Geçtiğimiz Haziran ayında 115 dolar seviyelerini gören petrolde şu sıralar olağanüstü bir düşüş yaşanıyor. Petrolün varil fiyatı bugün itibariyle 65 dolar seviyelerine inmiş durumda. Son 5 yılın en düşük seviyelerinin görüldüğü petrolde en çarpıcı tahmin ise 35 dolara kadar düşeceği yönünde…
MANİPÜLASYON MU VAR?
Çok ciddi rakamların dile getirilmeye başlandığı petrolle ilgili herkes düşüşün asıl sebebinin ne olduğunu sorgularken, İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangir’inin petrol fiyatlarının düşmesini 'siyasi bir komplo' olarak değerlendirmesi ''Petrolde manipülasyon mu var?'' sorusunu akıllara getirdi.
PERDE ARKASINDAKİ İKİ ÜLKE
Konuyla ilgili görüşüne başvurduğumuz uzmanlar ise petroldeki düşüşün perde arkasında iki ülkeye işaret ediyor. Bunlardan biri Körfez ülkelerinin petrolünü yöneten Suudi Arabistan iken diğeri ise dünyanın süper gücü Amerika...
AMERİKA BİR TAŞLA İKİ KUŞ VURUYOR
Ukrayna konusunda hem kendisi hem de Avrupa ile ters düşen Rusya’yı can damarından vurmak isteyen Amerika petroldeki trajik düşüşle birlikte bir taşla iki kuş vurmuş oluyor. Geçiminin büyük bir bölümünü enerji kaynaklarından elde eden Rusya ekonomisine ciddi darbe indirmek isteyen Amerika bu amacının yanı sıra çıkmazdaki ekonomisine de düşük fiyatlı petrol ile adeta ilaç oluyor.
CİDDİ KAR ELDE EDİYOR
Çünkü Amerikan ekonomisi bu işten çok ciddi kar elde ediyor. Uzmanlar petrolde gelinen seviyenin Amerika için çok iyi rakamlar olduğunu söylüyor. Amerika günde 11 milyon varil petrol üretimi yaparken günlük 18 milyon varil ise tüketiyor. Yani günlük 8 milyon varil petrol satın alıyor. Bu da çok büyük bir rakam. Suudi Arabistan’ın günlük kapasitesi 11 milyon varil, bir Suudi Arabistan kadar neredeyse günlük petrol satın alıyor. Dolayısıyla krizlerden çıkmaya çalışan Amerikan ekonomisine bu fiyatlar ciddi katkı sağlıyor.
SUUDİ ARABİSTAN’IN HEDEFİNDE İRAN VAR
İşin kazayağında olan Suudi Arabistan’ın hedefinde ise normalleşme sürecine giren ve petrol gelirlerini arttırmak için hareket geçen İran bulunuyor.
Petrol fiyatları Suudi Arabistan’ın başını çektiği Kuveyt, Katar, Libya ve Bahreyn gibi Körfez ülkeleri tarafından manipüle ediliyor. Suudi Arabistan ve diğer Körfez Ülkeleri petrol üreticileri olmalarına rağmen yaşanan düşüşten ötürü İran ve Rusya kadar zarar etmiyor. Çünkü söz konusu ülkelerde petrol çıkarma maliyetlerinin İran ve Rusya kadar yüksek olmadığı biliniyor. Bu yüzden de Körfez ülkeleri kardan zarar ediyor ve bu zararı da rahatlıkla tolere edebiliyor.
FATURALAR YÜZDE 30 DÜŞTÜ
Petrolde yaşanan düşüş Rusya ve İran’ı derinden etkilese de Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı olan ülkelerin ise işine yarıyor. Çünkü yaşanan düşüşle birlikte onlarca ülkenin enerji faturalarında yüzde 30’a yakın bir azalma gerçekleşti. Bu da söz konusu ülkelerin milyarlarca dolarlık enerji parasının cebinde kaldığı anlamına geliyor.
PETROL 60 DOLARIN ALTINA DÜŞMEZ
Petrol fiyatlarıyla ilgili yapılan 35 dolarlık tahmin gerçekten uzak gibi duruyor. Haber7'ye konuşan uzmanlar fiyatların 60 doların altına ineceğine ihtimal vermiyor. Bunu ise süreçten en çok etkilenen ve devlet gibi çalışan dev enerji şirketlerine bağlıyorlar.
Çünkü petrolün daima yatırıma ihtiyacı bulunuyor. Yeni kuyuların ve sahalarının açılabilmesi için ise petrolün varil fiyatından belli oranda kar elde edilmesi gerekiyor. Tabi bu rakam düştükçe şirketler de yatırım yapamaz hale geliyor.
DEVLERİ SARSAR
İşte tam da bu yüzden uzmanlar 60 doların altının Exxom Mobil, BP, Shell ve Chvreon gibi devleri ciddi anlamda sarsacağını ve şirketlerin bunu kaldıramayacağını belirtiyor. Olası böyle bir durumda şirketlerin üretimde kısmi olarak azaltma kararı alabileceğini ve daha da kötüsü yatırım alanlarını dahi azaltabileceklerini söyleyen uzmanlar böyle bir durumun ise petrolü hak ettiği seviyelere taşıyacağını belirtiyor.
KAYNAK: HABER 7- KENAN BİTER
