AB Bakanlığı, hazırladığı bir bilgi notuyla Avrupa’yı kendilerine inandırmaya çalıştı ancak Avrupa Parlamentosu kaynakları, 17 Aralık sonrası süreci yakından takip ettiklerini ve hükümetin bu notla kendilerini ‘aptal’ yerine koyduğunu söylüyor. Ankara, Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye raporunun oylamasına saatler kala milletvekillerine gönderdiği bilgi notunda ‘paralel devletle’ mücadele ettiğini savundu ancak Brüksel’de ciddiye alınmadı.
AP Dış İlişkiler Komitesi (AFET) milletvekilleri ile danışmanlarına gönderilen 10 sayfalık belge, üzerinde mutabık kalınan önergelerin çok sert ve Türkiye’ye önyargılı tavrın tezahürü olduğunu, iddia ediyor. İnternet ile Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) kanunlarının raporun hem lafzını hem de özünü olumsuz etkilediğine işaret edilen AB Bakanlığı mektubunda 17 Aralık’tan bu yana yaşananlar hükümet gözüyle muhataplarına aktarılıyor. Belge hükümete karşı kumpas kurulduğunu, devirmeye teşebbüs edildiğini, alınan tedbirler çerçevesinde Türkiye’nin daha demokratik olacağını iddia ediyor. AB Bakanlığı paralel devletin tasfiyesinin ardından reformlara hızlıca devam edileceğini savunuyor.
AP raporunun oylamasına saatler kala milletvekillerine gönderilen 10 sayfalık belgenin pek etkili olmadığı görüldü. Zaman’a konuşan AP kaynakları, belgeyi ikna edici olmaktan uzak bulduklarını, ayrıca 17 Aralık’tan sonra yaşananları çok yakından takip etmelerine rağmen belgenin kendilerini “aptal” yerine koyduğunu ifade etti. AP kaynakları hükümetin iddia ettiği gibi eğer paralel bir yapılanma varsa bu mücadelenin de hukuk çerçevesinde yapılması gerektiğinde ısrar ediyor ve hükümetin 17 Aralık’tan bu yana yaptıklarının yargı bağımsızlığına büyük darbe vurduğunu ifade ediyor.
‘Siz anlamıyorsunuz’ iması
Son soruşturmaların devlet içinde ‘paralel bir yapıyı’ ortaya çıkardığını iddia eden Ankara’nın mektubu, bu yapının müntesiplerinin polis ve yargıda üst mevkileri işgal ettiklerini, seçimlere girilirken paralel yapının hükümete kumpas kurduğunu ve bu yapının mevcudiyetinin ‘hukukun üstünlüğü ve demokrasiye’ en büyük tehdit olduğunu savunuyor. Belge meselenin ‘ciddiyetinin anlaşılması’ gerektiğini ifade ederek Avrupalıların konuyu anlayamadıklarını ima ediyor.
Hükümet tasarruflarının mezkur tehdidin ortadan kaldırılması ile yargı ve emniyet kuvvetlerine güvenin artırılması için yapıldığını iddia eden belge, yolsuzluk iddialarının da ‘bağımsız yargı’ tarafından soruşturulduğunu savunuyor. Yargı bağımsızlığının anayasa tarafından teminat altına alındığı için müdahalenin söz konusu olamayacağını, hükümetin devam etmekte olan soruşturmalara müdahale etmesinin söz konusu olamayacağını, savcılar arasındaki görev dağılımlarının da başsavcı tarafından yapıldığı ifade ediliyor. Adil soruşturma için davalara yeni savcıların atandığına işaret eden belge, yeni atanan savcıların daha az bağımsız olacağını söylemenin ‘adil’ olmayacağını savunuyor.
Polislerin işlerinden kovulmadığını sadece ‘rutin’ bir işlem sonucu görev yerlerinin değiştirildiğini iddia eden AB Bakanlığı, bazı polislerin de haklarındaki iddiaların salimen soruşturulması için başka görevlere atandığını belirtiyor.
Yeni HSYK kanununun ‘geri adım’ olarak nitelendirilemeyeceği iddia edilen belgede değişikliklerin büyük oranda AB ve Venedik Komisyonu kriterlerine uygun olduğu savunuluyor. 2280 kişinin dinlenildiğinin ortaya çıktığını iddia eden bakanlık, bu hadisenin hükümeti devirmeye yönelik ‘açık bir teşebbüs’ olduğunu belirtiyor. Dinlenenler arasında hükümet mensuplarının yakınlarının da bulunmasının ‘polis ve yargıda paralel yapının mevcudiyetini’ teyit ettiği kaydediliyor.
AB’nin hükümete yönelik hürriyetleri kısıtlama ve yargıya müdahale gibi eleştirilerinin aslında paralel yapının icraatlarından kaynaklandığı iddia edilirken ‘Hukukun üstünlüğü çerçevesinde paralel devletin tasfiyesi köklü siyasi reformların hızlı ve kalıcı şekilde yapılmasının önünü açacaktır.’ deniliyor.
AB Bakanlığı, son HSYK, internet ve yargı reformlarının daha demokrat ve hür bir Türkiye inşa etmek için yapıldıklarının dikkate alınmasını talep ediyor. Belge, AP raporundaki olumlu noktalara da işaret ediyor. AP raporunun önümüzdeki hafta Genel Kurul’da oylanarak kabul edilmesi bekleniyor.
