Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, "HAVELSAN ile yaptığımız sözleşme gereğince sistemimiz yeni baştan ele alındı, güçlendirildi, kapasitesi ve güvenliği artırıldı" dedi.
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) , Türkiye Adalet Akademisi ve YSK tarafından Kundu Turizm Bölgesi'ndeki Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Tesisleri'nde "Seçim Hukuku Eğitim Programı" düzenlendi.
Seminerin açılışında konuşan YSK Başkanı Güven, 2014 yılında yoğun bir seçim dönemi yaşayacaklarına işaret etti. Dünyada en fazla güven duyulan seçim kurullarından biri olduklarına dikkati çeken Güven, Türkiye'de 957 ilçenin olduğunu, 666 da seçim kurulu bulunduğunu belirtti.
Türkiye Büyük Millet Meclisine, kurumun yeniden yapılanmasına yönelik kanun teklifi gönderdiklerini, teklifle ilçe seçim kurulu müdürlerinin yüksekokul mezunu olmasını istediklerini anlatan Güven, YSK'ya kurul üyesi sayısı kadar hakim alınacağını ifade etti. Güven, ilçe seçim kurulu müdürlerinin yanına ilçe müdür yardımcısı kadrosu istediklerini bildirdi.
Sandık, hasta kişilerin ayağına götürülecek
Okulların birinci katlarının engelli vatandaşların oy kullanması için uygun hale getirilmesini talep ettiklerini anlatan Güven, internet sitelerini de kısa sürede engelli vatandaşların erişimine uygun hale getireceklerini kaydetti.
Güven, Anayasanın verdiği hakkı kullanabilmeleri adına evde yatan, sandığa gime imkanı bulamayan insanların ayağına sandığı götürmeyi düşündüklerini belirterek, "Bununla ilgili çalışmalar devam ediyor. Bir dahaki milletvekilliği ya da cumhurbaşkanlığı seçiminde sandığı, evden çıkamayacak durumdaki vatandaşların ayağına götüreceğiz" diye konuştu.
Güven, Türkiyede 10 milyon civarında engelli bulunduğu halde sistemlerindeki engelli kaydının daha az olduğunu vurguladı.
SEÇSİS ile ilgili tartışmalar
Seçim Bilişim Sistemi'nin (SEÇSİS) seçim sonuçlarının güvenilir ve hızlı bir şekilde kamuoyuna sunulması için kurulduğunu dile getiren Güven, şöyle devam etti:
"SEÇSİS'i bilmeyenler, bu sistem üzerinden YSK'ya yüklenmektedir. HAVELSAN ile yaptığımız sözleşme gereğince sistemimiz yeni baştan ele alındı, güçlendirildi, kapasitesi ve güvenliği artırıldı. Bu sistem internete kapalı ağ. Merkezi veriler ve uygulama programı açısından herhangi bir güvenlik sorunu oluşması söz konusu değil. Dışarıdan bu sisteme ulaşmak kesinlikle mümkün değil. (2009 yılındaki seçimlerde SEÇSİS niye çöktü) gibi tartışmalar oldu. Bu sistem o zaman çökmedi. Veri girişimini düzenleme adına çok kısa sürede kapatılıp açıldı ve sistem düzene sokuldu. Sistemin yapısını bilmeyenler açısından bu, (oylarda acaba bir şey mi yapıldı) algısına neden oldu."
(Türkiye'de elektronik oylama var, YSK oylara müdahele edecek, oyları belirli bir yöne kanalize edilecek) şekilde konuşmalar yapıldığını dile getiren Güven, "Türkiye'de kesinlikle elektronik oylama yapılmamaktadır. Amerika ve Yunanistan'da uygulanan elektronik oylama sistemi, Türkiye'de kullanılmamaktadır. Anayasa bize seçimlerin dürüst bir şekilde yapılması ve yönetim yetkisini tanıyor. Seçimlerde yarışan da seçimleri yapan da siyasi partiler ve bağımsızlardır" ifadesini kullandı.
"Sistemimiz kesinlikle güvenli"
Güven, sandık kurullarında 7 kişinin görev yaptığını kaydederek, şöyle konuştu:
"Bunlardan 5'i, bir önceki seçimlerde en çok oy alan 5 siyasi partisinin temsilcisi. Diğer 22 parti de orada müşahit olarak bulunabiliyor. 29 kişiden 27'si siyasi parti temsilcisi. Bunlar kaç zarf, kaç oy var diye tek tek işliyor. Sandığı kapatıp mühürlüyorlar. Oy kullanmaya gelen insanların kimliklerine bu arkadaşlar bakıyor. Akşam olduğunda tutanak ile sandığı kapatıp ilçe seçim kurullarına geliyorlar. Bu tutanaklardan siyasi parti temsilcilerine de birer örnek veriliyor. Bugün itibarıyla isteyen herkes sistemize girmek suretiyle oy kullandığı sandıkta kimin ne kadar oy aldığını görebilir. Tutanaklar da internet sitelerine atılacak. Vatandaşlar bunu görebilecek. Bu aşamada YSK'ya sonuçlar gelecek. İnternete kapalı ayrı bir ağ üzerinden gelecek. Bana geldiği anda 22 siyasi partinin sistemlerine de aynı anda bu sonuçlar aktarılacak. Bana şimdi herkes söylesin: Bunun hangisi elektronik oylama? YSK ya da bir başkası bu seçim sonuçlarında nasıl bir oynama yapabilir? İstese bile yapma imkanı var mıdır? Sistemimiz kesinlikle güvenli. Bizim yapmış olduğumuz seçimde siyasi partiler bizimle hareket ediyor ve sonuç alıyor."
