ABD Kongresi’nin Demokrat ve Cumhuriyetçi liderleri ülkeyi temerrüt riskinden kurtaracak çözüm üzerinde uzlaştı. ABD Hükümeti’nin bu sabah sona erecek borç tavanının yükseltilmesi için dünya nefesini tutup planın onaylanmasını bekledi.
Çatı ustası kardeşler bir eve geliyorlar. Üzerilerinde takım elbise, biri siyah, atletik bir erkek, öteki kırmızı kravatlı, sinirlenince nefesini tutup yanaklarını şişiren beyaz müşterileriyle karşılaşıyorlar. Siyah olan ferahlık istiyor, o yüzden “Çatımızı yükseltin” diyor. Beyaz olan da “Hayır çatı alçak olsun, kendimi daha güvende hissederim” diyor. Ve aralarındaki konuşma sürüp gidiyor. ABD Başkanı Barack Obama ve Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner’ı tasvir eden ve ABD’nin 16.7 trilyon dolarlık borçlanma limitini artırmak için yürütülen müzakerelere gönderme yapan bu skeçler her yerde. Kongre’de yaşanan bütçe anlaşmazlığı nedeniyle üçüncü haftasına giren federal hükümetin kapanması ve borç limiti tartışması, TV’lerdeki talk şovlardan internete yüzlerce şakaya konu oldu. Durum öyle bir hale geldi ki, bir Amerikalı’nın yazdığı Twitter mesajındaki gibi: “Kapanma şakalarına gülüyordum ama artık bu borç tavanı şakalarına gülemiyorum. Beni korkutmayın. Hadi ama adamım, yükseltin şu tavanı.”
Borçlanma yetkisi 7 şubata kadar
ABD Kongresi’nin Senato kanadında, krize çözüm bulmak için Cuma’dan beri devam eden yoğun mesai dün ilk kez somut bir aşamaya ulaştı. Ve Senato Çoğunluk Lideri Demokrat Partili Harry Reid ile Cumhuriyetçi grup başkanı Mitch McConnell arasında süren inişli-çıkışlı müzakereler sonucu, dün öğlen saatlerinde, iki tarafın hükümeti açıp, ABD’yi temerrüt riskinden kurtaracak bir plan üzerinde anlaştıkları öğrenildi. Formülün 15 Ocak’a kadar federal hükümete bütçeden harcama yetkisi tanıyan, 7 Şubat’a kadar da borçlanma yetkisi veren bir tasarı etrafında oluştuğu öğrenildi. Ancak bu süreçte iki tarafın temsilcilerinin uzun süreli bir bütçe kesinti programında çalışacakları belirtildi.
SENATO’DA CRUZ’A MARKAJ
TM’nin uzlaşma sağlanacak bir tasarı konusunda yaşadığı üst üste başarısızlıkların ardından inisiyatifin Senato’ya geçmesiyle varılan noktada, 100 üyeli Senato’da, Demokratlara üzerinde anlaşılacak bir tasarıyı hızlı bir şekilde oylama yetkisi tanıyan bir yetki tanınması da gündeme geldi. Obama’nın sağlık reformunun durdurulması ve bunun bütçe görüşmelerinde bir şart olarak koşulması için geçen ay 20 saatin üzerinde bir kürsü işgali yapan Teksas’ın Çay Partili Senatörü Ted Cruz’un da bu formüle sıcak baktığı öğrenildi.
Borç tavanı krizini aşmak için yoğun mesai harcayan ABD’li politikacılar için Kongre binasına paket paket pizzalar taşındı.
TM’den geçiş kolay değil
Kongre’nin Temsilciler Meclisi kanadında ise Obama’nın sağlık reformunun ertelenmesi için geri adım atan ama bütçe kesintilerine vurgu yapan tasarılar Cumhuriyetçi Parti içindeki aşırı muhafazakâr grupların muhalefetiyle oylama sürecini aşamadı. Durum Senato’da kabul edilecek bir tasarının Temsilciler Meclisi’nde (TM) de kabul edilmesinin kolay olmayacağını da gösterdi.
Fitch’ten uyarı
2011’deki borç tavanı krizinde ABD’nin kredi notunun S&P derecenlendirme kuruluşu tarafından AAA’dan AA’ya indirilmesinin ardından üç büyük reyting şirketinden Fitch’in de önceki gün yaptığı bir basın açıklamasıyla ABD’nin görünümünü negatife çevirdiğini duyurması Kongre’de yankı yarattı. Fitch’in de ABD’nin AAA olan notunu S&P gibi AA’ya indirebileceğinin işaretini vermesiyle, krizi erteleceyek bir planı oylamaya sunması konusunda Boehner’e yönelik baskılar arttı.
