İstanbul genelinde faaliyet gösteren 2 bin 800 fırından yaklaşık 700'ünün ruhsatsız olduğu ve bunların devlete yıllık zararının 24 milyon lirayı bulduğu bildirildi.
Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası Genel Sekreteri Cihan Kolivar, İstanbul genelinde 2 bin 800 fırın olduğunu, bunların yaklaşık 700'ünün ruhsatının bulunmadığını söyledi.
Şehirde 60 civarında da günde 100 bin ekmek kapasiteli fırının iş yaptığını belirten Kolivar, bu fırınlardan bazılarının 2. sınıf ruhsatları olması gerekirken, 3. sınıf ruhsatlarla işletildiğini, günde 1000 kilogram hamur işlemeleri gerekirken, 10-15 ton hamurdan ekmek ürettiklerini dile getirdi.
Kolivar, ruhsatsız 700 fırından her birinin günde 4 bin ekmek üretmesi halinde 2 milyon 800 bin ekmek üretmiş olacaklarını aktararak, kaçak fırınların devlete zararlarını anlattı.
En küçük bir fırında bile hamurcu, pişirici, tezgahtar, dizici, şoför, muavin ve temizlikçi olmak üzere en az 7 kişinin çalışması gerektiğini kaydeden Kolivar, "Ben tek vardiyalık düzeni söylüyorum. Öbürlerini anlatmıyorum. Bir fırında en az 7 kişi sigortalı olmalı" dedi.
Kolivar, kaçak fırınların 6 ayda bir sahip değiştirdiğini, fırın sahiplerinin toplu aldıkları unları ödemediklerini, sahibi değişse de bu kaçak fırınların her zaman bu şekilde işletildiğini anlattı.
Bu fırınların sadece ekonomiye zarar vermediğini dile getiren Kolivar, şöyle devam etti:
"Bu fırınlar sektöre de zarar veriyor, benim de piyasamı alıp götürüyor. İşçileri de kaçak çalıştırıyorlar. Bir fırında tek vardiyada çalışması gereken en az 7 kişinin aylık sigorta giderleri, ortalama 2 bin 200 lira tutuyor. 700 fırın olduğu için aylık 1 milyon 400 bin lira. Bu bir yılda 17 milyon lira eder. Bir fırının senede 10 bin lira vergi vereceğini düşünün. Normal bir fırın ortalama bu kadar verir. O da 7 milyon lira yapar. Bunları toplarsak kaçak fırınların sadece İstanbul'da devlete verdiği zarar, 24 milyon lira. Bu rakamlar yıllık en düşük hesaptan. Daha fazlası olur, aşağısı olmaz"
Kolivar, un fiyatlarının son 3 ayda 43 liradan 60 liraya çıktığını ifade ederek, her yıl doğalgaz, elektrik, işçi ücretleri, un gibi fırın girdilerinin her yıl arttığını ancak ekmeğe uzun süredir zam yapmadıklarını belirterek, bu girdilerin serbest piyasada fiyatı belirlediğini ancak ekmeğe zamma birliğin karar verdiğini söyledi.
"Kaçak fırınlar kapatılırsa ekmek fiyatları artmaz"
Ekmekteki KDV oranının yüzde 1 olduğunu hatırlatan Kolivar, kaçak fırınların bakkallara 50 kuruştan ekmek sattığını, zarar gösterdiğini, buralardan alınmayan gelirlerin bütün vatandaşları etkilediğini aktardı.
Kolivar, kaçak fırınlara belediyelerce göz yumulduğunu öne sürerek, "Kaçak fırınlar kapatılırsa, ekmek fiyatları artmaz. Bu 600 fırını kapatın ekmek de ucuzlasın" dedi.
"Ekmek fiyatları ilçelere göre ayrı olmalı"
İstanbul'un ilçelerindeki kira fiyatlarına dikkati çeken Kolivar, "İstanbul'un her ilçesine ayrı ekmek fiyatları verilmesi lazım. Şişli, Kadıköy, Beşiktaş, Kağıthane, Esenyurt, Gaziosmanpaşa'daki dükkan kiraları bir değil. Ayrıca bir ilçedeki fırının, başka belediyenin sınırına ekmek satmaması gerekiyor. Vatandaş ekmeği yerken içinde bir çivi çıksa hesabını kim verecek? Üzerinde etiket yok. Cami avlusundaki bebek gibi etiketsiz ekmek" ifadelerini kullandı.
Kolivar, İstanbul'daki fırınların yaklaşık 5 bin aracının olduğu bilgisini vererek, fırınların farklı ilçelere ekmek göndermemesi halinde bu araçların trafikten de çekileceğini aktardı.
Fırından alınan ekmeğin temiz ve daha az el değmiş olduğunu vurgulayan Kolivar, vatandaşlardan ekmeğini fırınlardan almasını rica etti.
Televizyon programlarında konuyla ilgisi olmayanların ekmeğe katılan maddelere ilişkin yerli yersiz konuşmalar yaptığını, bilgisiz değerlendirmelerde bulunduğunu vurgulayan Kolivar, bu durumun ekmek üreticilerine büyük saygısızlık olduğunu sözlerine ekledi.
