Hatay'ın Hassa ilçesine bağlı Haydarlar Mahallesi'nde binlerce dönüm alanda bulunan volkanik kayaların arasında, köylülerin "deli" olarak adlandırdığı yabani zeytin ağaçları yetişiyor. Köylüler ise "deli zeytini" aşılayarak akıllı yapıp verimli hale getiriyor..

Suriye'nin Afrin bölgesi ile sınır konumda bulunan Haydarlar Mahallesi'nde binlerce dönüm alanda volkanik kayalar bulunuyor. Leçelik olarak adlandırılan bölge, doğal güzelliği ile de dikkat çekiyor. Volkanik kayaların bulunduğu alanda ise köylülerin "deli" olarak adlandırdığı yabani zeytinler yetişiyor. Haydarlar Mahallesi sakinleri ise zeytin ağaçlarına gözü gibi bakıyor. Zeytinleri aşılayarak verimli hale getiren köylüler bölge ekonomisine de büyük katkı sağlıyor.

'Kuşların ektiğini tahmin ediyoruz'

Suriye sınırına sıfır noktasında bulunduklarını ifade eden Haydarlar Mahallesi sakinlerinden Mustafa Dağlar, "Tam Afrin sınırındayız şu anda. Deli Zeytin kendiliğinden biten, genetiğiyle oynanmamış, sade doğal olarak zeytin demektir. Hiç genetiğiyle oynanmamış, aşı yapılmamış, kendiliğinden yetişen zeytinlere halk arasında deli zeytin denir, Delice denir. Burası volkanik kaya, yanmış yani. 4 bin yıllık bir tarihi var olduğu söyleniyor. Bu zeytinlerde bildiğim kadarıyla, halk arasında, dedelerimizden, babalarımızdan duyduğumuza göre kuşlar tarafından ekilmiş. Bunu sen buraya eksen bitiremezsin. Bu zeminde dik bitiremezsin ama kuşlar ekmiş Allah'ın takdiri. Kendiliğinden çıkmış. Volkanik bir zemin. Burası tamamen yanmış, maden değeri hiç olmayan bir taş. Bu zeytinin özelliği, bazı hastalıklara şifa olduğu söyleniyor. Kalp damar tıkanıklıklarına, çeşitli bağırsak hastalıklarına, mide yanmalarına, kolesterola. Mesela yağ kolesterol yapar, bu yağ aksine kolesterolü öldürüyor. Şekeri dengelediği söyleniyor. Biz halk arasından duyduğumu söylüyoruz" dedi.

'20 ile 35 kilo zeytinden 1 litre yap alıyoruz'

Genetiği ile oynanmadığı için hakiki organik olduğunu söyleyen Mustafa Dağlar, "35 kilo ile 20 kilo arasında zeytinden 1 litre yağ verir. Az verir yağı bu ama çıkan yağ çok değerli yağ olduğu için kıymetli. Genetiği ile oynanmadığı için, doğal olduğu için tam organik. Yani hakiki organik. Ne ilaç ne gübre ne herhangi bir işlem yok. Kendiliğinden yetişen hakiki zeytin yani. Şimdi bu deli zeytinin verimi az olduğu için aşı yapmak gerekiyor. Şuan da hayvancılık burada bitmeye başladı. Tamamen tarıma dönmek gerekiyor. Bu ağaçları şimdi aşı yapıyoruz. Delice zeytinleri aşı yaparak akıllı zeytin, daha verimli hale getiriyoruz. Daha iyi tutuyor. Burası 90-100 bin dönüm delice zeytin. Şuanda 10 bin dönümü aşılandı. Deli zeytini akıllıya çevirdik verim daha çok yükseldi daha kaliteli yağ çıkmaya başladı. Biz çubbal deriz halk arasında bu kuşlara. Bunlar belli bir mevsimde gelir, zeytin zamanı burada olan zeytinleri yutar, yuttuğu zeytini de başka bir yere götürüp pislediği zaman bu tohum olarak yerden çıkar. Kesinlikle bir insan müdahalesi yok. Zamanın da Fransızlar buraya gelmişler bu bulunduğumuz bölge Fransız işgali altındaymış. Kömür yakmışlar o zaman bu ağaçları yok etmek için. Kömür ocakları var hatta ilerilerde kesmişler bu zeytinleri kömür yakmışlar" diye konuştu.

Volkanik kayaların bulunduğu alan ise havadan görüntülendi. Havadan görüntüler bölgenin güzelliği gözler önüne koyuyor.