TESK Genel Başkanı Palandöken yaptığı açıklamada, geleneksel el sanatları içinde yorgancılığın Anadolu insanının zevkini yaşatan önemli bir yere sahip olduğunu belirterek, “Eskiden genç kızlarımız yetişirken, yuva kuracakları zaman hemen yorgancıya koşuluyordu. Rengârenk kumaşlarla ve el işi göz nuru emekle işlenerek dikilen ve genç kızların çeyizlerinin, çocuklarımızın sünnet törenlerinin en önemli parçalarından biri olan yorganların yerini hazır satılan makine üretimi yorgan ve battaniyeler aldı. Ne yazık ki, özellikle fabrikasyona geçiş nedeniyle mesleğin tıkanma noktasına gelmesi bu işi yapanları sayısını her geçen gün azaltıyor” ifadelerine yer verdi.
“YORGANCI ESNAFIMIZIN SAYILARI HER GEÇEN GÜN AZALIYOR”
Özellikle akşam saatlerinde yollarda, köşe başlarında, sosyete pazarlarında kalitesiz, ucuz, sağlıksız yorgan ve yastıklar satılmaya başlandığını söyleyen Palandöken, şunları kaydetti:
“Bunların yanı sıra; büyük alışveriş merkezlerinde ve tekstil mağazalarında satılan hazır yorgan ve battaniyeleri de yeni neslin talep etmesi, yorgancı esnafımızı yok olma noktasına getirdi. 2011 yılında 2 bin 495 olan sayıları bugün bin 878’e kadar düştü. Kısacası 'silah çıktı mertlik bozuldu, sentetik çıktı sağlık bozuldu' demek mümkün. Eskiden; meslek mensuplarımız ürettikleri yorganları yurt dışına pek çok ülkeye ihraç ederken, bugün iç pazarda bile müşteri bulmakta zorlanmaktadır. Bu sebeple yorgancılık mesleği tarihe karışma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Değişim önüne geçilmeyen bir olgudur. Ancak, bazı olgular vardır ki değişim beraberinde daha kaliteli ürünü beraberinde getirmemektedir.”
“YORGANLARIMIZDA DOĞAL MALZEME OLAN YÜN VE PAMUK KULLANILIYOR”
Palandöken, esnafın, tüketicinin talebine göre nakışlar, desenler dökerek üç günde işleyerek yaptığı sanat eseri yorganlarının artık görmenin mümkün olmadığını anlatan Palandöken, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Vatandaşlarımız, el dikimi yorganların, diğerlerine göre daha sağlıklı olduğunu mutlaka bilmeliler. Yorganlarımızda doğal malzeme olan yün ve pamuk kullanılmaktadır. Pamuk daha çok kullanılmakla beraber, yün ve benzeri bir türü olan yorganlar hem uzun ömürlü hem de en sağlıklı yorganlardır. 1980’li yıllarda gözde işkollarından biri olan ve mahalle aralarında dolaşan hallaçlara yün ve pamuklarını taratır ve yıllarca kullanırlardı. Ama işyeri kiralarının yüksekliği, bu mesleğin hammaddesi olan pamuk ve yün fiyatları ve dikiş malzemelerinin yüksek olması, bu işi yapan mensuplarımızın el emeğinin karşılığını alamamasına sebep olmaktadır. Yorgancı esnafının önemli diğer sorunu da; hemen hemen tüm sanatkârlık sektörlerinde olduğu gibi; yetiştirecek çırak bulamamasıdır. İki milyon esnafın içinde sayıları yalnızca bin 878’e düşen bu el sanatını ve kaybolmakta olan diğer el sanatlarını korumak ve desteklemek çok önemlidir. Kültür mirasımız olan geleneksel değerleri ve mesleklerin yaşatılması konusunda hepimizin ortak sorumluluğu bulunmaktadır.”
