Türkiye'de bulunan 640 kadın muhtarın 256'sı, Urla Belediyesi tarafından İzmir'in Urla ilçesinde Türkiye'de ilk kez düzenlenen "Kadın Muhtarlar Çalıştayı ve Sürdürülebilir Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Sempozyumu'nda bir araya geldi. Pembe fularlarıyla etkinliğe katılan kadın muhtarlar, üç gün boyunca Urla'nın konuğu olacak.
Urla Belediyesi, Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek Türkiye'nin dört bir yanından gelen kadın muhtarları İzmir'in Urla ilçesinde buluşturdu. Üç gün boyunca eski tamirhane binasında düzenlenecek "Kadın Muhtarlar Çalıştayı ve Sürdürülebilir Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Sempozyumu" Ankara Üniversitesi, Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu, Ege Kadın Dayanışma Vakfı, Urla Kent Konseyi ve Kadın Muhtarlar Derneği destekleriyle gerçekleştiriliyor.
Kadın Muhtarlar Çalıştayı ve Sürdürülebilir Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Sempozyumu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Urla Belediye Başkanı Sibel Uyar, 22. Dönem Milletvekili Türkan Miçooğulları, Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Genel Başkanı Hüseyin Akdeniz ve Kadın Muhtarlar Derneği Başkanı Serpil Erenoğlu'nun açılış konuşmalarıyla başladı. Konuşmaların ardından Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Şermin Atak, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Yılmaz ve TBMM Meclis Araştırması ve Soruşturması Komisyonları Müdür Yardımcısı Mustafa Biçer, "Geçmişten Günümüze Muhtarlık ve Değişen Yapı', Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Serpil Sancar ise "Kadınların Siyasal Gücü ve Katılımı" hakkında konuşma yaptı. Üç gün sürecek çalıştayda 256 kadın muhtar, siyasetin ilk basamağı olan muhtarlık görevini geçmişten günümüze ele alarak tartışacak, güncel sorunlar ve çözüm önerilerini konuşacak. 256 kadın muhtar, boyunlarına pembe fular takarak çalıştaya katılım sağlarken, çalıştaya, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ve Urla Kaymakamı Murat Sefa Demiryürek de katıldı.
KOCAOĞLU, BELEDİYEDEKİ KADIN SAYISINI AÇIKLADI
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun çalıştayda yaptığı konuşma, katılımcılar tarafından ayakta alkışlandı. Kocaoğlu, belediyedeki kadın çalışan sayısıyla ilgili şunları söyledi: "Kadınların siyasette yer almadığı, toplumun yüzde 50'sini temsil ettiği halde yüzde 2, 3, 5'lerde, en fazla yüzde 10'larda görev aldığı ülkede, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin üst düzey yöneticilerinin kadın sayısını söyleyerek tüm ülkemize mesaj verme ihtiyacı duydum. Belediye Başkanlığından sonra bir numaralı koltuğumuz olan genel sekreter, bir kadın arkadaşımız. Her sabah bin 500 otobüsü çalıştıran ESHOT'ta kadın arkadaşımızı genel müdür yaptık ve 6 yılın ardından emekli oldu. İZSU, 1,5 milyon aboneye su veriyor. İZSU'da genel müdürümüz ve üç genel müdür yardımcımız hanımefendi. Dört genel sekreter yardımcımızın ikisi hanımefendi. Daire başkanlarının yüzde 50'sinden fazlası kadın. Müdürlerin yüzde 65'i kadın. Belediyeyi böyle yönetiyoruz. Üç dönemdir seçimleri kazanmamızın, başarılı çalışmalarımızın altında kadınların olduğunun altını çizmek istiyorum."
UYAR'IN KONUŞMASI AYAKTA ALKIŞLANDI
Kocaoğlu gibi konuşmasının sonunda ayakta alkışlanan Urla Belediye Başkanı Sibel Uyar, kadınların yerel yönetimlerdeki önemine şu sözlerle değindi: "Geçmişten günümüze profesyonel iş ve meslek hayatımın içinde yer alarak kadının statüsünü güçlendiren kadınlarımızın yanında ev idaresi, çocuk bakımı gibi temel faaliyetlerle ilgilenen ve bu doğrultuda geleneksel olarak rol üstlenen kadının yerel yönetimlere olan ilişkisi yadsınamayacak bir sosyal gerçeklik olarak karşımıza çıkacaktır. Aynı şekilde şiddete maruz kaldığında konuk evlerine sığınan, sosyal yardıma muhtaç olduğu zaman belediyelere başvuran kadınlar için yerel yönetimler, her zaman doğru ve güvenilir adres olmuştur. Yerel yönetimler, demokrasinin gelişmesinde buna bağlı olarak ekonomi, şiddet, eğitim ve benzeri alanlarda sorunlarının çözümlenmesinde ayrıca kadınların karar alma mekanizmalarına katılımında anahtar role sahiptir. Çünkü yerel nitelikli hizmetlerin çok büyük oranda kadınların gündelik yaşamlarını doğrudan etkileyen sonuçları olacaktır. Bu nedenle kadınların yerel yönetimlerde temsili yerel yönetimlerin bu türden işlevlerin kalitesi üzerine etkilidir."
