Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği Yetkinlik Programları Müdürü Damla Taşkın, Türkiye'de 3.5 milyon Suriye kökenli insanın bulunduğunu belirterek, "Neredeyse küçük bir Avrupa ülkesi nüfusu kadar. Biz istiyoruz ki, mülteciler bulundukları ülkelerde, bulundukları süre boyunca üretken kişi olsun. Bu bakış açısı ile program yürütüyoruz" dedi.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ev sahipliğinde, İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) ve İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) Ortak Girişimi "ActHuman Sosyal Kapsama İnisiyatifi" olarak, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) işbirliği, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti finansal desteği ile "Türkiye'deki Mülteci Girişimciliğinin Güçlendirilmesi" çalıştayı düzenlendi.
"Mülteciler yardım parası istemiyor"
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Yetkinlik Programları Müdürü Damla Taşkın, çalıştayda yaptığı konuşmada, hedeflerini ve çalışmalarını anlattı. UNHCR olarak acil durumlarda mültecilere öncelikle su ve battaniye tedarik ettiklerini ancak artık krizlerin bu yöntemlerle çözülmemeye başladığını kaydeden Taşkın, "Çünkü artık bir kişi zorla yerinden edilince 10 yılları aşkın süre mülteci konumunda kalıyor. Suriye Savaşı'nın 7'nci yılındayız. Bu nedenle artık mülteci insan kaynağından faydalanmamak, toplumun üretken bireyleri haline gelmemeleri büyük bir kayıp oluyor" ifadelerini kullandı.
Mültecilerin yardım parası istemediğini, para kazanmak, çocuklarının eğitim imkanlarından yararlanmasını sağlamak istediğini vurgulayan Taşkın, "Türkiye'de yalnızca Suriye kökenli 3.5 milyon nüfustan bahsediyoruz. Neredeyse küçük bir Avrupa ülkesi nüfusu kadar. Biz istiyoruz ki, mülteciler bulundukları ülkelerde, bulundukları süre boyunca üretken kişi olsun. Bu bakış açısı ile program yürütüyoruz" diye konuştu. İkinci konu olarak mültecilerin ekonomik hayata doğru katılımı için mesleki ve dil eğitimleri konusunda çalıştıklarını anlatan Taşkın, bunun yanında özel sektör ile işbirlikleri yaptıklarını, mültecileri girişimciliğe yönlendirdiklerini anlattı.
Taşkın, şöyle devam etti; "Girişimcilik her ekonomi için hayati önem taşıyor. Mülteciler de bunun çok büyük bir parçası. Türkiye'de, Suriyeliler tarafından kurulmuş olan 7 bin firma var. Bunun dışında farklı milletlerden kişilerin de kurduğu firmalar var. Biz de mültecilere elimizden geldiği kadar bu konularda yardımcı olmaya gayret gösteriyoruz. Bu tür projelerimiz artarak devam edecek. 2016 ve 2017 yıllarında yaklaşık 3 bin kişiyi girişimcilik ve ekonomi konularında eğittik. 400 küsur hibe ulaştırdık ihtiyaç sahiplerine. Bunlar hem işlerini geliştirmek isteyenler hem de işlerini kurmak isteyenler içindi. Bu konuda çalışmalar yapmaya memnuniyetle devam edeceğiz."
"Mülteci danışma hattı kurduk"
İNGEV Direktörü ve Danışma Kurulu Üyesi Berk Çoker ise mülteci girişimciliği üzerine çalıştıklarını ve ilk önemli projeyi 2016 yılı Mayıs ayında İstanbul'da gerçekleştirdiklerini söyledi. Şu anda Türkiye'de 10 büyük şehirde 7-8 bin civarında Suriye sermayeli şirketin faaliyet gösterdiğini kaydeden Çoker, "Yaklaşık 5 milyar dolar kapitalle Türkiye ekonomisine katkı sağlıyorlar. 15 farklı sektörde çalışıyorlar. Onların Türkiye'ye gelmesi bizim için de önemli, çünkü 450 milyonluk Arap coğrafyasına açılımımıza destek oluyorlar. Bu çalıştayların yanında iki ay önce Mülteci Danışma Hattı kurduk ve şirket kurulumlarında ve sonrasında destek olmaya çalışıyoruz" diye konuştu.
"2012'den bu yana Suriyeli nüfusa yönelik projelere katkı sağlıyoruz"
MTSO Genel Sekreter Yardımcısı Ezgi Biçer Uçar, MTSO'nun bu alanda yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi verdi. "Odamız 2012 yılından bu yana kentimize yerleşen Suriyeli nüfusa yönelik projelerde yer almakta ve katkı sunmakta" diyen Uçar, "Bu projeler genellikle mesleki eğitime yönelik olurken, bizler bunun bir ihtiyaç olmakla birlikle, girişimciler ve işadamlarına yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini de hep vurguladık" diye konuştu. MTSO'ya binin üzerinde Suriye sermayeli firmanın kayıtlı olduğunu bildiren Uçar, "Bizler diğer üyelerimiz kadar onların da sorunları ile yakından ilgileniyor, verdiğimiz hizmetlerden en iyi şekilde faydalanmaları için çaba harcıyoruz. Bir araya geldiğimiz toplantılarda vurguladıkları en önemli sıkıntılardan birisi de mevzuatı takip etme noktasında yaşadıkları sorunlardı. Bu anlamda kurulan danışma hattının çok önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Çalıştay kapsamında KOSGEB Mersin Hizmet Merkezi Müdürü Danyal Peker, küçük ve orta ölçekli şirketlerin kapasitelerini güçlendirmek adına verilen hükümet destekleri hakkında bilgi verdi. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Ali Can Kahya, yerel girişimciliği geliştirmek için verilen devlet teşviklerine değinirken, İNGEV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Arkın Eyvazoğlu, şirket kuruluş işlemlerini ve yasal çerçeveyi anlattı.
