Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Atilla Senih Mayda, hava kirliliğinin toplum sağlığını olumsuz etkilediğini söyledi.
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Atilla Senih Mayda, hava kirliliğinin insan sağlığı üzerine etkileri konusuna ilişkin kamuoyuna önemli açıklamalarda bulundu.
Doç. Dr. Mayda, hava kirliliğinin yeni hastalıkların oluşmasına neden olabileceği gibi kronik hastalıklarda da alevlenme dönemini başlatabileceğini söyledi. Hava kirliliğinin kronik hastalıkların şiddetini artırıp prognozunu kötüleştirerek hastaların ölümüne bile yol açabileceğine dikkat çeken Mayda, "Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi'nin (IARC) yaptığı açıklamaya göre; hava kirliliğinin en önemli bileşimi olan partikül madde tek başına kanser yapıcı madde olarak ilan edilmiştir. Hava kirliliğinin akciğer kanserinin yanında mesane kanseri olasılığını da arttırdığı bildirilmektedir. 2012 yılında Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı bir çalışmaya göre, iç ve dış hava kirliliğinin iskemik kalp hastalığı, inme, KOAH, akciğer kanseri, akut alt solunum yolu enfeksiyonu gibi hastalıklara sebep olarak 7 milyon kişinin ölümünde etkili olduğu görülmüştür" şeklinde konuştu.
Hava kirliğinin daha doğmamış bebeklerin sağlığını bile etkilediğini söyleyen Doç. Dr. Atilla Senih Mayda, gebelik boyunca PM2.5 oranında (havada bulunan ve hava kirliliğine sebep olan yüzer geçer parçacık oranı) hava kirliliğine maruz kalan çocuklarda otizm spektrum bozukluğu riskinin arttığını ve trafikle ilişkili hava kirliliğine maruz kalan gebelerin bebeklerinde ise düşük doğum ağırlığı riskinde önemli bir artış saptandığını ifade etti.
Havanın kirli olmasının özellikle enfeksiyonların yayılma hızını da arttırdığını belirten Doç. Dr. Mayda, havası kirli olan bölgelerde hastalıkların süresi uzadığını, semptomların şiddetinin arttığını, daha fazla iş gücü kayıplarına neden olduğunu ve hava kirliliğinin arttığı günlerde hastaneye başvuru sayısının da fazlalaştığını sözlerine ekledi.
Doç. Dr. Atilla Senih Mayda yapılan çalışmaların; bebekler, gelişme çağındaki çocuklar, gebe ve emzikli kadınlar, yaşlılar, kronik solunum ve dolaşım sistemi hastalığı olanlar, sigara kullananlar ile düşük sosyoekonomik grup içinde yer alanların hava kirliği açısından daha fazla risk altında olduğunu gösterdiğini ifade etti.
Düzce'deki hava kirliliğiyle ilgili önemli değerlendirmelerde bulunan Doç. Dr. Mayda, Düzce'de geçmiş dönemde hava kirliliğine sebep olan SO2 (kükürt dioksit) oranının, alınan etkili önlemlerle sorun olmaktan çıktığını fakat PM10 (partikül madde 10) değerlerinin ciddi ve halkın sağlığını olumsuz etkileyecek seviyelere yükseldiğine dikkat çekti. Mayda, "Yaptığımız diğer bir çalışmada ise Düzce'de sadece kış sezonunda değil yaz sezonunda da PM 10'a bağlı hava kirliliği sorunu olduğu görülmüştür" şeklinde konuştu.
ASTIM HASTALARI GEREKMEDİKÇE DIŞARI ÇIKMAMALI
PM10 24 saatlik ortalama değerlerinin 50'yi aştığında astım hastalarının etkilenmeye başlayabileceğini, 100'ü geçtiğinde ise astım ve kalp hastalığı gibi hassas grupların olumsuz etkilendiğini söyleyen Doç. Dr. Mayda, "Bu dönemlerde astım hastalarının mümkün olduğunca dışarı çıkmamaları ve nöbet geçirme riski arttığı için ilaçlarını hazır bulundurmaları gerekir. Birinci uyarı eşiği 260'ın üzerine çıktığında HKİ (Hava Kalitesi İndexi) "sağlıksız" olarak tanımlanan aşamaya gelmektedir ve toplumdaki herkes olumsuz etkilenmeye başlar. 400 değeri aşıldığında ise herkesin dışarı çıkmaktan kaçınması gerekir. 520 değeri aşıldığında ise kesinlikle hiç kimsenin dışarı çıkmaması gerekir" diyerek önemli uyarılarda bulundu.
Doç. Dr. Atilla Senih Mayda, Çevre Şehircilik Bakanlığının havaizlemegov.tr adlı sitesinde yayınlanan verilere göre Düzce'de, birinci uyarı eşiği olan 260, ikinci uyarı eşiği 400, üçüncü uyarı eşiği 520 ile dördüncü uyarı eşiği olan 650 değerinin zaman zaman aşıldığının altını çizerek, güncel olarak Düzce hava kalitesi ölçüm değerlerinin günlük ve saatlik olarak http://www.havaizleme.gov.tr internet adresinden takip edilebileceğini söyledi.
HAVA KİRLİLİĞİNE KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
Hava kirliliğine karşı alınabilecek önlemler hakkında da bilgiler veren Doç. Dr. Mayda, sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılmasının sağlanması, doğalgaz kullanımının yaygınlaştırılarak özendirilmesi, kalorifer ve doğalgaz kazanlarının periyodik olarak bakımının yapılması ve yeşil alanların artırılmasının önemini vurguladı. Mayda, imar planlarındaki hava kirliliğini azaltıcı tedbirlerin uygulamaya konulması, sanayi kuruluşlarının yerleşim yerlerinde uzak ve yerleşim yerinin havasını etkilemeyecek konumda kurulması, sanayi bölgelerinin hakim rüzgarın yönünün hesaba katılarak belirlenmesinin yanı sıra sanayide havayı kirletmeyecek yeni teknolojinin kullanılması, yüksek bina yapımından kaçınılması, yerleşim yerlerinin hava akımını sağlayabilecek bölgelerde kurulması ile toplu taşıma araçlarının yaygınlaştırılması, özellikle havayı daha fazla kirleten eski ve yeni dizel araçların trafiğe çıkmalarının kısıtlanması gibi önlemler alınabileceğini de sözlerine ekledi.
Dünya Sağlık Örgütü'nün, hava kirliliği ile tek başına partikül madde 10 yüksekliğinin akciğer kanserine neden olduğunu açıkladığını belirten Doç. Dr. Mayda, Ülkemizdeki hava kirliliği ile ilgili mevzuata göre, kirliliğin olduğu günlerde sağlık sorunu olanların dışarı çıkmaması için vatandaşların uyarılması ve kirliliğin azaltılması için önlemler alınması gerekliliğine vurgu yaptı.
Son olarak Doç. Dr. Atilla Senih Mayda, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesine göre, Düzce'nin hava kirliliği açısından koruma bölgesi ilan edilmesinin uygun olacağını belirterek açıklamalarını noktaladı.
