğer tarafı bozabiliyoruz. Onun için burada vergi indirimleri söz konusu değil. Tabii vergi oran farklılaştırmasından kaynaklı maliyetlerin aşağı çekilmesi adına sektör ile bir araya gelir, çözüm üretiriz."
"10 MİLYON 450 BİN SİGORTALI ÇALIŞANIN YÜZDE 12'Sİ PERAKENDEDE"
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da konuşmasında kayıtlı istihdamda perakendeciliğin ilk sırada yer aldığını duyurdu. Hisarcıklıoğlu, "Türkiye'de 10 milyon 450 bin sigortalı çalışan var bunun 1 milyon 258 bini yani yüzde 12'si perakendecilik sektöründe Türkiye'de" kayıtlı çalışan şampiyonu kimdir" deseniz, cevabı perakendecilik sektörüdür. Bu nedenle asgari ücretin en büyük etkisini bizler yaşıyoruz. Hükümetimiz bütçe imkânları çerçevesinde destek sağladı. Bunun için teşekkür ediyoruz. Ama 1 sene süren bu desteği güçlendirecek, devamını getirecek adımlara ihtiyaç var." diye konuştu.
