Kış aylarında fiziksel aktivitelerimizin yavaşlaması sonucunda metabolizma hızı da yavaşlıyor. Ve sonuçta kilo alımıyla birlikte bölgesel yağlanmalar kaçınılmaz hale gelebiliyor. Çünkü metabolizma hızı kilo alıp vermede oldukça önemli bir etken. Eğer metabolizma hızınız olması gerekenden yavaş ise, az yemenize rağmen hedeflediğiniz kiloyu vermekte sorun yaşayabilirsiniz.
Bu durumda yapmanız gereken metabolizma hızınızı mümkün olduğunca canlandırmak. Yaşam tarzında yapılacak birtakım değişikliklerle yavaşlayan metabolizmanın canlandırılması ve yaptığınız diyet ile ideal kiloya ulaşılması mümkün.
Peki metabolizma hızını arttırmak için neler yapmalısınız?
Konuyla ilgili Memorial Hizmet Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Aysu Aydın, metabolizma hızı ölçümü ve metabolizmanızı hızlandırmak için yapılması gerekenleri anlattı.

Metabolizma hızına göre beslenin!

İdeal bir şekilde ağırlık kaybı sağlayabilmek için bireyin bazal metabolizma hızına (BMH) göre beslenmesinin planlanması gerekir. Bazal metabolizma hızı; bazal koşullar altında solunum, dolaşım, gastrointestinal faaliyetler, kas tonusu, vücut sıcaklığının korunması gibi temel metabolik olayların sürdürülmesi ve böbrek, karaciğer gibi organlar ve endokrin bezlerin fonksiyonlarının devam ettirmesi için harcanan enerji anlamına gelmektedir. Eğer kişi BMH’nin altında besleniyorsa, ideal yağ kaybı yerine su ve kas kaybı oluşmakta, bu da kişinin sağlıksız bir şekilde kilo vermesine neden olarak günden güne yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Bu şekilde zayıflayan kişilerde tekrar kilo alımı kaçınılmazdır.

‘Su içsem yarıyor’ diyenlerden misiniz?

'Kilo veremediği için ‘Su içsem yarıyor’ diyen kişilerde büyük olasılıkla metabolizma hızı yavaştır. Her bireyin metabolizması farklıdır' diyen Aydın; Metabolizma hızını belirleyen faktörleri sıraladı; yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, vücut cüssesi ve kompozisyonu, hormonlar, hastalıklar, menopoz, kullanılan çeşitli ilaçlar, diyet ve fiziksel aktivite. Dolayısıyla kişi kilo vermeden önce mutlaka metabolizma hızını ölçtürmelidir. Kişi metabolizmasına uygun beslendiği takdirde; kas ve su yerine yağ kaybeder, ideal kilosuna kavuşur, vücut fonksiyonlarının daha da iyi olmasını sağlayarak yaşam kalitesini mükemmele yaklaştırır.

Metabolizmanız yavaşsa önlem alın

Bazal metabolizma hızı ölçülecek hasta, en az 8 saat her hangi bir şey yiyip içmemeli ve rahat kıyafetler giymelidir. Ölçüme başlamadan önce kişi, rahat bir yatağa uzanarak 10 dakika dinlendirilir. Bu süre sonunda kalp atışları yavaşlayarak kendini dinlenmeye alır. Özel bir maske takıldıktan sonra 15 dakika boyunca kişinin normal soluk alıp vermesi istenir. Kişinin ortalama oksijen tüketimi, nefes miktarı, nefes sıklığı ve ortalama oksijen yoğunluğuna bağlı olarak metabolizma hızı en doğru şekilde ölçülür. Böylelikle kişinin metabolizmasının hızlı mı yavaş mı çalıştığı öğrenilir. Çıkan metabolizma hızına göre, kişinin beslenme programı ayarlanır. Metabolizma hızı yavaş ise hızlandırıcı metotlar önerilir. Beslenme ve fiziksel aktivite durumunuz yeniden düzenlenir. Kişi hazırlanan beslenme programına uyduğu takdirde ideal kilosuna kısa sürede kavuşabilmektedir.

Dyt. Aysu Aydın metabolizma hızınızı artırmak için yapılması gerekenleri 11 madde ile sıraladı;

1. Güne uyanır uyanmaz 1 bardak su içerek başlayın.
2. Uyandıktan sonra kahvaltınızı ilk yarım saat içerisinde yapmaya özen gösterin. Bu şekilde metabolizmanız hızlanacaktır.
3. Metabolizmayı hızlandırma için, susamasanız bile günde 2-2,5 litreye yakın su tüketin.
4. 2,5-3 saatte bir beslenerek, metabolizmanızın düzenli çalışmasını sağlayın.
5. Eğer kişinin herhangi bir problemi yoksa gün içerisinde 2 fincan yeşil çay, 2 fincan kahve içebilir.
6. Hamur işleri metabolizmanızı ağırlaştırır, o nedenle tüketmekten kaçının.
7. Et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt gibi protein ağırlıklı beslenme metabolizmanızı hızlandırır. Ancak protein miktarının günlük gereksiniminize göre ayarlanması çok önemlidir.
8. Kışın vücudumuz ısı değişikliğine uyum sağlayabilmek adına harcadığı enerjiyi düşürmektedir. Bu nedenle metabolizmanın canlandırılması için fiziksel aktiviteler artırılmalıdır. Haftanın 2 günü orta tempolu 45 dakikalık yürüyüşler iyi gelecektir
9. Özellikle lifli besinler tercih edilmelidir.
10. Zencefil, zerdeçal ve tarçın gibi baharatlar metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olur. Her akşam 1 kase yoğurdun içerisine 1 çay kaşığı bu baharat karışımını ekleyerek tüketebilirsiniz.
11. Eğer tiroit ve hipertansiyon hastalığınız yoksa sabahları aç karnına 1 çay kaşığı tere tohumunu çok az balla karıştırarak tüketebilirsiniz