Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Maliye Bakanı Birikim Özgür, Türkiye'nin, adaya deniz altından su taşınması projesine ilişkin taahhütlerini yerine getirdiğini belirterek, suyun yönetim ve işletmesiyle ilgili hükümetlerarası anlaşmanın önümüzdeki günlerde imzalanacağını söyledi.
Resmi ziyaret için Türkiye'ye bulunan Özgür, su projesi başta olmak üzere adadaki ekonomik gelişmeler hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye ile KKTC arasında 2010'da varılan anlaşmayla KKTC’ye deniz altından su taşınmasının kararlaştırıldığını hatırlatan Özgür, "Türkiye, bu konuda taahhütlerini yerine getirmiş bulunuyor. Özveriyle bu aşamaya gelindi. Biz bunun bilincindeyiz" dedi.
Türkiye'den KKTC'ye gelen suyun yönetim ve işletmesiyle ilgili temasları hakkında bilgi veren Özgür, hükümetler arası bir anlaşmanın hazırlandığını söyledi.
İki devletin anlaşmayla birlikte KKTC’ye taşınan suyun verimli şekilde Kıbrıs halkına sunulabilmesi için gerekli altyapıyı oluşturacaklarını belirten Özgür, "8-9 Şubat'ta gerçekleştirdiğimiz toplantılarda iki devletin, tabii ki başbakanlarımızın, hükümetlerimizin onayına sunacağımız, alternatifli birkaç anlaşma metni hazırladık. Bu önerilerden birini iki devlet belirleyecek ve uygulamaya sokacak gibi görünüyor" diye konuştu.
Su projesini "Kıbrıs tarihinin en büyük yatırımı olarak" niteleyen Özgür, "Çok hızlı bir şekilde bu projenin geriye kalan kısmının tamamlanması adına biz, üzerimize düşeni bundan sonra da yapacağız" dedi.
"Kendi ayakları üstünde durabilecek bir sistemi KKTC’de tesis edelim"
Türkiye ve KKTC arasında henüz imzalanmayan 2016-2018 ekonomik programından beklentilerini de dile getiren Özgür, ülkesinde uzun yıllardır süren izolasyonların neticesinde bütçe açıklarının meydana geldiğini ve bu bağlamda Türkiye’nin KKTC'ye sunduğu hibe ve kredi hizmetlerinin devam ettirilebilmesinin büyük önem taşıdığını dile getirdi.
"Biz Kıbrıs Türkleri olarak, KKTC’nin kendi ayakları üzerinde durabilmesi için sürdürülebilir bir ekonominin oluşturulmasını ve bu maksatla da yapısal bir değişimin hayata geçirilmesini istiyoruz" diyen Özgür, KKTC’de uzun yıllar içinde kamu ağırlıklı bir rejim oluştuğuna dikkat çekerek, ülkesinde köklü reformlara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
"Türkiye ile KKTC arasında tesis edilecek bir elektrik kablo hattı istiyoruz"
Özgür, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Yunanistan ve İsrail'in Doğu Akdeniz'deki enerjinin kullanımı konusunda işbirliği başlattıklarını ve yakın geçmişte bu üç ülke liderinin de Güney Kıbrıs’ta bir araya geldiğini anımsatarak, ortaya çıkan yeni enerji kaynaklarının bölgedeki barışa ciddi katkı sağlayacağına inandığını söyledi.
İsrail ile Güney Kıbrıs arasında elektrik hatlarının birbirine bağlanması projesinin başlatıldığını hatırlatan Özgür, "Çok iyi bilinmektedir ki ihracat yolu sadece doğalgaz için değil aynı zamanda doğalgazın elektriğe dönüştürülerek de Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınması gibi bir takım açılımlara da gebedir. Bu noktada ben şunu söyleyebilirim, eğer Türkiye ile KKTC arasında bir elektrik kablo projesi hemen başlatılırsa ve eş zamanlı olarak muadil bir adım atılırsa Güney Kıbrıs ile İsrail arasındaki başlatılan projeye ciddi bir katkımız olur. Doğu Akdeniz bölgesindeki enterkonnekte sistemin içine girmemize de yardım edecek bir adım olur. Dolayısıyla, Türkiye iie KKTC arasında tesis edilecek bir elektrik kablo hattı istiyoruz" görüşünü dile getirdi.
Rumların artık enerji konusunda tek alternatiflerinin Türkiye ile işbirliği olduğunu bildiklerine işaret eden Özgür, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Aklın yolu birdir. Türkiye ile kavga yerine işbirliği yapılması gerektiğini artık Kıbrıslı Rumlar da görmüştür. KKTC ve Türkiye arasındaki elektrik kablosuyla Doğu Akdeniz'in doğalgaz rezervlerini Avrupa'ya taşımak mümkün olacaktır"
Özgür, gerek Türkiye gerekse KKTC’nin çok ciddi enerji ithalatı sorunu olduğunu vurgulayarak projeyle milli servetten büyük tasarruf yapılacağına dikkati çekti.
"Ekonomik alanda yapısal bir dönüşüm için çalışıyoruz"
Rum yönetimiyle müzakerelerin olumlu sonuçlanması durumunda KKTC'nin AB ile ekonomik olarak entegrasyonuna ilişkin de bilgiler veren Özgür, AB’ye girdikten sonra Yunanistan’ın düştüğü duruma düşmemek için kamu maliyesindeki borçları dengelemeleri gerektiğini belirtti.
AB’ye entegrasyonda en önemli konuların başında yapısal dönüşümün geldiğini vurgulayan Özgür, "Çözüme hazırlanma konusunda motivasyonumuz çok yüksek. Ama, Kıbrıs’ta çözüm olsa da olmasa da biz kendi ayaklarımız üzerinde durmak amacıyla ekonomik alanda yapısal bir dönüşüm için çalışıyoruz" dedi.
Özgür, çözüm halinde KKTC'ye uygulanan izolasyonların kalkacağını ve ülkesinin AB fonlarından çok daha fazla yararlanacağını öngördüklerini ifade ederek, başta turizm olmak üzere birçok alanda büyük bir potansiyele ulaşacaklarını tahmin ettiklerini söyledi.
"Mülkiyet konusunda bir takım açılımlar yapmaya ihtiyacımız olabilir"
Kıbrıslı Rumların uzun süredir direnmesine rağmen, adada güç paylaşımı konusunda Kıbrıslı Türklerin eşitlik talebi olduğunu hatırlatan Özgür, şunları kaydetti:
"Ama görünen o ki artık bir denge var. Rumlar güç paylaşımı konusunda biraz geri adım atacaklar. Bizim de buna mukabil mülkiyet meselesinde bazı adımlar atmamız gerekecek. Bu dengeyi ve siyasi eşitliğimizi gözetmek adına toprak ve mülkiyet konusunda bir takım açılımlar yapmaya ihtiyacımız olabilir."
