Sektörün sorunlarının masaya yatırıldığı ve sorunlara çözüm önerilerinin gündeme getirildiği toplantıya İstanbul Valisi Yardımcısı Niyazi Can, İstanbul Defterdarı Yardımcısı Mustafa Özdemir, Kıyı Yapıları ve Tersaneler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Zeynel Kontoğlu, Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü Şube Müdürü Selma Bilici, İstanbul Liman Başkanı Muhammet Erdoğan, İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Alev Tunç, Şehir Hatları Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Genç, KOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır, Komite Başkanı ve Dentur Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Morgül’ün yanı sıra çok sayıda sektör temsilcisi katıldı.
Boğaz turu eşliğinde gerçekleştirilen ve İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Alev Tunç’un oturum başkanlığı yaptığı Komite toplantısının açılış konuşmasını yapan İMEAK Deniz Ticaret Odası Liman İçi ve Liman Dışı Hatlı Tarifeli Sefer Yapan Yolcu Gemileri Meslek Komitesi Başkanı Şenol Morgül, sektörün yaşadığı sıkıntıların gündeme getirilip bu sorunlara ilgili idarelerden de konuklar ile çözüm arayacaklarını ifade etti.
Deniz yoluyla 103 milyon yolcu taşındı
Şenol Morgül’ün konuşmasının ardından Komite Başkan Yardımcısı Uğur Sina Şen sektör hakkında katılımcılara bilgi verdi. Deniz taşımacılığının herkesin yapabileceği bir iş olmadığını, bilgi, birikim, özen ve fedakarlık gerektirdiğini ifade eden Şen, bu mesleği sürdürenlerin yaşadığı sorunlara da çözüm üretilmesinin ilgililerin birinci derecede önceliği olması gerektiğini söyledi. Denizyolu ile taşınan kişi sayıları hakkında da bilgiler aktaran Sina Şen, geçtiğimiz yıl yaklaşık 103 milyon kişinin denizyolu ile taşındığını, alınan tedbirler ve firmalarının gayreti neticesinde bu taşımacılığın sorunsuz olarak gerçekleştirdiğini belirtti.
Sektörün yıllardır birikmiş sorunları olduğunu, bu sorunlara en kısa zamanda çözüm bulunması gerektiğini vurgulan Şen, komite başkanlığı tarafından sektör sorunlarına çözüm için yapılan girişimler hakkında da katılımcılara bilgi verdi.
Açılış konuşması ve sektör hakkında bilgi verilmesinin ardından toplantının oturum başkanlığını yapan İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Alev Tunç, sektörün sorunları ve çözüm önerilerine ilişkin değerlendirmeler için katılımcılara söz verdi.
Hat ücretleri gözden geçirilmeli
Sektörde yaşanan sıkıntıları gündeme getirmek üzere söz alan İZDENİZ AŞ. Genel Müdürü Salih Aslan, firma olarak verdikleri hizmetler hakkında bilgi verdi. Gemiadamı konusunda yaşadıkları sıkıntıları gündeme getiren Aslan, İzmir Körfezi’nde kısa mesafede hizmet veren gemilerde görev yapan kaptan ve başmakinistlere getirilen uzakyol zorunluluğu getirilmiş olmasının kendileri bazı sıkıntıları da beraberinde getirdiğini söyledi. Hat ücretleri konusunda da yaşanan sıkıntılar olduğunu ifade eden Salih Aslan, “Her geminin çalıştığı hatta bin TL gibi bir hat ücreti getirildi. Her gemi için bu para ödeniyor. Ayrıca geminiz tali bir limana daha gidecekse 500 TL daha ödeniyor. Küçük bir şirket için bu ücretler ciddi yük oluyor. Bizim bakanlıktan istediğimiz Bostanlı-Üçkuyular hattının doğusunda kalan gemilerimizin uzakyol gemiadamı konusundan muaf bırakılmasıdır. Diğer hatlarımız için bunu talep etmiyoruz. Ayrıca hat ücretlerinin de yeniden gözden geçirilmesini talep ediyoruz” dedi.
Salih Aslan’ın ardından, Boğaziçi Yoltur Kooperatifi Başkanı Halil Uzel söz aldı. Boğaziçi Yoltur’a ait gemilerin Eminönü-Kasımpaşa arasında yolcu taşımacılığı yaptığını, yolcu azlığından dolayı da ağırlıklı olarak turizme yönelik çalıştığını ve gemilerin turizm belgeli olduğunu belirtti. Uzel, “Şu anki çalışmış olduğumuz ortamda turizm gezi belgesi ile çalışamamaktayız. Yatırımlarımızı turizme yönelik yaptığımız için teknelerimiz daha konforlu, daha güvenli teknelerimiz turizm belgeli. Yolcu taşımacılığı yaptığımız tekneler daha küçük tekneler. Bunun hem halkımıza hem de esnafımıza karşı bir haksızlık olarak görüyoruz. Bu durum aynı zamanda kurumlar arasında çekişmeyi de beraberinde getiriyor. Sahil Güvenlik Komutanlığı teknelerimizi çevirmekte ve gezi belgesi istemekte, yolcu teknesi ile turizm taşımacılığı yaptığımız için ceza kesmekte. Bizim burada istediğimiz bu soruna bir çözüm bulunmasıdır” ifadelerini kullandı.
Kıyı tesislerinin işletme iznine ilişkin yaşanan sıkıntıya da değinen Halil Uzel, kıyı tesisleri işletme belgesinin 1 yıllık verildiğini, bunun süresinin uzatılması gerektiğini söyledi.
