El Salvador dünyada en sıkı kürtaj yasaklarının uygulandığı ülkelerden biri. Ülkede düşük yapan kadınların kendi kendilerine kürtaj yapmaya çalışmış olmalarından kuşku duyulabiliyor ve hatta cinayet suçlamasıyla hapse atılmaları söz konusu olabiliyor.
El Salvador dünyada en sıkı kürtaj yasaklarının uygulandığı ülkelerden biri. Ülkede düşük yapan kadınların kendi kendilerine kürtaj yapmaya çalışmış olmalarından kuşku duyulabiliyor ve hatta cinayet suçlamasıyla hapse atılmaları söz konusu olabiliyor.
Glenda Xiomara Cruz, 30 Ekim 2012 sabahı karın ağrısıyla kıvranıyor ve ağır kanama geçiriyordu. El Salvador'un doğusundaki Puerto El Triunfo'da yaşayan 19 yaşındaki Xiomara, en yakın devlet hastanesine gitti. Hastanede doktorlar kendisine bebeğini kaybettiğini bildirdiler.
Xiomara, hamile olduğunu da o anda hastanede öğrenmişti. Adet kanamaları kesilmemiş, hemen hiç kilo almamış, Mayıs ayında yaptırdığı gebelik testi de olumsuz çıkmıştı.
Düşük yaptıktan dört gün sonra, çok hasta olduğu için gidemediği mahkeme tarafından, 38 ile 42 hafta arasındaki bebeğini kasıtlı olarak öldürdüğü gerekçesiyle ağırlaştırılmış cinayetle suçlandı. Hastane, Xiomara'nın kürtaj yapmaya çalışırken bebeğini düşürdüğü ihbarında bulunmuştu polise.
Acil olarak yapılan iki ameliyat ve hastanede geçirdiği 3 hafta ardından, Glenda Xiomara Cruz, başkentin dışındaki Ilopango kadın hapishanesine nakledildi. Ve geçen ay, "bebeğinin hayatını kurtarmış olması gerektiği" hükmüne varan yargıç tarafından 10 yıl hapse mahkum edildi.
Xiomara'nın avukatı Dennis Munoz Estanley, El Salvador yasalarının, suçluluk varsayımı üzerine kurulu olduğunu, böylece kadınların masumiyetlerini kanıtlamalarının güçleştirildiğini belirtiyor.
Estanley,"Xiomara adil olmayan ve ayrımcılık gözeten hukuk sistemimizin masum kurbanlarından bir başkası. Bu sistem en zayıf kanıtlara dayanarak, gebelikle ilgili sorunlar yaşamış yoksul ve genç kadınları hapse atıyor." dedi.
Xiomara'nın babası mahkûmiyet kararını "korkunç bir adaletsizlik" diye niteliyor.
Baba, mahkemede verdiği ifadede, kızının yıllardır birlikte yaşadığı erkek arkadaşının şiddetine hedef olduğunu anlattı. Savcı, Xiomara'nın kasıtlı olarak bebeğini öldürdüğü konusunda tek bir kişinin iddiasına dayanarak, genç kadının 50 yıl hapse mahkum edilmesini talep etmişti.
Xiomara, düşük yaptığından bu yana, 4 yaşındaki kızını göremiyor.
En mağdur kesim yoksullar ve eğitimsizler
El Salvador, bu kıtada, Nikaragua, Şili, Honduras ve Dominik Cumhuriyeti ile birlikte kürtajın tamamiyle yasak olduğu 5 ülkeden biri.
1998'den bu yana, yasa hiçbir vakada esneklilk göstermiyor. Bir kadın tecavüz sonucu hamile kalsa, hayatı tehlikede olsa ya da ceninde ciddi sakatlık saptansa bile...
Kürtajı Suç Olmaktan Çıkarma Grubu'nun yaptıdığı araştırmaya göre, 2000 ve 2011 yılları arasında 200'ü aşkın kadın polise ihbar edildi. Bunlardan 129'u yargılandı, 49'ü hüküm giydi. Bu kadınların 26'sı, cinayet, 23'ü de kürtaj yaptırma suçlamasıyla 12 ile 35 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 2012'den bu yana, 7 kadın daha mahkumiyet aldı.
Araştırmada, söz konusu kadınların son derece yoksul, evlenmemiş ve çok az eğitimli oldukları vurgulanıyor. Bu kadınlar genellikle devlet hastanelerindeki personel tarafından da horlanıyor.
Her yıl binlerce kürtajın gerçekleştiği düşünülen özel kliniklerden ise, mahkemeye sevkedilen tek bir kadın bile olmadı.
Avukat Munoz Estanley, mahkeme tarafından suçlanan 29 kadının davasını üstlendi ve bunlardan 8'inin erken tahliyesini sağladı. Estanley, bu kadınlardan yalnızca birinin kendisine kürtaj yaptığını, diğer 28 kadınınsa gebelikle ilgili doğal sorunlar yaşadıklarını ama herhangi bir açık kanıt olmaksızın cinayet suçlamasıyla hapse atıldıklarını söylüyor.
Kürtajı Suç Olmaktan Çıkarma Grubu'ndan Morena Herrera, ülkede düşük yapan ama kasıtlı cinayetle suçlanan kadınların yaşadıklarının toplumda korku ortamı yarattığını ve gebelikleri sırasında biyolojik sorunlar yaşayarak bebeklerini düşüren kadınların, tıbbi yardım istemeye korktuklarını kaydediyor.
Ülkedeki çok sıkı kürtaj yasağı, başka sonuçlar da doğuruyor. Sağlık Bakanlığı'nın sayılarına göre 2011 yılında 10-19 yaş grubunda bulunan ve yarısı hamile olan genç kızlar arasında intihar, başlıca ölüm nedeni oldu.
Hamilelik sırasındaki ölümlerin nedenleri arasında da, bu yasak, üçüncü sırada yer alıyor.
Uluslararası Af Örgütü'nün El Salvador uzmanı Esther Major, ülkedeki kürtaj yasasını "zalimce ve ayrımcılık güden bir uygulama" olarak niteliyor ve kızların, kadınların bu şekilde suçlu gösterilmesinin, topluma yararı olmayacağını vurguluyor.
