İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin çevresinde ciddi değişiklikler yaşandığını belirterek, bölgedeki istikrarı engelleyen birçok unsurun doğal olarak Türkiye'yi de etkilediğini söyledi.
İran ile yapılan anlaşmaların yeni yeni Türkiye'nin ticaretini hareketlendirecek noktaya geldiğini dile getiren Akyüz, bunun dışında Avrupa Birliği'nde (AB) beklenen gelişmelerin hala istenen hıza ulaşmadığını kaydetti.
Akyüz, hem Çin'e hem de ABD'ye ihracatta azalma yaşandığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Bunların hepsini bir araya getirdiğimiz zaman maalesef Türkiye'nin aleyhine sonuçlanan ticari ortam belirdi. Diğer taraftan da demokratikleşme hareketlerine tepki gösteren bazı ülkeler var, bu ülkelerle ciddi şekilde ticaretimiz devam ediyordu. Onlarda da duygusal tepki oluşmaya başladı. Bundan kastım, Türkiye ile ticaretlerini bir şekilde engelleme çalışmaları. Doğal olarak Türkiye'nin gayretlerine rağmen ortada negatife yönelen ihracat rakamı var. Bu rakam hiç kimseyi endişelendirmesin çünkü biz farklı krizlerden güçlenerek çıkan bir ülkeyiz. O yüzden kimya ihracatı yapan kesim, farklı noktalarda da pazar çeşitlendirmesine gidiyordu zaten. Bu, bizi biraz daha farklı pazarlara yöneltmeye devam edecek. 2014, bizim için pazar çeşitlendirme çalışmalarının devam edeceği yıl olarak geçecek."
Geçen yıl ihracat hedeflerinin 20 milyar dolar olduğunu ama 2013 ihracatının 2012 yılıyla aynı seviyede kaldığını anımsatan Akyüz, "20 milyar doları öngörürken bu gelişmelerin çok çok farklı bir ortamını düşünmüştük. Şu an bizim dışımızda gelişen çok ciddi olaylar var. Maalesef bu olaylar gelecek senede de devam edecek gibi duruyor. O yüzden doğrudan bu sene için pozitif konuşmak da biraz yanlış olabilir" ifadesini kullandı.
Akyüz, beklenen hedefe ulaşılamasa da Türkiye ihracatında ikinci olduklarını vurgulayarak, "Sektörler arasında da ciddi rekabet var. O rekabetin de eksik olmaması lazım. Bir sektörün ihracatı düşerken diğer sektörün artması, iyi şeylere delalet değil. 500 milyar dolarlık bir ihracat hedefi varsa bütün sektörlerin ihracatının aynı oranda artarak yarışı götürüyor olması lazım" şeklinde konuştu.
"2014'te AB'nin talebi artacak"
Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği (TKSD) Yönetim Kurulu Başkanı Timur Erk ise geçen yıl kimya ihracatını 2012'nin 100 milyon dolar altında kapatmalarında AB'deki talebin azalmasının önemli etkisi bulunduğunu çünkü sektörün esas partnerinin AB olduğunu söyledi.
AB'ye ihracatın son çeyrekte yüzde 40'lara ulaştığına dikkati çeken Erk, "Halbuki AB'ye kimyevi madde ihracatı, son 5 sene içinde yüzde 60'lardan yüzde 35'lere düşmüştü. Dolayısıyla 2014 yılında AB'nin talebi biraz daha kuvvetlenecek ve ihracatımız artacak. Tahminim 2014 için daha reel hedef söz konusu. Kurlarda ciddi dalgalanma olmazsa 19-20 milyar doları 2014'te yakalayabiliriz" dedi.
Erk, kimya sektörünün esas sıkıntısının ithalata bağımlı ihracat gerçekleştirmesi olduğunu dile getirerek, "İthal mallarındaki başta ham petrol olmak üzere o ürünlerdeki fiyatların artışı, ihracattaki marjımızı azaltıyor. Bu konuda sıkıntı yaşadık. Halen orta ve düşük ölçekli teknoloji kullanıyoruz. Katma değeri yüksek mallar ihraç edemiyoruz. Halen 1,70 dolar seviyesinde olan kilogram başı ihracat gelirinin 2 dolarları bulması lazım" şeklinde konuştu.
Bu nedenle katma değeri yüksek, ara girdi kimyasallarının üretimine geçmek üzere proje başlattıklarını anlatan Erk, konuşmasını şöyle tamamladı:
"TKSD olarak 10 kimyasal grup tespiti yaptık. Şimdi onların üretimi için yatırımcı arıyoruz. Diğer önemli bir konu da 'Chemport' diye bir projemiz var. Güney Marmara'da kimya ihtisas bölgesi için master plan yaptık. Orada da 20 girişimciyi bi raraya getirdik. Orada ciddi yatırım olacak. Katma değeri yüksek ihraç ürünleri üretilebilecek. Şu anda dış ticaret açığımız 25-26 milyar dolar civarında. Bu proje bitip 3-4 sene sonra verimli çalışır hale geldiği zaman dış ticaret açığının yarıya ineceğini düşünüyoruz."