Sektörün can damarı ÖTV’siz yakıt
Sektörün sorunlarına ilişkin değerlendirmelerin yapıldığı oturumda Halil Uzel’in ardından söz alan Komite Başkanı Sina Şen, İstanbul il sınırları içinde yetkinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde olduğunu ve turizm taşımacılığı yapan firmalara turizm belgesinin de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından verilmesi gerektiğini söyledi. ÖTV’siz yakıt konusuna da değinen Şen, “ÖTV’siz yakıt uygulamasındaki kontrol ve denetleme yetkisi devletimizin kolluk kuvvetlerindedir. Burası zaman zaman Maliye Bakanlığı’mızın istek ve talepleri doğrultusunda kaldırılmak istense de özellikle toplu taşımacılığın can damarıdır. ÖTV’siz yakıt kullanılmadığı müddetçe bu işlerin yapılması mümkün değildir. Kullanılan ÖTV’siz yakıtın büyük çoğunluğu yolcu taşımacılığın, Ro-Ro ve arabalı vapur taşımacılığında kullanılmıştır” dedi.
Sektör temsilcilerinin sorunlarını dile getirmesinin ardından kısa bir değerlendirmede bulunan oturum başkanı Kaptan Alev Tunç, ÖTV’siz yakıt konusunu doğrudan denizciliğe verilmiş bir destek olarak görmediğini, artıları çok farklı şekilde geri dönen bir uygulama olarak gördüğünü ifade etti. Marmara denizinde araç taşımacılığı yapan firmaların ÖTV’siz yakıt ile aktif olarak çalışmalarını sürdürebildiğini, aksi halde bu taşımacılığın mümkün olmayacağını söyleyen Alev Tunç, turizm belgeli tekneler ile yolcu taşımacılığı konusunda tarafların bir araya gelip değerlendirmesi gerektiğini ifade etti.
Sektör sorunlarını gündeme getiremiyor
Oturum başkanı Alev Tunç’un değerlendirmelerinin ardından söz alan KOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Çakır da meslek guruplarının sorunlarının temeline inildiğinde çok çeşitlilik arz etmesine rağmen genelde üç ana başlıkta toplanabileceğini ve bu şekilde çözüm arayışlarının sürdürülebileceğini söyledi. Çakır bu üç ana gurubu; Çağın gerekliliklerine göre düzenlenmemiş mevzuatlar, mevzuatın uygulanması ile görevli muhatapların ilgisizliği ve bilgisizliği, sektör mensuplarının sorunlarını yeterince gerektiği şekilde gündeme taşıyamamaları ve farkındalık oluşturamamaları olarak sıraladı.
Salih Zeki Çakır’ın ardından konuşan Şehir Hatları Genel Müdürü Süleyman Genç de İstanbul’da yaşanan en büyük sorunlardan birinin bağlama yeri olduğuna dikkat çekti. Kıyı tesisleri işletme izni konusunda Şehir Hatları’nın da sıkıntı yaşadığını, 49 iskelesi olan Şehir Hatları’nın kalıcı izinli bir tane yeri olmadığını ifade eden Genç, hat izinlerinin de kendileri için önem arz ettiğini belirtti.
Birleşik hat izinlerinin şirketlere verilmesi gerekliliğine değinen Genç, “Birleşik hat tanımının desteklenmesi gerekiyor. Ulaşımda denizciliğin payının artırılması için bunun desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Esnek bir çalışma yapısı için, ücret tarifesini tek bir tarifeye bağlayarak firmalar gemilerini entegre bir şekilde hizmet verebilmelidir” dedi.
“Toplu taşımada KDV yüzde 1 olmalı”
Şehir Hatları Genel Müdürü Süleyman Genç’in konuşmasının ardından söz alan Komite Başkanı ve Dentur Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Morgül de sektörün halen hizmet verebiliyor olmasında en önemli etkenin ÖTV’siz yakıt ve ikinci sicil olduğunu söyledi. ÖTV’siz yakıt ve ikinci sicil olmasa gemilerin çalışmasının mümkün olmadığını ifade eden Morgül, “Buna ilave olarak biz toplu taşımada KDV’nin düzenlenmesidir. Ekmekte nasıl KDV yüzde 1 ise, temel gıdada KDV nasıl yüzde 1 ise toplu taşımada da KDV’nin bu şekilde uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. Sektörün daha kaliteli hizmet verebilmesi için ayakta kalması gerekiyor” dedi. İstanbul Boğazı’nda birçok teknenin kayıt dışı olarak hizmet verdiğini ifade eden Morgül, kayıt dışı hizmet veren teknelere yönelik gerekli adımlar atılarak sektörde resmi olarak hizmet veren firmaların mağdur olmasının önüne geçilmesi gerektiğini belirtti.
Sektör temsilcilerinin sorunlarını dile getirmesinin ardından toplantıda hazır bulunan İstanbul Valisi Yardımcısı Niyazi Can, İstanbul Defterdarı Yardımcısı Mustafa Özdemir, Kıyı Yapıları ve Tersaneler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Zeynel Kontoğlu, Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü Şube Müdürü Selma Bilici, İstanbul Liman Başkanı Muhammet Erdoğan kendi yetki alanlarında olan sorunlara ilişkin olarak sektör temsilcileri ile birlikte yürütülecek çalışmalar ile sektöre yardımcı olacaklarını belirttiler.
Haber: Hakkı Taşdemir - Deniz Haber Ajansı