Suriyeli sığınmacılar oy kullanamaz
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan hiç kimsenin oy kullanmasının mümkün olmadığını belirten Güven, "Suriyeli sığınmacılar oy kullanamaz" dedi.
Aday olan bakanların istifa etmesine gerek olmadığı kararı
Güven, mahalli idarelerde bakanların istifa edip etmemeleri konusunda da YSK olarak bir karar aldıklarını belirterek, "Mahalli idareler seçiminde bakanların istifa etmelerine gerek olmadığına karar verildi. Aynı karar 1983 yılında da oy birliğiyle verilmişti. Kamuoyunda bu kadar tartışılacağını düşünmemiştim" şeklinde konuştu.
Sadi Güven, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Bugün vereceğimiz karar milletvekilliği seçimlerini de etkileyecek bir karar. Bugün ben kurumla beraber (Bakanların istifası gerekir) dersem bu, milletvekilliği seçimlerinde de seçimden 4 ay önce Bakanlar Kurulu'nun boşaltılması anlamına gelir. Anayasada böyle bir hüküm yok."
Seçmen sayısı
Türkiye'de yurt içi seçmen sayısının 52 milyon 305 bin 382 olduğunu bildiren Güven, yurt dışında ise 2 milyon 736 bin 410 seçmen bulunduğunu açıkladı.
Basında halen (2007-2009 yılındaki 5 milyon 478 bin 162 seçmen farkı nereden kaynaklandı) diye tartışmalar olduğuna dikkati çeken Güven, şöyle konuştu:
"2007 yılında milletvekili seçmen sayısı 42 milyon 571 284 iken, bu sayı 2009 yılındaki mahalli idareler seçiminde 48 milyon 49 bin 446'ya ulaştı. Buradaki artış 5 milyon 478 bin 162. 2007'deki seçmen kütükleri, seçmenin beyanına göre oluşturuldu. İsteyen gelip bildiriyordu. Aradaki fark, beyan esasından zorunlu adres kayıt sistemine geçilmesinden kaynaklanmatadır."
Mükerrer kayıt mümkün değil
Güven, 18 yaşını dolduran kişilerin otomatik olarak seçmen kütüğüne kaydolduğunun altını çizerek, seçmen kütüğünü tutarken mükerrerlik kontrolleri açısından 8 bilginin değerlendirmeye esas alındığını bildirdi. Güven, bu bilgiler kontrol edildikten sonra seçmen kütüğünün oluşturulduğunu, bu nedenle bir kişinin birden fazla kaydolmasının mümkün olmadığını vurguladı.
Oy kullanacak vatandaş sayısından fazla oy basılıyor
Seçimlerde 450 bin civarında sandıkta oy kullanılacağını belirten Güven, Türkiye'de yapılan seçimlerde oy kullanacak vatandaş sayısından fazla oy basıldığını ifade etti. Güven, Mahalli İdareler Seçim Kanunu'nun 18'inci maddesinin H fıkrasına göre il seçim kurullarının bastırdığı oy pusulalarının, o sandığın seçmen sayısının yüzde 15 fazlası olduğunu söyledi.
Türkiye Adalet Akademisi Başkanı Hüseyin Yıldırım ise akademilerinde bin 100 öğrencinin bulunduğunu belirterek, bu öğrencilerden 520'sinin avukatlık mesleğinden geçen hakim ve sacı adayı, 30'a yakınının askeri hakim adayı olduğunu, diğerlerinin ise yeni mezun öğrencilerden oluştuğunu söyledi.
Yaklaşık 5 bin adli personele meslek içi eğitim verdiklerini anlatan Yıldırım, 53 ülke ile işbirliği protokolü imzaladıklarını, Kazakistan, Kırgızistan, Endonezya, Afganistan gibi ülkelerden gelen hakim ve savcı adayların akademilerinde eğitim aldığını kaydetti.
Seçim hukukuyla ilgili kanun, hüküm ve projelerinin konuşulduğu seminer, 4 Aralık Çarşamba günü sona erecek.
