Ülkelerimiz arasında zaman zaman siyasi sorunlar olabilir ama bunlar elbet geçer. Biz işimize bakalım ticaret yapalım” dedi.
İzmir ile İsrail arasındaki ticareti geliştirmek, Tel Aviv’de düzenlenen 19. Agritech Tarım Teknolojileri Fuarı’nı ziyaret etmek ve Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilere katkı yapmak amacıyla İzmir Ticaret Odası tarafından, İsrail’e iş ve inceleme gezisi düzenlendi. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, yönetim kurulu sayman üyesi Cüneyt Güleç, yönetim kurulu üyeleri Bekir Şahiner ve Gamze Firdes Örün ile İTO Meclisi üyelerinden oluşan 33 kişilik İTO heyeti, iki günlük gezi kapsamında dün Tel Aviv’de ilk olarak Türkiye’nin İsrail Büyükelçiliğini ziyaret etti.
İTO heyeti daha sonra yine Tel Aviv’de düzenlenen ve tarım sektörünün en önemli etkinliklerinden olan 19. Agritech Tarım Teknolojileri Fuarı’nı ziyaret etti. Tarım teknolojilerindeki son gelişmelerin sergilendiği fuarı gezen İTO üyeleri, katılımcıların ürünleri, yeni gelişmeler ve teknikler hakkında bilgi aldı.
“HUZUR İÇİNDE YAŞAMIŞLARDIR”
Fuar ziyaretinin ardından İsrail Ticaret Odaları Federasyonu tarafından düzenlenen İzmir-İsrail İş Forumu’nda İzmirli ve İsrailli iş adamları bir araya geldi. Forumun açılışında konuşan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş da iki ülke arasındaki ilişkilerin yüzlerce yıllık çok köklü bir geçmişe dayandığını söyledi.
Demirtaş, aynı şekilde İzmir ile İsrail arasındaki ilişkilerin de yine çok güçlü ve köklü olduğunu belirterek, “İzmir’de yüzlerce yıl boyunca Yahudiler, her inanıştan insanla birlikte yan yana, huzur içinde yaşamışlardır. Odamızın ilk kurucuları arasında Yahudi iş adamları var.
Yahudi cemaatinin, İzmir’in ekonomik ve sosyal hayatında her zaman önemli bir yeri olmuştur. Bugün de bu durum geçerli” diye konuştu.
“İZMİR RAKAMLARI POTANSİYELİN ÇOK UZAĞINDA”
Bu köklü ilişkilerin ticarete istenilen düzeyde yansımadığını belirten Demirtaş, Türkiye ile İsrail arasındaki 5.5 milyarlık ticaret hacminden İzmir’in aldığı payın sadece 270 milyon dolar olduğunu ve bunun kabul edilemeyeceğini söyledi. İzmir’de 27 İsrail sermayeli firma bulunduğunu belirten Demirtaş şöyle konuştu: “Bu ziyaret ile amacımız rakamları çok daha yukarı çekmek, ilişkilerimizi güçlendirip, yeni ortaklıklar başlatmak. İki ülke arasında zaman zaman politik sorunlar oluyor ama bizler iş adamıyız, bizim işimiz ticaret.
Biz işimize bakmalı, yani yine ticaret yapmalıyız. Yunanistan ile de 20 yıl önce çok ciddi sorunlarımız vardı. Buna rağmen ticaretimizi geliştirmek için çalıştık.
Bugün hala siyasi sorunlar var ama ticaretimiz ise 20 yılda 10 kattan fazla arttı. Aynı şey İsrail için de geçerli. Bu sorunlar da mutlaka geçecektir. Biz ticaretimize bakalım, iş yapmaya devam edelim.”
TARIM VE TEKNOLOJİ ALANINDA İŞBİRLİĞİ
Toplantıdan önce Tarım Teknolojileri Fuarı’nı gezdikleri belirten Demirtaş sözlerini şöyle sürdürdü: “Çünkü İsrail’in tarım teknolojileri konusunda dünyanın en önemli ülkelerinden biri olduğunu biliyoruz. İzmir de, Türkiye’nin hayvancılıktan organik tarıma kadar tarımın her alanında lider kentlerinden birisi. Heyetimizde de tarım ve gıda ile ilgili pek çok iş adamı var.
