Boyunun her iki tarafında yer alan bu damarın tıkanması ya da daralmasına karotis arter hastalığı adı verilir. Felcin en büyük nedenlerinin başında söz konusu damarlarda yaşanan problemler gelmektedir. Karotis arter hastalığı riski yaş ile birlikte yükselme eğilimindedir
50-59 yaşları arasında karotis arter hastalığı görülme sıklığı %1 iken 60 yaş üzerindeki kişilerde bu oran %10’a çıkar. Damarların tıkanmasına neden olan plakların düzensiz yüzeyleri zaman içerisinde pıhtılaşmaya sebebiyet verir ve sonucunda felç meydana gelir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bu rahatsızlık ileri seviyelere gelinceye kadar herhangi bir belirti göstermeden ilerleyebilir. İleri seviyede karotis arter hastalığında vücudun bir tarafında güç kaybı ve hissizlik, konuşmada ve anlamada zorlanma, görme kaybı, denge yoksunluğu ve ani bir baş ağrısı ortaya çıkabilir.
Bu tarz rahatsızlıklar aynı zamanda şiddetli bir felcin habercisi olarak kabul edilir. Bu nedenle böyle belirtilere sahip olan kişilerin vakit kaybetmeden tıbbi bir kuruluşa giderek muayene olması gerekir.
Karotis arter hastalığına ultrasonografi ve anjiyografi yöntemleri ile kolayca tanı konabilir. En sık ve en kolay yöntem ultrasonografi yöntemidir. Tanı konduktan sonra ise vakit kaybetmeden tedavi sürecinin başlanması lazımdır
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Bu rahatsızlığın ilk tedavi yöntemi daralmaların ilerlemesini önlemektir. Bunun için ilaç tedavisi tercih edilmekte ve hastanın yaşam tarzında önemli değişikliklerin yapılması tavsiye edilmektedir.
Sigara kullanımı, kötü ve düzensiz beslenme ve hareketsiz bir yaşam tarzı karotis arter hastalığı riskini arttırır. İlaç kullanımı ve günlük alışkınlıklarda yapılacak olan değişiklikler, hastalığın ilerlemesinin önüne geçilmesine yardımcı olur.
Fakat bu gibi önlemler ile hastalığın ilerlemesi durdurulamadığı takdirde ya da hastalık ileriki evrelerinde fark edildiğinde müdahale kaçınılmazdır. İki türlü yöntem ile müdahalede bulunulmaktadır. Birincisi cerrahi girişim ile damarın duvarına yerleşen plak duvardan çıkarılarak tıkanıklık ortadan kaldırılır.
İkinci yöntemde ise daralmış karotis arterin içine stent yerleştirilerek tıkanıklık ortadan kaldırılır. Her iki yönteminde bu konuda oldukça tecrübeli eller tarafından yapılması iyi sonuçların alınmasına sebep olur. Zira işlem sırasında da meydana gelebilecek bir komplikasyon yine felçle sonuçlanır.
Gerek cerrahi uygulamalar sonrasında gerekse stent işlemi sonrasında hastaları bir gün boyunca yoğun bakımda tutmakta ve sağlık durumu yakından takip etmekteyiz. Sağlık durumu iyi olan hastalar cerrahi müdahaleden 5 gün sonra, stent işlemi uyguladığımız hastalar ise ertesi gün taburcu edilir.
Prof. Dr. Ali Civelek
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı
