İstanbul Tahkim Merkezi (Istanbul Arbitration Centre-ISTAC) ticari uyuşmazlıkları 3 ayda karara bağlamayı ve mahkemelere göre daha az masraf yaptırmayı vaat ediyor. ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, 100 milyon lira tutarlı bir uyuşmazlık ile ilgili mahkeme masrafının 6,8 milyon liraya ulaşırken, İSTAC'ın meseleyi 813,3 bin liraya çözüme kavuşturacağını söyledi.
ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, ekonomi muhabirleri ile bir araya geldi. Buluşmada, İstanbul Tahkim Merkezi'ni tanıtan Akıncı, "İSTAC mahkemelerden daima daha uygundur." dedi. Merkezin küçük davalarda dahi mahkemelerden daha uygun maliyetle anlaşmazlıkları karara bağlayabileceğini vurglayan Akıncı, "Bu kolay değildir. Mahkemeye gittiğinizde hâkimin, kâtibin, mübaşirin ve adliyenin giderlerini doğal olarak devlet karşılıyor. Merkeze gelen konularda giderleri taraflar karşılıyor. Ama tahkim merkezi daha pahalı değildir. Büyük davalarda tahkim merkezi devlet yargısından 10 kat daha uygundur. Örneğin 100 milyon lira tutarlı bir uyuşmazlık ile ilgili mahkeme 6 milyon 831 bin lira, İSTAC 813 bin 300 lira alıyor. Yani "tahkim pahalı biz almayalım" anlayışı yanlış olup aşılmalı." ifadelerini kullandı.
Merkezin daha çok yerli ve iç uyuşmazlıklara odaklandığını vurgulayan Akıncı, şöyle devam etti:
"Ama merkezimiz İstanbul Finans Projesi'nin bir ayağıdır. Bu anlamda hedef orta vadede milletlerin başvurduğu bir kurum olmaktır. Burada talihimiz nedir? Evvela İstanbul'un, Türkiye'nin bu konuda doğal artıları var. En başta yer olarak. Pilot yakını olanlar gayet iyi bilir, havacılıkta 4 saat önemlidir. Pilotlar 4 saatten sonra dinlendirilirler. Yatırımcı için de 4 saat önemlidir. 4 saatin ardından malum bedenin ritmi, biyolojik ritmi sarsılır. Yani bu müddet önemli. İstanbul'dan 4 saatte uçarak dünyanın yarıya yakınına erişim çok çok önemli. Aynı şekilde Türkiye kültürel ve ekonomik olarak da mühim bir ülke. Biz merkeze yakınız ama her gruba ait de değiliz. Avrupa ve bölge ülkeler ile irtibatımız buna örnek. Türkiye'mizin bu durumu tahkim merkezi olmak için ideal."
Akıncı, İstanbul'un yurt dışındaki tahkim merkezleri arasında bölgede Dubai ve Kahire ile rekabet ettiğini de belirtti.
Prof. Dr. Akıncı, ISTAC ile ilgili ayrıca şu bilgileri verdi:
"Merkezimiz Levent'te, TOBB binasında yer alıyor. Burada 5 duruşma yerimiz, bir de toplantı alanımız var. 4 dilde hizmet veriyoruz. Merkezimize kamunun ve şirketlerin ilgisi var. 3. Havalimanı projesinde uyuşmazlıkların aşılması adına İstanbul Tahkim Merkezi şart olarak yazıldı. İlk davamızı da Ortadoğu'dan bir ülkeden aldık. Şu an dava devam ediyor."
Akıncı, bu ay Başbakan Ahmet Davutoğlu ile görüşüp kamu hizmet ve mal alımlarında İstanbul Tahkim Merkezi'nin ön planda olmasını talep edeceklerini de vurguladı.
"3 AY İÇİNDE TİCARİ UYUŞMAZLIKLAR KARARA BAĞLANACAK"
Gazetecilerin sorularını da cevaplayan Akıncı, "Mahkemelerde uyuşmazlıklar hemen karara bağlanmıyor. Peki, merkez uyuşmazlıklarda hemen karar verebilecek mi? sorusuna, "Dosya hakeme gidecek. Görüşmelerin ardından 3 ay içinde uyuşmazlık ile ilgili karar verilecek. Yani 6-7 sene mahkeme kararı beklenmeyecek, 3 ay içinde karar alınacak." şeklinde karşılık verdi.
Akıncı, "Tahkim ağırlıklı hangi konuları ele alacak?" sorusuna da "Kanunumuz taşınmaz, intifa gibi konular dışında her sorunu ele alıyor. İnşaat, lisans sözleşmeleri buna dâhil." şeklinde cevapladı.
İstanbul Tahkim Merkezi'ni (ISTAC) açma kararı 29 Eylül 2009'da alındı. İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu 1 Ocak 2015'de yürürlüğe girdi. 5 Mayıs 2015'de toplanan İstanbul Tahkim Merkezi Genel Kurulu, Yönetim Kurulu üyelerini belirledi, başkanlığa TOBB temsilcisi Prof. Dr. Ziya Akıncı seçildi. 15 Ekim 2015'de Prof. Jan Paulsson, Prof. Dr. Bernard Hanotiau, Dr. Hamid Gharavi, Milletlerarası Tahkim Divanı Üyesi oldu. Milli Tahkim Divanı da Prof. Dr. Sabih Arkan, Prof. Dr. Atilla Altop ve Doç. Dr. Cemile Demir Gökyayla'nın seçilmesi ile teşekkül etti. 26 Ekim 2015'de İstanbul Tahkim Merkezi Tahkim ve Arabuluculuk Kuralları yürürlüğe girdi. Aralık 2015'de ilk uluslararası tahkim davası kabul edildi. ISTAC, 1 Ocak 2016'da İstanbul Levent'teki (Esentepe) TOBB binasında faaliyete başladı.
Uyuşmazlık miktarı ve mahkemeler ile tahkim merkezinin aldığı meblağlar da şöyle:
Uyuşmazlık Miktarı Mahkeme İSTAC
100.000.000 6.831.000 813.300
50.000.000 3.415.500 663.300
25.000.000 1.711.540 463.300
10.000.000 683.100 343.300
5.000.000 341.548 218.300
1.000.000 71.980 58.300
