Rusya-Türkiye siyasi krizi sonrası domates ihracatçılarının çıkış kapısı arayışı yeni pazarların oluşmasını sağladı. Azerbaycan kapısıyla Türk cumhuriyetlerine ulaşılmasının ardından Türk domatesi, Ortadoğu ve Balkanlar'daki yeni pazarlarda yerini almaya başladı.
Aralık ayı başında kriz sebebiyle 1 lira 30 kuruşa gerileyen domatesin fiyatı yeni pazar moraliyle Mersin'in Erdemli ilçesinde 2 lira 30 kuruşu gördü.
Yaklaşık 15 bin dönümü serada olmak üzere yıllık 400 bin tonun üzerinde domates üretimi gerçekleştirilen ilçede domatesin kalitesi ihracatçının, ihracat alımları ise çiftçinin yüzünü güldürüyor.
Erdemli Yaş Sebze Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı İsmet Topçu, "Rusya pazarının kapanması nedeniyle domatesi değerlendirme konusunda bir endişeye kapılmıştık. Fiyatlar 1 lira 30 kuruşa kadar düşmüştü. Fakat çevre dost ülkelerden gelen destekle özellikle domates konusunda biraz daha rahatladık. Domateslerimizi Azerbaycan'da, Irak'ta değerlendirme şansı yakaladık. Fiyatlar şu an 2 lira 30 kuruş seviyesinde" dedi.
TEK ENDİŞE "HABUR'
"Irak Bölgesi için tek sıkıntının terör sebebiyle Habur Sınır Kapısı'nın kapalı olması" diyen Topçu, "Buraya mal yapan ihracatçılarımızın TIR'ları yolda beklemekte. Gerekli yerlere müracaatlarımızı yaptık. İnşallah olumlu bir şekilde sonuçlanır. Başka bir sıkıntımız yok. Ürünlerimizi değerlendiriyoruz. Rusya'nın oyunu tutmadı. Bunu da özellikle belirtiyorum" diye konuştu.
ÖNLEMLER PİYASAYI HAREKETLENDİRDİ
Erdemli Ziraat Odası eski başkanlarından ve aynı zamanda üretici Adnan Dölek ise, "Geldiğimiz noktada domatese Rusya'nın hiçbir etkisi olmadı. Hükümetimizin, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın çalışmalarından dolayı domatesimiz daha da hareketlendi. Domates özelliklerine göre 2 lira ve 3 lira arasında alıcı bulabiliyor. Çalışmalardan dolayı Başbakanımız Ahmet Davutoğlu'na, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanımıza, Başbakan Yardımcımız Sayın Lütfi Elvan'a teşekkür ediyoruz. Domatesimiz şu an Suudi Arabistan'a, Katar'a, Irak'a, Romanya'ya ve birçok Avrupa ülkesine gidiyor. Son zamanlarda da İsrail'e gidiyor" dedi.
YÜKSEK KALİTEDEN İHRACATÇI MEMNUN
Televi İsteç ihracat firması sorumlusu Uğur Pekdemir ise, "Domatesler kalite anlamında çok iyi. Yetiştiren çiftçimiz bu sene çok güzel yetiştirdi. Özellikle seralar çok iyi. İhracatçılar olarak bizlerde domateslerden çok memnunuz. Rusya krizi bizi etkilemedi. Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinden oldukça yoğun bir şekilde talep var. İsrail ağırlıklı olarak çalışıyoruz. Suudi Arabistan, İran, Irak, aktif olarak ihracat halen devam ediyor. Avrupa ülkelerinden de Romanya, Belarus, Rusya halihazırda domates almıyoruz diyor ama ufuk ufak işlediğimiz de oluyor" diye konuştu.
Kriz endişesinin domatese yeni pazarlar kazandırdığını da anlatan Pekdemir, "Özellikle Ortadoğu ülkeleri yeni bir pazar, keza balkan ülkeleri Romanya olsun, Bulgaristan olsun, Belarus olsun buralarda yeni pazarlar oluştu. Aktif olarak yeni pazarlara ürünlerimizi gönderiyoruz. Şu an buradaki etiketlenen ürünlerimiz Romanya yolcusu" şeklinde konuştu.
