Anayasa Mahkemesi, tartışmalı HSYK Yasası’na kısmen iptal kararı verdi. Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararı siyasiler ve hukukçular olumlu karşıladı. AYM kararlarının geriye yönelik işletilemediğini vurgulayan siyasiler ve hukukçular HSYK’da 22 üye dışında görevi sona eren personelin yerine Adalet Bakanı tarafından yapılan atamaların meşruiyetini yitirdiğine dikkat çekti. İşte o tepkiler:

Sİ­YA­Sİ TA­SAR­RUF­LAR

CHP Grup Baş­kan­ve­ki­li En­gin Al­tay: Çok doğ­ru bir ka­rar. Bu ka­rar ya­pı­yı tü­müy­le iyi­leş­tir­mez ama en azın­dan bir bü­yük hu­kuk ih­la­li­ni or­ta­dan kal­dı­rı­yor. Dev­le­tin hu­kuk dev­le­ti ol­ma ni­te­li­ği tü­müy­le kalk­mış­tı. Bir par­ça ge­ri alın­dı ama dev­let ha­la hu­kuk dev­le­ti de­ğil. Hü­kü­me­tin ders­le ib­ret al­ma­sı la­zım. Hü­kü­met, hu­kuk­la böy­le ka­fa­sı­na gö­re oy­na­ma­ya­ca­ğı­nı gör­me­li. Ba­ka­nın bu­gü­ne ka­dar yap­tı­ğı ta­sar­ruf­lar  göz­den ge­çir­ilmeli. Ba­ka­nın kul­lan­mış ol­du­ğu si­ya­si ta­sar­ruf­la­rın tek­rar hu­ku­ki ta­sar­ruf­la dö­nüş­tü­rül­me­si ve ya­pıl­mış ih­lal­le­rin or­ta­dan kalk­ma­sı­nı bek­li­yo­ruz.

GÖREVLERİNE DÖNEBİLİRLER

CHP Grup Baş­kan­ve­ki­li Akif Ham­za­çe­bi: İl­gi­li ka­nun, HSYK’­yı ba­ğım­sız bir ku­rul ol­mak­tan çı­ka­rıp, ade­ta Ada­let Ba­kan­lı­ğı­’nın ge­nel mü­dür­lü­ğü ha­li­ne dö­nüş­tür­dü. Böy­le bir dü­zen­le­me çok açık şe­kil­de kuv­vet­ler ay­rı­lı­ğı ve hu­kuk dev­le­ti il­ke­si­ne ay­kı­rı. Ka­nun­la gö­rev­le­ri so­na er­di­ri­len ki­şi­le­rin tek­rar yar­gı­ya baş­vur­mak su­re­tiy­le gö­rev­le­ri­ne dön­me im­kan­la­rı mev­cut­tur. An­cak etik ola­rak ol­ma­sı ge­re­ken: Gö­rev­le­ri so­na eren ki­şi­le­rin ye­ri­ne ata­nan ki­şi­le­rin bu gö­rev­ler­den is­ti­fa et­me­le­ri, on­la­rın ye­ri­ne de HSYK’­nın gö­rev­le­rin­den ay­rıl­mış olan per­so­ne­li ata­ma­sıdır. İp­tal hü­kü­me­tin hu­kuk­suz­lu­ğu­na, Ana­ya­sa ta­nı­maz­lı­ğı­na ders ve­rir ni­te­lik­te ka­rar­dır.

BA­ĞIM­SIZ OL­MA­LI

Hu­kuk ve Ha­yat Der­ne­ği Ge­nel Baş­ka­nı Meh­met Ka­sap: Ka­rar, ya­sanın, kuv­vet­ler ay­rı­lı­ğı il­ke­si­ne ay­kı­rılıktan Ana­ya­sa­’ya ay­kı­rı ol­du­ğu­nu gös­te­ri­yor. HSYK Ada­let Ba­ka­nı­’na bağ­lan­a­caktı. Kıs­mı ip­tal çok önem­li. Ya­sa­nın Ana­ya­sa­’ya ay­kı­rı ol­du­ğu tes­pit edil­dik­ten son­ra, ba­ka­nın ta­sar­ru­fuy­la ata­ma­sı ya­pı­lan ki­şi­le­rin meş­ru­iyet­le­ri­ kay­bo­la­cak. Ah­la­ken ve hu­ku­ken bu gö­rev­le­rin­den ay­rıl­ma­la­rı ge­re­kir.

