Türkiye'de, 1998'de tarihe karıştığı sanılan çocuk felcine dair endişe, İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu tarafından, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, 1. Ordu Komutanlığı ve Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü'ne gönderilen resmi yazıyla alarm halini aldı. Suriye iç savaşı nedeniyle göç etmek zorunda kalan insanların çoğunlukla yaşadığı İstanbul ilçelerinden; Esenyurt, Fatih, Sultangazi, Küçükçekmece, Ümraniye ve Sancaktepe çocuk felci konusunda 'riskli' olarak değerlendirildi.
BULAŞICI BİR ENFEKSİYON HASTALIĞI
Çocuk felci hastalığı, çocuk felci virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Üç farklı tipi olan çocuk felci virüsü; ağız yoluyla vücuda girer, boğazda ve bağırsaklarda çoğalarak, vücudun diğer bölgelerine yayılır. Hastalık, en sık 5 yaşından küçük çocuklarda görülür, ancak daha büyük çocuklar da hastalığa yakalanabilir. Çocuk felcine; erişkinlerde daha seyrek rastlansa da nadiren, yetişkinlerde de ortaya çıkabilir.
Çocuk felci ile ilgili önemli bilgiler veren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı ve doktoramcam.com Tıbbi Koordinatörü Dr. Anıl Yeşildal, hastalıktan korunmak için neler yapılacağını anlattı.
Hastalığın başlangıç belirtileri; ateş, baş ağrısı, halsizlik, kusma, boyunda sertlik, kol ve bacaklarda ağrıdır. Yaklaşık, her 200 vakadan bir tanesinde, hastalık etkeni olan virüs omuriliğe geçerek, orada kasların hareketlerini sağlayan sinir hücrelerini tahrip eder. Bu tahribat, kalıcı olup sinir hücrelerinin yerini yeni hücreler alamadığı için, etkilenen kaslar artık çalışamazlar ve hastalık hayat boyu sürecek felçlere neden olur. Felçli vakaların, yüzde 5-10’unda ise solunum kaslarında felç gelişerek ölüme yol açabilir.
“ÖMÜR BOYU SAKATLIĞA KADAR GİDEBİLİR”
Ülkemizde, yoğun aşılama sayesinde uzun yıllardır çocuk felcinin olmadığını ifade eden Dr. Anıl Yeşildal, solunum kasları etkilenirse, solunum yetmezliği nedeniyle, hastalık ölümle sonuçlanabilir. ‘Ayrıca bu hastalık, ömür boyu sakatlığa sebep olabilecek de bir hastalık’ şeklinde tanım yapan Anıl Yeşildal, lağım suları, sinekler, hamam böcekleri gibi kaynakların, virüsün bulaşmasında ciddi etkisinin olduğunu belirtti.
Hastalığın farklı çeşitleri olduğunu söyleyen Yeşildal, “Bazıları basit bir grip gibi de atlatılabiliyor, menenjit gibi de olabiliyor. Mikrobu kapan 200 kişiden, sadece biri ağır form olabiliyor. Eğer felçli tipse, ölüm oranı yüzde 5-10 civarında. Bu da, dediğim gibi solunum kaslarının, yutma kaslarının etkilenmesi sonucu ortaya çıkabiliyor.” şeklinde konuştu.
İLK AŞI 1955 YILINDA GELİŞTİRİLDİ
Çocuk felci hastalığına karşı aşı, ilk kez 1955 yılında geliştirilmiştir. Çocuk felci aşısı, çok güvenli ve etkili bir aşıdır. Aşı, çocukların ağızlarına damlatılarak uygulanmaktadır ve her üç tip virüse karşı da bağışıklık sağlar.
Yeşildal, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın ilk 18 ayda, 4 doz iğne olarak aşı uyguladığını kaydederek “6 ve 18. ayda da ağızdan, damla olarak, aktif aşı bunun yanına ekleniyor. Ağızdan aşı, bağırsakta antikor oluşmasını da sağlıyor. Bu da dışkıyla yayılarak, aşı virüsünün toplumda yayılmasını sağlıyor. O yüzden, salgın dönemlerinde bu iğne aşı yeterli olmayabilir. Mümkün olduğunca çok kişiye, ağızdan aşı yapılarak, yaygınlaşması sağlanıyor.” açıklamalarını yaptı.
TEMİZLİĞE ÇOK DİKKAT EDİN!
Bazı il ve ilçeler daha riskli olduğunu, Sağlık Bakanlığı’nın buralarda alarma geçtiğini, ancak herkese ulaşılamasa bile, gidip ağızdan 2 damla ekstra doz almanın hiçbir sakıncası olmadığını belirten Yeşildal, “Bilakis, oldukça faydası var. O yüzden, riskli bölgelerdekilerin ağızdan aşılanmasında büyük yarar var. Bunun yanında; el yıkama, temizlik, hijyen, tuvaletlerin sık sık çamaşır suyu tarzı klorlu dezenfektanlarla temizlenmesi gibi konulara, her zaman olduğu gibi, özellikle bu dönemlerde daha çok dikkat edilmesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
