Bursa Büyükşehir Belediyesi ulaşım yatırımlarıyla kentteki raylı sistem ağını son 5 yılda yaklaşık iki katına çıkarttı. Ancak hat son teknolojiyle hizmete hazır hale gelmesine rağmen, üzerinde çalışacak araçlar için açılan ihalelerden sonuç alınamadı. Belediye Hollanda'dan 30 yıllık, ikinci el metro araçlar aldı.
Al Jazeera'de yer alan habere göre Rotterdam metrosunda kullanım dışı kalan 44 araç satın alınarak Bursa’ya taşındı. Araçların bir bölümü yedek parça olarak depoya ayrılırken, geri kalanı ise boyanarak hatta çıkartıldı.
Hattın yeni, araçların ise 1984 model ve bakımsız olması Bursa’da 'hurda vagon' tartışması başlattı.
Makina Mühendisleri Odası Şube Başkanı İbrahim Mart, ikinci el araçlarda konforun az, güvenlik riskinin fazla olacağı kanısında.
Öyle ki kendisine "BursaRay'ın yeni alınan vagonları" sorulduğunda, Mart "Hurda vagonlardan mı bahsediyorsunuz?" yanıtını veriyor.
'Konforsuz ve yavaş'
İşe gitmek için sabah akşam BursaRay'ı kullanan Bursalılar da şikayetçi. Günde en az iki kez BursaRay’ı kullanmak zorunda kaldığını söyleyen Cüneyt Kışlak, eski araçların konforlu olmadığından ve yavaş gittiklerinden yakınıyor. Kışlak, “Yazın fırın, kışın buz gibi” dediği araçların rötar yaptığını da belirtiyor. Kışlak eski araçların sadece kentin doğu kısmında kullanılmasından da şikayetçi. "Bu araçlar neden sadece Kestel tarafında kullanılıyor?" diyor.
BursaRay’ı sıklıkla kullandığını söyleyen Özlem Görgün, “Biz bunu mu hak ediyoruz? Ya tam yapsalardı ya da hiç yapmasalardı. İçerisi yazın çok havasız oluyor." diyor. Görgün yazın havasızlıktan bir kadının bayıldığına şahit olduğunu söylüyor.
Soru önergesi cevapsız
BursaRay'ın ikinci el vagonları TBMM gündemine de taşındı. CHP Bursa Milletvekili İlhan Demiröz, 11 Ocak 2013'te dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım'a BursaRay ile ilgili yazılı soru önergesi verdi.
Demiröz, 11 maddelik soru önergesinde 30 yıllık araçlara bakanlığın onay verip vermediğini, bunun Türkiye 'de başka örnekleri olup olmadığını ve maliyetinin hesaplanıp hesaplanmadığını sordu. Demiröz'ün soru önergesi, öngörülen cevap süresi içerisinde Bakanlık tarafından yanıtlanmadı.
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve BURULAŞ konuyla ilgili açıklama yapmazken görüntü alınmasına da izin vermedi.
BursaRay'ın özellikleri
BursaRay'da 44 adet SIEMENS B80, 30 adet Bombardier B2010 ve 24 adet Düwag SG2 model araç kullanılıyor. BURULAŞ'ın web sitesinde Siemens ve Bombardier araç bilgileri mevcut iken, ikinci el alınan Düvag SG2 modele ilişkin bilgi ve fotoğraflar yer alıyor.
BursaRay, Bombardier B2010 araçların tanesine 3.16 milyon Euro ödeme yapıyor. RayHaber'de yer alan açıklamaya göre yeni alınan 24 araca ise 125 bin Euro’dan 3 milyon Euro ödendiği açıklanıyor. Yedek parça ve diğer yenileme maliyeti için de 3 milyon Euro ödenerek toplamda 6 milyon Euro harcandığı belirtiliyor.
Makina Mühendisleri Odası Şube Başkanı İbrahim Mart, “Biz Bursa gibi marka kent iddiası olan bir şehirde ikinci el araç kullanımını en başından beri doğru bulmadık, onaylamadık” diye devam ediyor. Mart’a göre böyle bir olayın benzerini gelişmiş bir ülkede bulmak zor:
“Bunun ancak gelişmemiş veya az gelişmiş ülkelerde örneği var. Avrupalı kullanıyor, hurdaya çıkaracağı zaman da bu araçları gelişmemiş ülkelere yolluyor. Böyle araçlarda güvenlik sorunu da daha fazla olur, masrafları da daha fazla olur. Konfor ise elbette daha kötü olur.”
BursaRay’ın ilk etaplarının inşaatında görev alan ve şu anda raylı sistemler alanında danışmanlık hizmeti veren bir şirketin Genel Müdürü olan Levent Özen de, "Hatta şu anda az sayıda araç çalıştığı için ciddi bir güvenlik riski olduğunu söyleyemeyiz ancak araç sayısı artarsa risk artar" diyor.
Özen, yeni bir hatta ikinci el araç alımının geçici bir çözüm olabileceğini, uzun vadede kullanıma uygun olmadığını da belirtiyor.
Sinyalizasyon sistemi de yok
BursaRay'ın yeni tamamlanan hattında dikkat çekici bir uygulama daha var. Arabayatağı İstasyonu'ndan çıkan vagonlar, biraz ilerledikten sonra duruyor ve vatman kabininden bir el dışarı uzanıyor. Vatman bir tele asılı olan ve dışarıdan (isteyen herkesin ulaşabileceği) bir butona basıyor. Uzmanlar yapılanın, "manuel makas değişimi" olduğu bilgisini veriyor. Vatmanın manuel olarak makas değiştirmesinin ardından araç yoluna devam ediyor. Levent Özen, uygulamanın yeni hatta sinyalizasyon sistemi olmamasından kaynaklandığını söylüyor.
