Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mitat Bahçeci, mutluluğumuzun bazı hormonların insanların kendi elinde olduğunu söyledi. Bu hormonların mutluluk verebilmesi için doğru yönetilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Bahçeci, "Serotonin hormonu kişiye kendini iyi hissettirir, gerginliğini azaltır. Serotonin salgısını gün ışığı, protein ve karbonhidrattan zengin beslenme ve egzersiz artırır. O nedenle mutluluk hormonlarımızı ihtiyaçlarına göre beslememiz gerekir" dedi.
Mutluluk hormonlarını serotonin, endorfinler, dopamin, feniletamin, ghrelin ve oksitosin olarak sıralayan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mitat Bahçeci, bu salgıların sağlıklı çalışıp görevlerini yapabilmesi için çeşitli önerilerde bulundu. Bilinen en klasik mutluluk hormonunun serotonin olduğunu belirten Bahçeci, "Serotonin, triptofan adlı bir aminoasitten sentezlenir, kendini iyi hissetme, gerginliği ve anksiyeteyi azaltma, depresyonu önleme gibi etkileri vardır. Stres ve düşük kan şekeri serotonin düzeyini düşürürken; peynir, çikolata, portakal, mandalina, süt ve et gibi besinler serotonin düzeyini yükseltmektedir. Bu nedenle serotonin salgısı gün ışığına maruz kalındığında, protein ve karbonhidrattan zengin beslendiğinde ve egzersiz sırasında artar. Kişi şükran duyduğunda da serotonin salgılanır ve bu nedenle şükran duyma mutluluk verir. Kararlı olmak da mutluluk verici bir olaydır ve yapılan çalışmalar karar vermenin, serotonin salgılatarak, sorunları çözmese bile endişe ve kaygıyı azalttığını gösteriyor. Dünyanın en doğru kararını almış olmak çok önemli değil, yeterince iyi kararlar da mutluluk verici. Bu nedenle yüzde yüz en doğru kararı vermek için strese girmemize gerek yok, çünkü kusursuzluk peşinde olmak karar vermeyi güçleştirebiliyor ve serotonini azaltabiliyor" dedi.
Hormanlardan endorfin önemli
Oksitosinin de mutlulukta çok özel bir yeri olduğunu belirten İzmir Kent Hastanesi Endokrinoloğu Prof. Dr. Bahçeci, "Oksitosin oldukça ilginç bir hormondur. Memeden süt akışını ve doğum sırasında rahmin kasılmasını sağlayarak doğuma ve emzirmeye yardımcı olur. Oksitosin salgısı arttıkça insan daha mutlu olur, bunu bebeğini emziren annelerin yüzünde görebiliriz" şeklinde konuştu.
Bahçeçi, "Oksitosin ayrıca aşkta sadakat da sağlıyor. Araştırmalarda oksitosin verilen erkeklerin kadınlarla tokalaşma mesafesi daha uzun bulunmuştur. Bu salgının artırmanın yolu da temastan ya da başka bir deyişle dokunmaktan geçer. Sevdiklerimize sarılıyoruz ya da bazen abartıya kaçsa da öpüyoruz onları; çünkü sarılmak ve temas etmek oksitosin salgılatıyor. Herkese ve her zaman sarılmak mümkün olmadığında en azından el sıkışma ya da sırtını sıvazlama veya omzuna dokunma gibi küçük dokunuşlar da yeterli oluyor. Görsel, işitsel ya da fiziksel temas mutlulukta çok özel bir süreç. Bu yüzden mutluluk için sevdiklerinize mesaj yazmayın, SMS atmayın, sadece sarılın, diyoruz" diye aktardı.
Prof. Dr. Bahçeci, mutluluk hormonlarından endorfine de dikkat çekti. Bahçeci, endorfinlerin etkisinin morfine benzediğini; kendini iyi hissetme, gerginliği azaltma ve ağrıyı dindirme özellikleri olduğunu söyledi. Egzersiz yapıldığında vücudun endorfin salgıladığını ve beyindeki reseptörlerine bağlanarak ağrı duyusunu azalttığını kaydeden Bahçeci, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Araştırmalar egzersizin orta hafif depresyonda çok etkili olduğunu göstermiştir. Egzersiz endorfin salgılatarak sigara gibi psikolojik bağımlılık yapar; ama bu iyi bir bağımlılıktır. 6 ay düzenli egzersiz yapan bir kişi egzersiz yapmadığında sıkılır ve sinirli olur. Dopamin zihinsel olarak uyanık durumda olmaya yardımcıdır. Eksikliğinde dikkat dağınıklığı, konsantrasyon güçlüğü ve kötü duygulanıma yol açar. Dopamin proteinden zengin besin alındığında artar. Feniletamin duygusal ilişkinin erken döneminde salgılanır ve mutluluk ve heyecan verir. Yiyeceklerden kakao feniletaminden zengindir ve çikolata tüketmek kendimiz iyi hissettirir. Ghrelin adlı hormon başlıca mideden salgılanır; yemek yemeyi uyarır, stresi azaltır ve gevşemeye yardımcıdır. Acıktığımızda salgılanan Ghrelin yemek yedirir. Bu da yemek yemenin neden mutluluk verdiğinin yanıtıdır."
