So­ma­’da 238 iş­çi­nin ölü­mü ile so­nuç­la­nan ma­den ka­za­sın­dan son­ra, Sos­yal Gü­ven­lik Ku­ru­mu Baş­kan Yar­dım­cı­sı Mus­ta­fa Ku­ru­ca­’nın yap­tı­ğı açık­la­ma, ma­den iş­çi­si­nin zor­lu ha­yat şart­la­rı­nı da göz­ler önü­ne ser­di.

SGK Baş­kan Yar­dım­cı­sı Mus­ta­fa Ku­ru­ca: “Bu iş ka­za­sı ola­yı­dır. Ha­ya­tı­nı kay­be­den­le­rin eş ve ço­cuk­la­rı­na ölüm ge­li­ri ola­rak 1000 li­ra­ya ya­kın ay­lık bağ­la­na­ca­k” açık­la­ma­sı­nı ya­par­ken, bü­yük ço­ğun­lu­ğu sen­di­ka­sız ola­rak ça­lı­şan ma­den iş­çi­le­ri ise gü­nün 8 sa­ati­ni 1200 TL için ye­rin al­tın­da ge­çi­ri­yor.

Tür­ki­ye­’de 186 bin 698 ki­şi ma­den ocak­la­rın­da ter dö­kü­yor. Bun­la­rın sa­de­ce 38 bin 491’i sen­di­ka­lı ola­rak ça­lı­şır­ken, 148 bin 198 iş­çi sen­di­ka­sız ve iş gü­ven­ce­sin­den yok­sun ça­lı­şı­yor. Bu alan­da Zon­gul­da­k’­ta ör­güt­lü Ge­nel Ma­den İş­çi­le­ri Sen­di­ka­sı ve Tür­ki­ye Ma­den İş­çi­le­ri Sen­di­ka­sı fa­ali­yet gös­te­ri­yor.

Tür­ki­ye, 1942 yı­lın­dan bu ya­na ma­den­ler­de 3 bin­den faz­la iş­çi­si­ni kay­bet­ti. Bu iş ka­za­la­rı­nın ana ne­de­ni gü­ven­lik açı­ğı olur­ken, So­ma­’da­ki ka­za için de ben­zer tah­min­ler ya­pı­lı­yor.

Ka­za­nın mey­da­na gel­di­ği So­ma­’da sen­di­ka ol­ma­sı­na rağ­men,ça­lış­ma ko­şu­la­rı çok faz­la de­ğiş­mi­yor. Tür­ki­ye Ma­den İş Sen­di­ka­sı Baş­ka­nı Nu­ret­tin Ak­çul, sen­di­ka ola­rak So­ma­’da ta­ma­men ör­güt­lü ol­duk­la­rı­nı ve bu­gü­ne ka­dar iş­çi gü­ven­li­ği ile il­gi­li tüm ön­lem­le­rin alın­dı­ğı­na dik­kat çek­ti.

“Mut­la­ka bir ku­sur va­r”

İş­çi­le­rin bu ma­den­de 1200 TL’­lik gi­riş üc­ret­le ça­lış­tı­ğı­nı an­la­tan Ak­çul, “As­lında, ge­nel ola­rak iş sağ­lı­ğı ve gü­ven­li­ği an­la­mın­da sen­di­ka­nın gö­ze­ti­min­de olan bir yer ama bu olay­da ih­mal ol­ma­dı­ğı an­la­mı­na gel­mi­yor. Bu­ra­da ta­şe­ron yok. Her­kes si­gor­ta­lı. Yer al­tı­nda her­ke­sin gaz mas­ke­si var. An­cak tüm bu ön­lem­le­re rağ­men mut­la­ka ki; bir ek­sik ka­çır­ma var. Ola­yın ke­sin­lik­le bir ha­ta ve ku­sur­dan kay­nak­lı ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­ruz. Tra­fo pat­la­ma­sı bu­nu gös­te­ri­yo­r” açık­la­ma­sı­nı yap­tı.

Özelde maaşlar çok düşük

Türkiye Maden İş Sendikası Ege Şube Başkanı Tamer Küçükgencay, sendika bünyesinde 38 bin işçinin yer aldığını belirtti. Sektörde çalışan sayısının 186 bin olduğu düşünüldüğünde, işçilerin güvencesiz bir şekilde çalıştığını kaydeden Küçükgencay, şöyle devam etti: “Taşeron sistemini biliyoruz. Kamu’da çalışan maden işçisi özel sektörde çalışan maden işçisine göre yüzde 30 daha fazla ücret alıyor. Yüzyılın felaketinden bahsediyoruz. Tüm işçi hakları toplu bir şekilde masaya yatırılmalı. Biz ocaklarda özelleştirmeye karşıyız.”

Ölümler yüzde 40 arttı

Maden ocaklarındaki kazalara bakıldığında özellikle 2002’den sonra ölüm sayısında ciddi bir artış dikkat çekiyor. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Başkanı Kani Beko, “Kaza dedikleri göz göre göre gelen bir katliamdır!” ifadelerini kullanarak, özelleştir- me sonrası artan ölümlere dikkat çekti. Beko, maden kazalarında özelleştirmelerin başladığı 2002 yılında 2011’e oranla yüzde 40 arttığını açıkladı. Beko, aynı zamanda madenlerdeki taşeronlaşmaya dikkat çekti.