Petrol fiyatları Körfez Savaşı'nın yaşandığı yıl olan 1991'den bu yana en sert günlük düşüşünü yaşadı.
Cuma gününe göre değer kaybı yüzde 30'u aşan brent petrolün varil fiyatı 45 dolardan 31 dolara indi.
Petroldeki fiyat düşüşünün ardındaki neden OPEC'in 5-6 Mart'taki toplantısında üretim kesintisinin sürdürülmesi ile ilgili karar alınamaması oldu.
OPEC üyeleri 1,5 milyon varil kesinti önerirken, OPEC+ üyesi Rusya bunu kabul etmeyerek, rezervlerinin fiyat düşüşüne hazırlıklı olduğunu bildirdi.
Suudi Arabistan ise buna karşılık ham petrol üretimini artırma ve satış fiyatını düşürme kararı aldı.
Petrol yıla 66 dolardan başlamış, koronavirüs salgınının etkisiyle 50 dolara kadar gerilemişti.
KÜRESEL PİYASALARA PETROL ŞOKU
Üretim kesintisi konusunda özellikle Suudi Arabistan ve Rusya'nın anlaşmaması, küresel piyasada arz fazlasının artması riskinin fiyatlanmasına neden olurken, bu gelişme Covid-19 salgınının ekonomik aktiviteyi yavaşlatacağına kesin gözüyle bakılmasıyla birleşince petrol fiyatları, Ocak 2016'dan bu yana en düşük seviyesini gördü.
Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, 1 Nisan itibarıyla OPEC ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerin üretim kısıntısına yönelik yükümlülüklerinin sona ereceğini belirtirken, OPEC Genel Sekreteri Muhammed Barkindo ise istişarelerin devam edeceğini söyledi.
Analistler, petrol fiyatlarının hem arz fazlası hem de talep düşüşü baskısı altında kaldığını kaydederek, petrol fiyatlarına bağlı vadeli işlem kontratlarında stop-loss (zarar kes) satışlarının tetiklenmesinin de düşüşü hızlandırdığını vurguladı.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün, enerji devi hisseler ve bağlı yatırım fonları üzerinden pay piyasalarında da tarihi düşüşlere neden olduğuna dikkati çeken analistler, ABD endeks vadeli işlemlerinde hafta açılışında yüzde 5 değer kayıpları görüldüğünü söyledi.
Petrolde arz endişeleri Suudi Arabistan ve Rusya'nın karşılıklı açıklamaları ile artarken, talep tarafı ise Kovid-19 salgınının yayılmaya devam etmesi ile baskılanıyor.
Petrol şirketlerinin aldıkları kredileri bu fiyatlarla geri ödeyemeyeceği endişeleri enerji şirketlerinin hisse fiyatlarına yansıdı. S&P 500 endeksi vadeli kontratları izin verilen en yüksek oranda gerileyerek %4.89 düşerken, Avrupa'nın 50 büyük hissesini izleyen EUROSTOXX 50 vadeli kontratları yüzde 5.9 geriledi.
DOLAR VE EURODA YÜKSELİŞ
Petrolün tarihi düşüşünün akabinde yurt içinde dolar ve euroda yükseliş görülüyor. Dolar/TL şu dakikalarda 6,17 seviyelerinde yer alıyor. Euro/TL ise 7 liranın üzerinde yer alarak 7,05 seviyelerinde bulunuyor.
PİYASALARDA ÖNE ÇIKAN HAREKETLER
ABD'nin 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi ilk kez yüzde 0.5'in altına indi ve 30 yıllıklarının faizi yüzde 1'in altına düştü.
Japonya'da 10 yıllık tahvil faizleri Ekim ayından bu yana en düşük seviye olan -yüzde 0.2'yi gördü.
Asya borsalarında yüzde 6'ya varan düşüşler kaydedildi.
Altının onsu 1700 doların üzerini gördü, ardından 1670 dolarlı seviyelere geriledi.
Norveç kronu dolar karşısında 1980'lerden bu yana en düşük seviyesine indi.
Meksika pesosu yüzde 7'den fazla değer kaybederek ABD Başkanı Donald Trump'ın Başkanlığa geldiğinde sınıra duvar örüleceğini kaydetmesinden bu yana en zayıf seviyesine düştü.
Avustralya ve Yeni Zelanda'nın 10 yıllık tahvillerinin faizleri yeni rekor seviyelere geriledi.
Yen 2016'dan bu yana en yüksek seviyesine tırmandı.
Analistler, bu hafta Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) perşembe günkü toplantısından çıkacak faiz kararının yatırımcıların odağında bulunduğunu belirterek, veri gündeminin de hafta genelinde yoğun olacağını söyledi.
Geçen hafta ABD Merkez Bankası'nın (Fed) olağanüstü toplantı ile politika faizini indirmesine karşın piyasa fiyatlamaları, Fed'in 18 Mart'taki toplantıda da 25-50 baz puanlık indirim yapabileceğine işaret ederken, ECB'nin de yüzde eksi 0,50 olan mevduat faizinde 10 baz puanlık indirime gidebileceği tahmin ediliyor.
Piyasalardaki oynaklığın aşırı derecede arttığına dikkati çeken analistler, korku endeksi olarak tanımlanan VIX endeksinin 54 ile 2008 krizinden bu yana en yüksek seviyesini gördüğünü, yatırımcıların temkinli hareket etmesi gerektiğini bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Almanya, ocak ayı dış ticaret dengesi ve sanayi üretim endeksi
12.30 Euro Bölgesi, mart ayı yatırımcı güven endeksi
