Tıp dilinde ’pilonidal sinus’ olarak adlandırılan kıl dönmesinin nedenleri, tedavisi ve yapılması gerekenler hakkında bilgi veren Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Barış Gökgül, “Kıl dönmesi hastalığı, tipik olarak genç erkeklerde kuyruk sokumunda oluşur.

Hastalığın nedeni henüz tam aydınlatılamamış olsa da genel kanı, o bölgede kılların enfeksiyon oluşumuna etkisi ve bu enfeksiyonun kronikleşerek sinüs dediğimiz yuvaya yerleşmesidir. Klinik gözlemde kıl dönmesi hastalığının kıl miktarı fazla kişilerde daha çok görülmesi ve beden kılı az olanlarda bu hastalığın daha az görülmesi bu tutarlılığı göstermektedir.

Hasta grubunun çoğunluğunun genç erkeklerden oluşma sebebi de budur. Ancak doğal olarak bu hastalık bölgesel kıl yoğunluğu artmış veya hormonal bozukluğu olan bayanlarda da görülebilir. Diğer hastalıklara göre biraz farklı bir yapıya sahip olan kıl dönmesinin genellikle önemli bir belirtisi olmayıp, kişi uzun süre fark etmeden hastalıkla yaşayabilmektedir.

Bunun sebebi ise ilk başlarda cilt altında biriken kılların az olması olarak gösterilmektedir. Geçen süreçte cilt altında biriken kıl sayısının artması bazı belirtileri ortaya koymaktadır.

Fakat insanlarda utanma duygusu ile birlikte tedavi sürekli ikinci plana atılmaktadır. Bu durumda hastalık ilerleyip, kuyruk sokumunda akıntı, ağrı, şişlik, pis koku, kaşıntı gibi sorunlara neden olan apseler oluşmaya başlayacaktır” dedi.

KIL DÖNMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?

Kıl dönmesinin oluşumunda kıl yoğunluğunun önemli bir etken olduğunu ifade eden Op. Dr. Gökgül, “Yani kıllı vücutlarda kıl dökülmesi oranı daha fazla olacağından, kıllı bir vücuda sahip olmak kıl dönmesinin ortaya çıkma riskini arttırır. Kuyruk sokumu bölgesinde biriken kılların burada birikmesini önlemek için sık sık duş almak iyi bir tedbir olabilir.

Temel olarak kişisel hijyene dikkat etmek, bu bölgenin temizliğine özen göstermek ve eğer mümkünse çeşitli yöntemlerle kıl miktarını azaltmak kıl dönmesi hastalığının oluşma riskini düşürür. Oturma şekli önemli, dökülen kılların kuyruk sokumunda biriktiğinden söz ettik. Uzanarak oturmak veya oturduğunuz yerde kaykılmak, ileri geri hareket ederek oturmak, uzun saatler oturmak, yine uzun süreler boyu araba kullanmak kıl dönmesi riskini arttırır.

Nedenlerden biri de uzun süre yürümek veya bisiklete binmek gibi sürekli tekrarlanan hareketlerdir. Bu saydığımız hareketler de kuyruk sokumu bölgesinin gerilmesi, baskıya uğraması ya da kaba etlerin birbirine sürtünmesi sonucu kıl dönmesi için zemin oluşur. Canınızı sıkan çok terleme alışkanlığı ve fazla kilolarda kıl dönmesi için bir risk faktörü oluşturur.

Aşırı kilolu, obez kişilerde hem hareketsiz bir yaşam sürdürmelerine bağlı olarak hem de kuyruk sokumuna fazla ağırlık nedeniyle baskı olması yüzünden kıl dönmesi riski fazlalaşır. Üstelik kilolu kişilerin daha çok terlemesi ile terleyen deri yumuşar, terle birlikte kılların deri altına ilerlemesi kolaylaşır.

Ayrıca son yıllarda pantolonlardan tişörtlere dar giysiler özellikle de gençler arasında daha çok tercih ediliyor ama bu şıklık aynı zamanda kıl dönmesi riskini de arttırıyor. Terlemenin kötü etkisinden az önce bahsettik buna bir de dar kıyafetlerin sürtünme yoluyla kılların deri altında ilerlemesini kolaylaştırdığını eklersek, risk ortada” bilgisini verdi.

BU BELİRTİLERE DİKKAT

Op. Dr. Barış Gökgül, şunları kaydetti:

“Delik ve hafif ağrı görülür, ilk oluştuğu dönemde doku içine giren kılların az olması sebebiyle 1-2 santimlik hafif ağrılı bir şişlik ortaya çıkabilir. Dikkatli bakıldığında kuyruk sokumu cildinde toplu iğne başı büyüklüğünde delikler görülebilir. İltihap ve akıntı ortaya çıkar. Bir zaman sonra giriş deliği gibi bir de kişide çıkış deliği ortaya çıkar. Bu delikten genelde iltihap ve akıntılar görülür.

Oluşan iltihap ve akıntı kişiyi rahatsız edici boyutlara ulaşır. Akıntı ve civardaki cilt hasarı sebebiyle kötü koku olabilir. Cilt tahrişi sebebiyle kuyruk sokumunda kaşıntı olabilir. Apse ve şişlik, bazen de sinüs ağzı kapanır ve iltihap içeride birikerek şiddetli ağrı ve şişliğe yol açar.

Şunu unutmayın ki bu hastalıkla ömür boyu yaşama imkanınız olmadığı gibi sorunun kendi kendine iyileşme imkanı da yok. Bu yüzden sorunu erteleyip yokmuş gibi davranmak hastalığı yok etmez.”

“KENDİ KENDİLERİNE İNTERNETTEN TANI KOYMALARI YANLIŞ”

Apse oluşmuşsa mutlaka cerrahi olarak iltihabın boşaltılması gerektiğini kaydeden Op. Dr. Barış Gökgül, bunun haricinde kronik hastalarda cerrahi veya cerrahi olmayan seçeneklerin de olduğunu belirtti. Gökgül, “Olguya hangi müdahalenin yapılacağı yani cerrahi bir işlemin gerekip gerekmediği veya ameliyatsız bir yöntemle mi tedavinin yapılacağı her hastaya ve kıl dönmesinin büyüklüğüne göre değişir.

O yüzden tedaviyi üstlenecek olan hekimin kararı burada bağlayıcı olan şeydir. Özellikle son yıllarda yapılan, hastaların kendi kendilerine internetten tanı koymaları ve sonrasında buna alternatif tedavi ve cerrahi seçenekler araması veya hekime bu yönde baskı yapması tedavinin kötü sonuçlanmasına neden olabilir” diye konuştu.

HEKİM MUAYENESİ ŞART

Kıl dönmesi belirtileri yaşayan kişilerin mutlaka genel cerrahi uzmanına muayene olması gerektiğini vurgulayan Gökgül, “Tedavi seçenekleri açısından hangi hekime bağlı kalacaklarsa o hekimin tercih ve fikirlerine özen göstermeleri gerekir.

Burada asıl amacımız tedavi seçeneklerinden çok belirtileri ve korunma yöntemleri hakkında bilgi vermek. Onun için okuyuculara tavsiyem, belirtiler varsa doktora danışmaları, eğer yoksa da korunma yöntemlerine yani başta bahsettiğimiz kıl dönmesi hastalığına yol açabilecek nedenlere dikkat etmeleri ve buna uygun yaşam tarzı benimsemeleridir” diyerek sözlerini tamamladı.