Ortalama yaşam süresinin 3'te 1'ini oluşturan uyku, sağlıklı bir hayat için vazgeçilmez öğelerden biridir. Uyku kalitesinin düşük olması, uyku apnesi ve uykusuzluk da kişinin iş ve sosyal yaşamını durma noktasına kadar getirebilir. Uyku bozuklukları modern tanı ve tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilmektedir. Memorial Kayseri Hastanesi Nöroloji Bölümü'nden Uz. Dr. Petek Karagöz, uyku problemleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Kalitesiz uyku depresyon, baş ağrısı ve kiloya neden olabilir
Horlama, uykuda solunum durmasının en sık görülen belirtisidir. Erkeklerin %50'si, kadınların %25'i ve çocukların %10'u horlama sorunu yaşamaktadır. Horlamanın kısa aralıklarla kesilmesi ve ardından derin ve gürültülü bir sesle tekrar nefes almaya başlanması akla solunum durmasını getirmelidir. Bu sorunla yüz yüze gelenlerde gece boyu bu durum birçok kez yaşanır. Kalitesiz bir uyku sonucunda gün boyu süren yorgunluk ve gündüz aşırı uyku hali devam eder. Aşırı kilolar, boğaz, burun ve çene yapısındaki bozukluklar solunum yolunun daralmasına yol açar. Uyku sırasında tüm kaslar gibi solunum kaslarının gevşemesiyle dar olan solunum yolunun kapanması, solunum durması yani apneye sebep olur. Ayrıca gece göğüs ve ensede aşırı terleme, gece sık idrara gitme, idrar kaçırma, bazı erkeklerde cinsel sorunlar, depresyon, dikkat eksikliği, öğrenme problemleri, sabah baş ağrısı ve ağız kuruluğu ile uyanma, kilo verememe sorunları görülebilir. Uzun dönemde bu sorunu yaşayan kişilerde yüksek tansiyon, kalp krizi ve beyin damar tıkanıkları nedeniyle gelişen felçlere yol açmaktadır.
Huzursuz bacak sendromu yatağa yattıktan sonra kendini gösteriyor
Huzursuz bacak sendromu, akşam saatlerinde ve özellikle yatağa yattıktan sonra ortaya çıkmaktadır. Hastalar genelde bu durumu istirahat halindeyken karıncalanma, uyuşma, bacakta çekilme, sıkılma olarak tarif etmektedir. Hastalar bu histen bacaklarını hareket ettirerek kurtulduklarını düşünürler, fakat birkaç dakika sonra aynı hissi yaşarlar. Uykusuzluk sorunu alkol, aşırı fiziksel aktivite ve kafein şikayetlerini arttırır. Yapılan araştırmalarda nadiren demir eksikliği, üremi, diyabet gibi hastalıkların da uyku problemlerine neden olduğunu göstermektedir.
Uyku kalitesini arttırmanın ilk adımı uyku testi
Uykuda solunum durması sorunu yaşayan hastalara uyku bozuklukları merkezinde Polisomnografi (PSG) tetkiki yapılmaktadır. Bu tetkikle, gece uykusu sırasında hastanın vücudunun çeşitli yerlerine takılan elektrotlar sayesinde; beynin elektriksel aktivitesi, göz küresi, bacak ve solunum hareketleri ile oksijen takibi yapılmaktadır. Bu tetkikin sonucuna göre solunum durmalarının süresi, sıklığı ve bu sırada ortaya çıkan durumlar tespit edilir. Tedavi sonuca göre belirlenir. Orta ve şiddetli solunum durması olan hastalara CPAP yani burun yolu ile devamlı pozitif basınç veren cihaz önerilmektedir.
