Dün gaza basan dolar, bugün de gazdan ayağını çekmiyor ve rekor kırmaya devam ediyor. Uzmanlar şu anki yükselişte ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımına ilişkin sürenin giderek daralmasının yanı sıra seçim fiyatlamasının etkili olduğuna dikkati çekerken, yeni ekonomi yönetimine ilişkin gelecek sinyallerin doların gidişatına yön verebileceğini belirtiyor.
Haftaya rekorla başlayan dolar/TL 2.68’i aşarken, dolar TL karşısında yüzde 0.80 primli seyrediyor.
NİSAN'DA EN ÇOK DEĞER KAYBEDEN TL
Gelişmekte olan para birimlerinin bugün dolar karşısındaki durumu incelendiğinde yüzde 1.49’luk değer kaybıyla Brezilya Reali ilk sırada yer alıyor. Türk Lirası ikinci sırada yer alırken, onu ise Polonya Ztolisi takip ediyor.
Nisan başından bu yana ise dolar TL karşısında yüzde 2.8’lik değer kazanırken, TL dolar karşısında nisanda en çok değer kaybeden para birimi olarak dikkati çekiyor.
NE KADARI İÇ NE KADARI DIŞ KAYNAKLI?
Doların Türk Lirası karşısında yaşadığı yükselişin ne kadarının içeriden ne kadarının dışarıdan kaynaklandığı tartışmasına geri dönüldüğüne dikkati çeken Gedik Yatırım Yurtiçi Satış Müdürü Eral Karayazıcı, bunu anlamak için ilk yapılması gerekenin benzer ülkelerde sırası ile nisan ayında, yılbaşından bugüne ve son bir yılda doların ne kadar değer kazandığına bakmak olduğunu söyledi.
Doların nisan ayında gelişen 27 ülkede ortalama yüzde 0,7 değer artışı kaydederken en çok değer kazandığı ülkenin ise yüzde 2,8 ile Türkiye olduğuna vurgu yapan Karayazıcı, “Düz ve basit bir bakışla nisandaki artışın 1/3’ünün dışsal 2/3’ünün içsel nedenlerden kaynaklandığını söylemek mümkün” dedi.
Referans yılbaşı alındığı takdirde ise doların dünyada ortalama değer kazancının yüzde 7 Türkiye’de ise yüzde 14,5 olduğuna işaret eden Karayazıcı, “Yılbaşı doğru olmaz diyen, referans tarihin daha geriden alınması gerektiğini iddia edenler var. Buna da baktım yine bir şey değişmiyor. Son 1 yılda dolar 27 gelişen ülkede ortalama yüzde 18 değer kazanırken Türkiye’de artışı yüzde 26 oldu” diye konuştu.
GELENEKSEL SEÇİM FİYATLAMASI...
“Neresinden bakarsanız bakın dolar Türkiye’de kabaca yüzde 7 kadar daha fazla yükseldi. Peki neden?” diyen Karayazıcı, bu soruyu şöyle yanıtladı:
“Sebebi malum; geleneksel bir seçim fiyatlaması. Dünyanın her ülkesinde seçim bir belirsizlik yaratıyorsa öncesinde baskı yaratır, gerçekleştikten ve şapkadan cin çıkmadığı görüldükten sonra güçlü rahatlamaya neden olur.
'PİYASA BELİRSİZLİĞİ SATIYOR'
7 Haziran seçimlerine 8 hafta kaldı. Parlamentoda sandalye dağılımı ne olacak, nasıl bir hükümet kurulacak, ekonomi yönetiminde hakim felsefe ne olacak? Piyasa bu soruların yanıtını merak ediyor ve belirgin bir beklenti oluşamadığı için belirsizliği satıyor.
Bu pencereden bakarak demek ki dolar seçimlere kadar yükselecek diye düşünülmemeli. Aksine ben en geç seçime 3 hafta kala muadil ülkelere kıyasla iskontolu kalan Türk varlıklarına güçlü yabancı ilgisi olacağını tahmin ediyorum. Yakın vadede ise ( 3-4 hafta ) pekala bu dalgalanmanın sürmesi söz konusu olabilir. Piyasa kendi dinamikleri ile dengesini bulacaktır.
PİYASA PSİKOLOJİSİ NASIL POZİTİFE DÖNÜŞÜR?
Türkiye özelinde piyasa psikolojisi nasıl pozitife dönüştürülebilir? CHP ve MHP ekonomi yönetimine ilişkin kadrolarını açıkça ortaya koydu. Sayın Davutoğlu Adalet ve Kalkınma Partisinin seçimi kazanması durumunda Ali Babacan’ın yerinde kimin görev alacağını açıklar ve piyasa ekonomi yönetiminde felsefe değişikliği olmayacağını görürse (örneğin Mehmet Şimşek’in adı öne çıkarsa) ben doların Türkiye’de rahatlıkla yüzde 3-4 değer kaybedebileceğini ve yurtiçi piyasalarda seçim fiyatlamasının pozitif bir ritme dönüşebileceğini düşünüyorum.”
