İstanbul’da perşembe öğleden sonra başlayan şiddetli yağmurun ardından Marmara Denizi’nde, Tuzla açıklarında görülen hortum çarşıya girdi, çatıları uçurdu, onlarca tekne denize gömüldü. Peki İstanbul’da hortum neyin nesi? Normal mi yoksa küresel ısınmanın Türkiye’deki izi mi? Türkiye susuz kalacak mı? İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü’nde iklim araştırmaları yapan Prof. Dr. Ömer Lütfi Şen yorumladı.
'GEÇEN KIŞ GELECEĞİN KIŞLARINA BENZİYORDU'
Habertürk'e konuşan Şen'in yorumları şöyle: Geçen kış, iklim değişikliğinin Türkiye’de göstereceği etkinin bir örneği gibiydi. Türkiye Akdeniz havzasında ve küresel modellemelere göre Akdeniz havzası iklim değişikliğinden en çok etkilenecek bölgelerin başında geliyor.
Dünyanın her tarafında sıcaklık artıyor. Akdeniz bölgesinde en önemli değişiklik seyağıştaki azalma yani çoraklığın artması olacak. Su miktarı azalacak. Dolayısıyla Türkiye’nin güney yarısında yağışlardaazalma bekleniyor. Kötümser senaryoya göre Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yağışlar yüzde 30’a varan oranda, iyimser senaryoya göre yüzde 10 kadar azalacak.
İstanbul’un suyu bu yaza yetecek. Ama önemli olan önümüzdeki kış alacağımız yağışlar. Eğer önümüzdeki kış yağış almazsak, 2015 yazında çok büyük sıkıntı çekebiliriz.
Yaşadığımız kuraklığın ardından önümüzdeki kış çok yağışlı da geçebilir. Mesela 2007’deki kuraklık 2008’de de aynı şiddette devam etmedi (Etseydi önemli sosyo-ekonomik değişiklikler olabilirdi Türkiye’de).2008’in ortalarından itibaren yağışlar arttı, 2009’da da epey yağış aldık. Fakat kurak dönemler 2-3 yıl da sürebilir.
İSTANBUL AKDENİZ İKLİMİNE YAKLAŞACAK
İstanbul, Akdeniz iklimine daha çok yaklaşacak. bugün kışlar hâlâ soğuk geçiyor ama İstanbul’da hava İzmir gibi olacak. İzmir ise Antalya gibi...Genel olarak yazlar daha kurak ve sıcak; kışlar daha ılık ve yağışlı geçecek. Kötümser senaryoya göre Doğu’da kar kalkacağı için bu bölgede karasallık artacak. Son 40 yılda Türkiye’de yağışlarda azalma yok. Sadece Doğu Karadeniz Bölgesi’nde artış trendi var. Ancak Türkiye’nin güneyinde yağışların azalacağı öngörülüyor.
HORTUM OLAYLARINDA ARTIŞ VAR
İklim değişikliği sıcaklığı artırıyor. Hava ısındıkça daha kararsız ve aktif hale geliyor ve olayların şiddeti de artıyor. Türkiye’de ilk defa hortum olmuyor. 2004’te Ankara’nın Çubuk İlçesi’nde hortum nedeniyle 3 kişi ölmüştü. Haziran 2012’deyse Elazığ’da çıkan hortum nedeniyle bir şantiyede çalışan 6 kişi hayatınıkaybetti. İstanbul’da hortum sık görülen bir olay değil"
"En son 1940’larda meydana geldiği söyleniyor. Türkiye’de hortumlarla ilgili yeterli kayıt tutulmuyor. Tuzla’dakine benzer hortumlar İstanbul’da tekrar meydana gelebilir fakat daha sık yaşanacağına dair bir öngörüde bulunamayız. Son 10 yılın kayıtlarına göre hortumlarda küçük de olsa bir artış var. Ancak bu veriler tahmin için yetersiz.”