URLA'DAKİ ÇALIŞMALARI ANLATTI
Türkiye'de bin 397 belediye başkanından 39'unun, 20 bin 498 meclis üyesinden 2 bin 198'inin, 550 vekilden 81'inin, yaklaşık 51 bin muhtarın da 640'ının kadın olduğunu ifade eden Uyar, Urla Belediyesi olarak yaptıkları çalışmaları anlattı. Uyar, "Türkiye'de ilk kez bir belediye olarak Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme ve Urla Modeli oluşturduk. Ekonominin itici gücünü kadına ve çocuğa yatırmak için Kadın ve Aile Müdürlüğümüzü kurduk. Üretici kadınlarımızı evden çıkarıp kooperatif bünyesine aldık. Artık para kazanıyorlar, artık evlerinde söz sahibiler. Üretici kadınlarımıza üretici pazarlarımızı kuruyoruz. Her mahallede bir semt evi oluşturup meslek edindirme, hobi kurları açıyoruz. Küçük yaşta evliliklerin sık görüldüğü Roman kızlarımız için meslek edindirme kursları açtık. Şimdilerde para kazanmaya, nişan yüzüklerini atmaya ve okullarına geri dönmeye başladılar. Kadınlar ve çocuklarımız için yeni yaşam alanları, parklar oluşturduk. Kadınlar, evlerinde değil sokaklarda, hayatın içinde var olmalı. Sağlıklı gelişen bir toplum için çocuklarımızı spora teşvik ettik. Spor alanlarımızı, statlarımızı yeniledik, kadınların akşamları spor yapabilmeleri için ışıklandırdık" dedi.
"KADIN DAYANIŞMASININ ÜRÜNÜYÜM"
Kadın dayanışmasının önemine değinen Uyar, kendisinin de bir kadın dayanışması ürünü olduğunu ifade etti. Bu bilinçle borcunu ödemeye, yerel siyasette kadının yerini güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapma gayretinde olduğuna dikkat çeken Uyar, "Kadınsız demokrasi olmaz. Kadın muhtar demek, lider kadın demek. Kendi mahallesinin öncü kadını demek. Bugün siyasette daha fazla kadın olsaydı eminim dünya bu kadar çatışma ve savaş ortamında olmazdı" diye konuştu.
"DAHA ÇOK KADIN YÖNETİCİYE İHTİYAÇ VAR"
Urla Kaymakamı Murat Sefa Demiryürek de, kadın muhtarlara ve kadın yöneticilere daha fazla ihtiyaç olduğunu ifade ederek şöyle konuştu:
"Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı heyetine muhtar üye seçiyorlar. Bizim muhtar üyelerimiz kadın. Onlardan öyle ince dokunuşlar alıyoruz ki bunun Türkiye için rol model olduğunu düşünüyoruz. Kadınlar mahalleyi daha iyi biliyor, gözlemliyor ve tespit ediyor. Sosyal yardım konusunda kadın muhtarların daha da ön plana çıkması gerektiğini düşünüyorum."
"TÜRKİYE'DE 39 KADIN BELEDİYE BAŞKANI VAR"
Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Genel Başkanı Hüseyin Akdeniz ise, Urla Belediye Başkanı Uyar'ı, Türkiye'de ilk kez böyle bir etkinlik düzenlemesinden dolayı tebrik etti. Akdeniz, Türkiye siyasetinde kadın oranlarını ise şu sözlerle açıkladı: "Şuanda Türkiye'de 38 ilde kadın milletvekili varken, 43 ilde kadın milletvekili bulunmuyor. Bin 397 belediyenin sadece üç büyükşehir belediyesinde kadın belediye başkanı var. Bir de Hakkari'de il belediyesi olarak kadın belediye başkanı bulunuyor. İlçe belediye başkan sayısı olarak da sekiz kadın başkanı var. Yani Türkiye'de 39 kadın belediye başkanı görev yapıyor. 51 ilde bulunan bin 231 il genel meclis üyesinin 55'i kadın. 27 ilimizde kadın il genel meclisi üyesi bulunmamakta. Belediye meclislerinde 2 bin 198 kadın üye var. Türkiye'de 31 bin 912 mahalle, 18 bin 337 köy bulunuyor. Toplam muhtar sayısı 50 bin 249. Kadınların sayısı erkeklere oranla çok düşük. 593'ü mahalle 47'si köy olmak üzere 640 kadın muhtar Türkiye'de görev yapıyor. Bir önceki seçime oranla yüzde sayı 50 arttı ama maalesef yüzde 1.22'lerdeyiz. 66 ilde kadın muhtar bulunurken, diğer illerde kadın muhtar bulunmuyor. Bu bizim için üzücü bir durum. Konfederasyon olarak 2014 seçimelerinde ciddi kampanya yaptık ama aday sayısını yükseltmemize rağmen seçilmiş sayısını yükseltemedik."