UZAKTAN DEMOKRASİ

Hukukun Egemenliği Derneği Erdem Akyüz: AAYM’nin Twitter, HSYK ve BTK kararı Avrupa ve dünya çapında ses getirecek kararlar. 3 karar da uluslararası haberleşmeye insan hak ve özgürlüklerine, uluslararası adalet kurallarına ilişkin. Demek ki düzenlemeler yalnızca Türk hukuk mevzuatına değil, uluslararası hukuk mevzuatına da aykırı.

KADROLAŞIP BİTİRDİLER

Çağ­daş Hu­kuk­çu­lar Der­ne­ği Baş­ka­nı Hü­se­yin Bi­çen: AYM’nin ka­ra­rı ge­ri­ye yü­rü­me­ye­ce­ği için­ ge­rek­li dü­zen­le­me­yi, kad­ro­laş­ma­yı yap­tı­lar, ola­yı bi­tir­di­ler. Hu­ku­kun dı­şı­na çık­ma­nın baş­ka bir ka­nu­ni yo­lu bu. HSYK’­da­ki ata­ma­lar için bu iş ya­pıl­dı. Mah­ke­me doğ­ru bir ka­rar ver­di. Hu­ku­k ka­nun­la si­ya­si ik­ti­dar ta­ra­fın­dan çiğ­nen­mişti.

Hükümet istediği atamaları yaptı

CHP Mil­let­ve­ki­li Atil­la Kart: Hu­kuk adı­na olum­lu bir ge­liş­me. An­cak bu ara­da hü­kü­met ama­cı­na ulaş­tı. Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ka­rar­la­rı­nın ge­ri­ye yü­rü­mez­li­ği il­ke­siy­le ara­dan ge­çen sü­re­de ata­ma­la­rı yap­tı. Hü­kü­met, bü­tün bu sü­reç­le­ri bi­le bi­le TBMM’­nin ira­de­si­ni iğ­fal et­ti, yet­ki­si­ni, ço­ğun­lu­ğu­nu kö­tü­ye kul­lan­dı. Bu tab­lo­ya rağ­men ya­sal sü­reç so­na er­me­di. Cum­hur­baş­ka­nı bu ay­kı­rı­lık­la­rı gör­dü­ğü, bil­di­ği hal­de, bir şe­kil­de ifa­de et­ti­ği hal­de, yi­ne o kri­tik aşa­ma­lar­da ol­du­ğu gi­bi yi­ne so­rum­lu­luk üst­len­mek­ten ka­çın­mış­tır. Cum­hur­baş­ka­nı, ki­şi­sel ve si­ya­sal he­sap­la­rı­nı, çı­kar­la­rı­nı, de­mok­ra­si­nin, hu­ku­kun, ana­ya­sa­nın önü­ne ge­çir­miş­tir.

Operasyonu tamamladılar

MHP Kon­ya Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Bal: HSYK Ka­nu­nu ile yar­gı­ hü­kü­me­te bağ­lan­acaktı. Yar­gının, AK­P’­ye tes­li­mi ama­cı­nı ta­şı­yor­du. Bu amaç ger­çek­leş­ti, AYM ip­tal et­ti ama ka­nun hük­mü ye­ri­ne gel­di. Ada­let Ba­ka­nı, HSYK’­da­ki ve Ada­let Aka­de­mi­si­’n­de yap­mak is­te­di­ği ope­ras­yon­la­rı yap­tı ve ta­mam­la­dı. Ka­ra­r ge­ri­ye yü­rü­me­ye­ce­ği­ne gö­re, AK­P’­nin yap­tık­la­rı ya­nı­na kâr kal­dı. AKP bi­le­rek, is­te­ye­rek Ana­ya­sa­’ya ay­kı­rı bir ka­nun çı­kar­dı. AYM ka­ra­rı hu­kuk dev­le­ti açı­sın­dan olum­lu an­cak si­ya­si so­nuç do­ğur­ma­sı ba­kı­mın­dan sı­fır de­ğe­rin­de­dir. HSYK’­da, AK­P’­ye ba­ğım­lı bir yar­gı oluş­tu. Re­za­’nın tah­li­ye­si­ne ka­rar ve­ren ha­kim, ‘U­zun ya­şa uzun ada­m’ ya­zı­yor. Ada­na­’da po­lis­le­ri tu­tuk­lantan ha­kim AKP pro­pa­gan­da­sı yapıyor. Yar­gı bu ha­le gel­di.

