Tüp bebek tedavisi normal yollardan çocuk sahibi olamayan çiftlerin üreme hücrelerinin vücut dışı ortamda bir araya getirilmesi sonucu meydana gelen embriyonun anne adayının rahmine yerleştirilmesi ile gebeliğin oluşumunu destekleyen yardımcı üreme yöntemidir. Günümüzde birçok faktöre bağlı olarak kadın ve erkeğin üreme sistemini olumsuz yönde etkileyen ve çocuk sahibi olmasını engelleyen sorunlar, kısırlık tanımı altında değerlendirilir ve tedavi seçenekleri belirlenir. Çiftlerin en az 1 yıl boyunca korunmasız cinsel ilişkiye girmesine rağmen, çocuk sahibi olamama durumu kısırlık olarak adlandırılmaktadır.
Tüp bebek tedavi yöntemi ile oldukça komplike bir olgu olan kısırlık sorunları başarılı bir şekilde sonuçlanmaktadır. Ancak tüp bebek tedavi yöntemlerinin başarısı çiftlerin sorunlarına yönelik uygun tedavinin belirlenmesinin dışında, çiftlerin tedaviye karşı psikolojik tutumu ve pozitif yaklaşımının bir ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle oldukça sabır isteyen zorlu bir süreç çiftleri beklemektedir.
Normal yollardan çocuk sahibi olamayan çiftlerin başvurduğu tüp bebek tedavisinin yarattığı endişe ve tedavi aşamalarında karşılaşılan sorunlarla birlikte stres faktörü açığa çıkmaktadır. Özellikle anne adayının yaşadığı bu stres hali tedavinin seyrini ve sonuçlarını etkilemektedir. Bu nedenle tüp bebek tedavi öncesi ve sonrasında çiftlerin psikolojik destek alması tedavinin başarısı açısından büyük önem kazanmaktadır.
Tüp bebek tedavisinde psikolojik hazırlık süreci
Tüp bebek tedavisine karar veren çiftlerin öncelikle maddi ve manevi açıdan karşılaşabileceği tüm zorluklara hazır olması gerekir. Tüp bebek tedavisi doğal yollardan gerçekleşen döllenmenin laboratuvar şartları altında gerçekleştirilmesi ile gebeliğin elde edilmesidir. Bu nedenle tedavi kapsamında kadının yumurtalıklarını uyarılması amacı ile uygulanan ilaçlar, yumurta toplama işlemi, döllenme işlemi ve embriyo transferinin ardından bekleme süreci gibi tedavi aşamaları çiftleri korkuturken, tedavinin başarısı hakkında endişe verici duygular çiftleri manevi olarak yıpratmaktadır. Ancak duydukları endişe ne kadar normal olursa olsun, yaşadıkları stres faktörü sonuçları olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle çiftlerin tedavi öncesinde karşılaşabileceği sorunlara karşı hazırlık olması ve stresin nasıl kontrol altında tutulması gerektiğini öğrenmesi açısından, psikolojik destek alması önerilmektedir.
Tüp bebek tedavisi öncesi çiftlerin her şeyden önce psikolojik olarak hazır olması ve birbirlerine karşı daha anlayışlı tutum sergilemesi, tedavinin sonuçları ile birlikte sağlıklı bir ailenin temelleri açısından oldukça önemlidir. Birbirilerine karşı destekleyici tutumları ile birlikte stres faktörünün olumsuz etkileri ekarte edilirken, tedavide karşılaşılabilecek zorluklar başarılı bir şekilde atlatılmaktadır.
Başarısız tüp bebek denemelerinden sonra çiftler nasıl bir tutum sergilemeli?
Tedavinin maddi ve manevi yorgunluğu ile birlikte ortaya çıkan başarısızlık, çiftleri büyük bir umutsuzluğa sürüklemektedir. Özellikle birden fazla başarısız denemelerden sonra çiftlerin yaşadığı manevi kayıplar psikolojik sorunlara dönüşebilirken, tedaviye karşı beklentileri ümitsizlikle sonuçlanmaktadır. Bu nedenle çiftler sonraki denemelerinde başarısızlıkla sonuçlanacağı düşüncesi ile tedaviyi yarım bırakarak, ellerindeki tek şansı kaybetmektedirler. Ancak tüp bebek tedavileri çiftlerin sorunlarına yönelik uygulanan ve yumurta rezervlerine bağlı olarak başarı oranını sunan yardımcı bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle ilk denemelerde yaşanan başarısızlıklar, çiftlerin sorunlarının tespit edilmesinde ve daha uygun tedavi seçeneğinin belirlenmesinde önemli rol oynadığı için uzmanlar tarafından başarısızlık olarak kabul edilmemektedir. Çiftlerin tedaviye başvurması ile karşılaşabileceği bu sorunlara karşı güçlü olması ve doktor önerisi doğrultusunda tedaviye aynı istikrarla devam etmesi gerekir. Bu nedenle tüp bebek tedavilerine ek olarak çiftlerin psikolojik destek alması ile bu süreçte çiftlerin motivasyonun arttırılmasında yardımcı olacaktır. Ayrıca kadının ileri yaş nedeni ile yumurta rezevlerini azalması gebelik şansını büyük oranda etkilerken, başarısızlıkla sonuçlanan tedavini ardından yaşadıkları manevi kayıpların bu faktörün göz ardı edilmesine ve vakit kaybedilmesine neden olur. Çiftlerin tedavinin başarısı kadar başarısızlıkla sonuçlanabileceğini de kabul etmesi, birbirine destek olması ve tedaviye devam etmesi başarı için oldukça önemli bir adımdır.