Tarım alanında işbirliği yapabiliriz. Bir diğer işbirliği yapılabilecek alan da ileri teknoloji ürünlerinin geliştirilmesi ve üretimi. İsrail, kurduğu bilimparklar ile bu alanda dünya çapında bir ülke haline geldi. Biz de odamız ve üniversitemiz öncülüğünde kentimizin ikinci teknoloji geliştirme bölgesi olan İzmir Bilimpark’ı kurduk. Girişimcilik bayrağına sahip bir üniversitemiz var. Yüksek teknoloji ürünlerin geliştirilmesi ve üretilmesi konusunda da işbirliği yapabiliriz.”
“DIŞ TİCARETİMİZ GELİŞTİ AMA İSTEDİĞİMİZ DÜZEYDE DEĞİL”
İsrail Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Uriel Lynn ise yaptığı konuşmada 1985 yılında ekonomik açıdan son derece zor günler geçiren İsrail’in bu sıkıntıları aşması için yepyeni bir program hazırladıklarını belirterek bu program sayesinde, İsrail’de kişi başı milli gelirin 7 bin dolardan 30 bin dolara çıktığını, ihracatın da 10 milyar dolardan 96 milyar dolara çıktığını söyledi.
Özellikle Ar-Ge harcamalarına bütçeden ayırdıkları yüzde 4.2’lik pay ile ileri teknoloji ürünlerin geliştirilmesi ve üretilmesine başladıklarına dikkat çeken Lynn, “Türkiye ile de aynı dönemde güçlü ilişkilerimiz ve dostluklarımıza paralel olarak dış ticaretimiz gelişti ama istediğimiz düzeyde değil.
Oysa içinde bulunduğumuz coğrafyada ekonomisi ve demokrasisi en gelişmiş iki ülke biziz ve bu yüzden ilişkilerimiz daha da güçlü olmalı. Biz oda olarak 5.5 milyar dolayındaki dış ticaretin geliştirilmesi ve ilişkilerin güçlendirilmesi için üzerimize düşeni yapmaya hazırız” dedi.
“İNSANLAR ÇEKİNİYORLARDI”
İsrail-Türkiye İş Konseyi Başkanı Menashe Carmon da İsrail ile Türkiye arasındaki ticarette önemli rolü olan İzmir ve Ege Bölgesi’nin iki ülke arasındaki ticaretteki payı kadar, İsraillerin kalbinde de ayrı bir yeri olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki ticaretin 5.5 milyar dolar olduğunu belirten Carmon şöyle konuştu: “Son yıllarda yaşanan bazı sorunlar, politik kararlar olmasa bu rakam rahatlıkla 10 milyar dolara ulaşabilirdi. İnsanlar daha fazla iş yapmak istiyorlar ama çekiniyorlardı.
Pek çok düzenlemek istediğimiz ortak toplantıyı yapamadık, İzmir Ticaret Odası’nın ziyareti bazı korkuların aşılması, ilişkilerin yeniden ivme kazanması için çok önemli bir adım olacaktır.” Carmon, Türiye’de çok önemli İsrail yatırımları da olduğunu belirterek, “İki ülke iş adamlarının birlikte iş yaparak 3. ülkelere, dünyaya birlikte açılması birbirimize bir konteyner mal satmaktan çok daha önemli.
Bunların sayısını arttırmalıyız” dedi. İsrail Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İlişkiler Bölümü Avrupa Departmanı Direktörü Eli Lev de bölgesel istikrarın sağlanması için iki ülkenin partner olması gerektiğini, Türkiye’yi yakın ve çok önemli bir müttefik olarak gördüklerini söyledi.
İsrailli iş adamlarının da yoğun ilgi gösterdiği iş forumunun ardından İzmirli ve İsrailli iş adamları ikili görüşmeler yaptı.