Onanması ibret vericidir

MHP An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Öz­can Ye­ni­çe­ri: Ana­ya­sa Mah­ke­me­si, ver­me­si ge­re­ken ka­ra­rı ver­miş­tir. Ak­si ka­rar ver­me­si du­ru­mun­da ken­di ama­cı­na ve ku­ru­luş fel­se­fe­si­ne ay­kı­rı ha­reket et­miş ola­cak­tı. Dü­zen­le­me­nin Ana­ya­sa­’ya ay­kı­rı ol­du­ğu­nu açık, net, ale­nen or­ta­day­dı. An­cak Bir AKP­li çık­tı ‘bu Mec­li­s’­in Ana­ya­sa’ya ay­kı­rı ya­sa yap­ma hak­kı da var­dı­r’ de­di. Bu­gün ge­ti­ri­len MİT ya­sa­sı da ana­ya­sa­ya, te­mel hak ve öz­gür­lük­le­re ay­kı­rı­dır. Bu da gi­de­cek mah­ke­me­den dö­ne­cek. Cum­hur­baş­ka­nı­’nın bu ya­sa­yı onay­la­ma­sı da ib­ret ve­ri­ci­dir. An­ka­ra­’dan bir no­te­ri alıp Çan­ka­ya­’ya çı­ka­ra­lım, na­sıl ol­sa her ge­le­ni im­za­lı­yor Cum­hur­baş­ka­nı. Ara­nız­da­ki iki­li iliş­ki­le­ri boz­ma­mak için ül­ke­nin hu­kuk dü­ze­ni­ni bo­zu­yor­su­nuz. Siz ora­da ni­ye var­sı­nız sa­yın Cum­hur­baş­ka­nı?

Tanrıkulu: Atananlar ayrılmalı

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu: AYM’nin iptal kararını memnuniyetle karşıladık. Yasa değişikliği gündeme geldiğinde, HSYK’yı Adalet Bakanlığı’nda bir genel müdürlük, mesela Çağlayan Adliyesi’ni de bölge müdürlüğü haline getirdiklerini söylemiştim. Bundan dönülmüş oldu. Yasanın çıkmasından sonra, gerek HSYK gerekse diğer kurumlarda bu yasa uyarınca yeni atanan tüm hakim ve savcılar, etik olarak istifa etmeli. Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez. Ancak atanmış olanlar, eğer ortalama bir ahlaka sahipseler, AYM kararı Resmi Gazete’de yayınlanır yayınlanmaz etik olarak istifa etmeliler. Çünkü yargının bağımsızlığı çok önemli. Buna en ufak şüphe düşmemeli.

Feyzioğlu: AYM, sibop görevi gördü

Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu: AYM, Türkiye’nin önünü açmıştır. Karar, AYM’nin varlığının ne kadar önemli olduğunu gösteren kararlardan bir tanesi. Türkiye’deki gerilim, düdüklü tencere içindeki basınç gibi. Mahkeme, bu dayanılmaz basıncın kaldırılması için sibop görevi görmüştür. AYM’nin aldığı 367 kararı siyasi bir karardı. O karar, Türkiye’nin önünü açmadı. Hatta çıkmaza soktu. AYM, demokrasi ve hukukun evrensel değerlerini savunduğu ölçüde Türkiye’nin önünü açar. AYM’nin aldığı bu son karar da, Türkiye’nin önünü açacak bir karardır. Anayasa’da açık şekilde, hakimlerin ve savcıların bağımsızlığı ve tarafsızlığına aykırı kanun olmaz diyor. AYM kararları geriye yürümediği için başka görevlere atanan hakim ve savcılar konusunda herhangi bir şey yapılamaz. Ancak, yasa çerçevesinde görevi sonlanan ve başka göreve atanan bürokratların durumu farklı olabilir. Bu konuda Danıştay daha önce AYM’nin aldığı bir iptal kararını gerekçe yaparak, göreve iade kararı aldı. Ancak bu bir içtihat olmadı. Nadir bir karar olarak kaldı.  O eski kararını kullanıp kullanmayacağına da Danıştay karar verir.

http://www.istanbulhaber.com