Maden işyerlerinde güvenlik ve sağlığa ilişkin risklerin ortadan kaldırılmasını veya en aza indirilmesine yönelik tedbirlerin alınmasını zorunla kılan ILO’nun 176 sayılı Maden İşyerlerinde Güvenlik ve sağlık Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, önceki gün TBMM Genel Kurulu’nda yasalaştı.
Bahar Atakan’ın Milliyet’teki haberine göre, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 1932’den bu yana üyesi olan Türkiye, sözleşmeyi 19 yıl sonra onayladı. Yasa hükmündeki sözleşme, 4 Aralık Dünya Madenciler Günü’nde onaylandı.
İki çıkış bulunacak
Soma ve Ermenek’teki maden facialarından sonra en çok tartışılan konulardan biri olan barınma ve oksijen imkânı sağlayan, “yaşam odaları” zorunlu hale geldi.
Sözleşme uyarınca işveren, maden iş yerlerinde güvenlik ve sağlığa ilişkin risklerin ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesine yönelik tedbirler alacak; işçilerin güvenli bir ortamda çalışma hakkını sağlayacak. Mümkün olduğu takdirde, yer altındaki her çalışma mahalli için her biri ayrı bir yolla yeryüzüne çıkan iki çıkış bulundurulacak. Girişe izin verilen yer altındaki bütün çalışma mahallerinde yeterli havalandırma sağlanacak. İşçiler, güvenlik ve sağlıkla ilgili endişe teşkil eden bir durum oluştuğunda, inceleme ve denetimlerin yapılmasını talep edebilecek. Sözleşmeyle Türkiye’nin denetimlere ilişkin gerekli yasal düzenlemeleri sağlamak ve kazaların etkili soruşturulması gibi yükümlülükleri olacak. Sözleşmeyle getirilen bazı yeni düzenlemeler şöyle:
* İşveren, işçilerin düzenli sağlık kontrollerini yaptıracak.
* İşveren, inşaat işleri konusunda alınması gereken önlemleri, işçi sendikasıyla istişare edecek.
* İşçinin, risk görmesi halinde bunu iletebilecekleri güvenlik ve sağlık temsilcileri olacak.
* İşçi, güvenlik ve sağlığını ciddi tehlike altında bırakan bir gerekçe ortaya çıktığı anda işverenden sorunun giderilmesini şart koşabilecek.
* İşçilerin güvenliği ve sağlığı açısından ciddi bir tehlike ortaya çıktığında, faaliyetler durdurulacak ve işçiler güvenli bir yere tahliye edilecek.
* İşveren, makul surette öngörülebilir endüstriyel ve doğal felaketlere karşı her maden iş yerine özgü bir acil durum eylem planı hazırlayacak.
15 yılda bin 642 ölüm
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ilgili sendikalar ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarının farklı çalışmalarından derlenen bilgilere göre, madencilik iş kolunda 1999’dan bu yana toplam 1642 ölüm yaşandı. En fazla ölüm 376 ile 2014 yılında yaşandı.
