Filistin ve İsrail arasındaki barış süreci, 1991 yılından bugüne kadar birçok kesintiye uğradı. En son geçen yılın temmuz ayında başlayan müzakerelerin nihai statü anlaşmasına dönüşmesi için belirlenen yeni hedef, gelecek ay. Ancak taraflar arasındaki, özellikle de sınırlar ve mülteciler gibi konular nedeniyle uzlaşma bir türlü ufukta görünmüyor.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Washington’daki görüşmelerine eşlik eden Filistinli Başmüzakereci Saib Erakat, devam eden müzakerelerle ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Varılacak nihai bir anlaşmanın her iki tarafa birçok kazanımlar sağlayacağını dile getiren Erakat, “ABD Başkanı Barack Obama ve Dışişleri Bakanı John Kerry’nin başarıya ulaşması, en fazla Filistinlilere yarar sağlar, başarısızlıktan ise hiç kimse Filistinliler kadar kayba uğramaz. Biz gerçekten başarmak istiyoruz. Obama ve Kerry’nin hakikaten başarılı olmasını istiyoruz. Onların başarısı benim için özgürlük, bağımsızlık, devlet olma durumu anlamına geliyor. Filistinlilerin sahip olabilecekleri bir ev anlamına geliyor. 29 Nisan’a kadar, 9 ayın başarılabilir ve yapılabilir bir çözüm getirmesini ümit ediyorum” diye konuştu.
İsrail’i 1967 sınırlarını göz önünde bulundurarak devlet olarak tanıdıklarını hatırlatan Erakat, “ İsrail Başbakanının dik durarak, ‘Filistin devletinin 1967 sınırlarına göre varolma hakkının olduğunu kabul ediyorum’ demesini ümit ediyorum. Böylece,Filistin ve İsrail, barış ve güven içinde yaşayabilir” ifadesini kullandı.
"İsrail’in davranışları, çözümde delikler açıyor"
Mahmud Abbas’ın Başkan Obama ile samimi ve zorlu bir görüşme gerçekleştirdiği bilgisini paylaşan Erakat, görüşme sırasında İsrail’in yasa dışı yerleşim yerlerinin gündeme geldiğini ve Abbas’ın, İsrail’in geçen temmuzdan itibaren inşa ettiği yerleşim yerlerini gösteren bir haritayı Obama’ya sunduğunu ifade etti.
“Bu çok çirkin bir harita” diyen Erakat, İsrail’in 7 ayda yaptığı yerleşkelerin New York şehrinin doğal büyümesin 4 katına denk geldiğine dikkati çekerek, İsrail’in bu tavrının müzakerelerde kendilerini zor durumda bıraktığını vurguladı. Erakat, “Ancak şu ana kadarki İsrail’in davranışları çözüme yardımcı olmuyor. 10 bin konut ve yerleşim yeri ilave ederek, 56 Filistinliyi öldürerek, evleri yıkıp yok ederek iki devletli çözüme zarar veriyorlar. Bu tür davranışlar gerçekten iki devletli çözümde delikler açıyor” ifadesini kullandı.
Türkiye’ye övgü
Erakat, Filistin meselesine yaklaşımından dolayı Türkiye’yi de övdü.
Türkiye ile çok yakın ilişki içinde olduklarını anlatan Erakat, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile temas halinde bulunduklarını kaydetti. Erakat, “Onların hepsi bizi destekliyor” dedi.
Müzakerelerde kim ne istiyor
Müzakerelerde Filistin tarafı, Gazze ile Batı Şeria’da bağımsız ve egemen bir devlet kurulmasını istiyor. İsrail’in 1967 öncesi sınırlara çekilmesi ve Batı Şeria’daki yerleşimlerinin boşaltması da Filistinlilerin diğer talepleri.
İsrail ise Batı Şeria’nın bazı bölümlerinden çekilmeyi kabul etmesine karşın Doğu Kudüs’ü de kapsayan, 360 bin İsraillinin yaşadığı bölgede ısrarcı. Kudüs’ün tamamının başkentleri olması gerektiğini savunan İsraillilere karşı Filistinliler ise Doğu Kudüs’ün başkentleri olmasında diretiyor. Filistinliler ayrıca, İsrail’de nüfusu 5 milyonu aşan mültecilerin dönme hakkının kabul edilmesini isterken, İsrail ise bu hakkı tanımıyor.
