Çukurova Üniversiteli Bilim İnsanı Prof. Dr. Osman Demirhan, gebelikte çocuğa geçen annenin mikrokimerik kök hücrelerinin kanser kök hücrelerine dönüşebileceğini saptadı.
Çağın vebası olarak tabir edilen kansere karşı Türk bilim insanları hız kesmeden çalışıyor. Çukurova Üniversiteli Bilim İnsanı Prof. Dr. Osman Demirhan, kanserin gebelik sürecinde annenin mikrokimerik hücrelerinin çocuğa geçtiğine dair önemli bulgular elde ederek tıp biliminde çığır açacak yeni bir makaleye imza attı.
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Demirhan kansere karşı annenin mikrokimerik hücreleri üzerinde yaptığı bilimsel çalışmalardan sonuç aldı ve anne karnında çocuğa geçen kök hücrelerin ilerleyen süreçte kanser riski taşıyabileceğini saptadı. Yaptığı araştırmalarla kamuoyunun dikkatini çeken Çukurova Üniversiteli Bilim İnsanı Prof. Dr. Osman Demirhan yeni çalışması ile yine önemli sonuçları kamuoyu ile paylaştı.
MİKROKİMERİK HÜCRE
Son dönemlerde sıkça duyulan fetal mikrokimerik hücre
üzerinde çalışmalar yapan Prof. Dr. Demirhan, anneden bebeğe geçen kök hücrelerin bir süre sonra farklı mikroçevrede ve iltihabi durumlarda kanser hücrelerine dönüştüğünü belirledi. Anne karnındayken çocuğa geçen annenin kök hücrelerinin anne adayını onardığı gibi, bazı özel durumlarda ise kanser riski taşıdığını açıklayan Prof. Dr. Demirhan, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı ve Balcalı Hastanesi'nde yaptıkları araştırmalar sonucunda halk arasında yumuşak doku kanseri (sarkoma) olarak bilinen 71 yaşındaki erkek hastanın kanser dokusunda yaptığı araştırmalarda kanser hücrelerinin yüzde 18'nin annenin mikrokimerik kök hücreleri olduğunu rapor ettikleri ve görüntülediklerini söyledi.
KÖK HÜCRE GEÇİŞİ NASIL OLUYOR?
Prof. Dr. Demirhan bilimsel çalışmasına ilişkin şu ifadeleri kullandı: "Gebelik sırasında, faydalı amaçla anneden bebeğe ve bebekten anneye iki yönlü kök hücre geçişi olmaktadır. Bu aslında, fizyolojik olarak faydalı bir hücre geçiş sistemidir. Bebekten anneye geçen bu fetal hücreler özellikle meme, troid ve beyin başta olmak üzere annenin tüm dokularına yerleşir hasarlı dokuları tamir eder.
Annenin meme dokusuna yerleşen fetal kök hücreleri anne emzirmediği veya çok üredikleri zaman annenin bağışıklık sistemi tarafından yabancı hücreler olarak algılanır ve bu hücrelere karşı immun savaş başlar, bunun sonucunda bu fetal hücreler kanser kök hücrelerine dönüşebilmektedirler. Gebelikte enfeksiyonel bir durumda bebekte bir enfeksiyon geliştiği zaman bebeğin bağışıklık sistemi gelişmediği için annenin kök hücreleri göbek bağından bebeğe geçerek enfeksiyonun olduğu bölgeye yerleşir. Doğumdan sonra dokulara yerleşmiş bu annenin kök hücreleri beyindeki devreleri bozduğu gibi kansere de neden olabiliyorlar."
NASIL KANSER HÜCRESİ OLUYOR?
Kök hücrelerin fizyolojik ve biyolojik olarak faydalı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Osman Demirhan bu hücrelerin gittikleri noktalarda belli bir süre çoğalarak şekil değiştirdiğini hatırlattı. Anneden bebeğe geçen bu kök hücrelerinin nasıl kanser hücresine dönüştüğünü anlatan Prof. Dr. Demirhan, şunları kaydetti: "Bebekte bunlar çoğalıyor veya bebeğin bağışıklık sistemi kök hücreleri yabancı hücre olarak algıladıkları zaman buna karşı bir immün reaksiyon gelişiyor. Bu reaksiyon sonucunda kök hücrelerinin sürekli rahatsız edilmeleri sonucunda iltihaplanma gelişiyor ve normalde faydalı amaçla bulunan bu kök hücreler kanser hücrelerine dönüşebiliyorlar."
Çukurova Üniversitesi Balcalı Hastanesi'nde bazı hastalar üzerinde yaptıkları araştırmalardan biri olan 71 yaşındaki bir erkek vakada sarkoma kanserdokusu içinde anneden gelen kök hücrelerin bulunduğunu saptadıklarını anlatan Prof. Dr. Demirhan, "Meme kanseri geçiren annelerin meme kanser dokusu içerisinde fetal kök hücre bulmaya yönelik projemiz devam ediyor. Bu kapsamda meme kanseri olan erkek hastada kanser dokusu içerisinde gebelik sırasında annesinden aldığı kök hücrelerin kanser bölgesinde işi ne? Kanser dokusu içerisinde neden bulunuyor bunu araştırdık ve bu sonuca ulaştık." dedi.
MİKROKİREMİK NEDİR?
Mikrokimerizm bir bireye ait az sayıda hücre veya DNA'nın başka bir bireyde bulunması haline verilen isim.