"MÜCADELEYE DEVAM EDECEĞİZ"
Kadınların, akıllı, zeki, çalışkan olduğunu ama bazı nedenlerle siyasal yaşamda kendilerini gösteremediğini vurgulayan 22. Dönem Milletvekili Türkan Miçooğulları ise, "Acaba kadınların bu hakları kullanamamasının nedeni kendilerinden mi kaynaklanıyor yoksa Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının yaptığı devrimleri anlamak isteyemen, anlayamayan, kavrayamayan, hatta o devrimlere karşı duran zihniyetlerden mi kaynaklanıyor? Bunları sorgulayacağız. Biz, aramızdan çıkan Urla Belediye Başkanı ile gurur duyuyoruz. Ben bir kadın siyasetçiyim. Hayatım siyasetin içinde geçti. Doğuda, sınırlarımızda savaş var. Soğuk savaş dönemi de başladı. Korkuyla yaşıyoruz. Peki savaşlar kadınsız kazanılır mı? Zorluklar kadınsız yenilir mi? Barış kadınsız gelir mi? Bunun için hem siyasette, hem çalışma yaşamında var olacağız. Hem de çocuklarımıza bakacağız. Onları Atatürk'ün devrimlerine sahip çıkacak evlatlar olarak yetiştireceğiz. Ayaklarımızın üzerinde durduğumuz sürece mücadeleye devam edeceğiz" dedi.
"ERKEK EGEMENLİĞİ SONA ERSİN"
Çalıştayda açılış konuşmasını yapan Kadın Muhtarlar Derneği Başkanı Serpil Erenoğlu da, "Türkiye'ye damgasını vuran bir çalıştay gerçekleşiyor. Kadın muhtarlar, hiçbir destek almayan yürekli kadınlar. Kadın muhtarlar olarak parmakla gösterilecek kadar azız. Bu yüzyılda olmaması gereken bir durumu yaşıyoruz. Bizler birer rol modeliz. Kadın kadının kurdu değil, kız kardeşidir. Kadın siyasetçilerimizi başbakanlıkta, hatta cumhurbaşkanlığında görmemiz gerekiyor. Türkiye'de erkek egemenliği artık sona ersin diyorum" ifadelerini kullandı.
2016 YILI BÜTÇESİ AÇIKLANACAK
Yerel yönetimlerin en küçük birimi olan mahalle muhtarlarıyla bir araya gelerek siyasete giren kadınların karşılaştıkları sorunların belli öncelikler temelinde belirlenmesi ve bundan hareketle bir eylem planı hazırlanmasının amaçlandığı çalıştayın son gününde, Urla Belediyesi'nin Urla'da kadının konumunun güçlendirilmesi ve dezavantajlı olduğu alanlarda desteklenmesine yönelik hazırladığı 2016 yılı Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme çalışması saat 15.00'da düzenlenecek basın toplantısında açıklanacak.
TÜRKİYE'DEKİ KADIN MUHTARLARIN ORANLARI
Türkiye'deki kadın muhtarların Türkiye ortalaması yüzde 1,02 iken, bölgelere göre oranı şöyle: Marmara Bölgesi yüzde 3,36, Karadeniz Bölgesi yüzde 0,47, Ege Bölgesi yüzde 2,04, Akdeniz Bölgesi yüzde 1,09, İç Anadolu Bölgesi yüzde 1,60, Doğu Anadolu Bölgesi yüzde 0,39 ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi yüzde 0,05. İstanbul'daki kadın muhtarların oranı yüzde 10 iken, İzmir'de yüzde 5,50, Ankara'da yüzde 5,32 ve Urla'da 16,21. Urla'da düzenlenen çalıştaya katılan kadın muhtarların bölgelere göre dağılımları ise şöyle: Marmara Bölgesi 84, Karadeniz Bölgesi 26, Ege Bölgesi 50, Akdeniz Bölgesi 23, İç Anadolu Bölgesi 62, Doğu Anadolu Bölgesi 9 ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2.
