İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Orta Doğu ve Kafkasya Uygulamaları Merkezi ile İAÜ Türkiye Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi işbirliğiyle Türkiye-Rusya ilişkileri konusunda sempozyum düzenlendi.
İAÜ Florya Yerleşkesi'nde, "Türkiye-Rusya "Vladimir Putin Rusya'sı nereye gidiyor?" Ulusal Sempozyumu" adıyla gerçekleşen sempozyumun açılış konuşmalarını İAÜ Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Mustafa Aydın ve İAÜ Rektörü Prof. Dr. Yadigâr İzmirli yaptı. Moderatörlüğünü İAÜ Orta Doğu ve Kafkasya Uygulama ve Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu'nun yaptığı etkinliğe konuşmacı olarak İAÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nadir Devlet, İAÜ Uygulama ve Araştırma Merkezleri Genel Koordinatörü Prof. Dr. Yaşar Onay, Kafkas Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hacali Necefoğlu, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyüp Zengin, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmet Biner, Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Asker, Avrasya İnisiyatif ve İş Birliği Derneği Genel Başkanı Dr. Tuğrul Veli, Star Gazetesi Köşe Yazarı Ardan Zentürk katıldı. Rusya ve Türkiye ilişkilerindeki sorunlara akademik dünyada çözüm üretebilmek amacıyla yapılan seminere, öğrenciler ve akademisyenler katıldı.
"ÇÖZÜM, İKİ ÜLKENİN MENFAATLERİ İÇİN ŞART"
Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkilerin son zamanlarda ciddi bir şekilde bozulduğunu ve buna çözüm odaklı bir araya geldiklerini vurgulayan İAÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nadir Devlet, "Rusya'yla Türkiye arasında çok eskiye dayanan bir ilişki söz konusu. Osmanlı Devleti ve Rus Çarlığı arasında çok savaş oldu. Bu savaşlardan sonra en son uçak düşürme olayı hariç neredeyse son yüz yılda hiç bir sorun çıkmadı. Turizm, ticaret ve kültürel bakımdan ilişkilerimiz özellikle son 25 yıldır çok gelişti. Maalesef bunlar şimdi kopmuş gibi gözüküyor. Ama hâlâ bir umut var diye düşünüyorum. Ümit ederim ki liderlerimiz bir şekilde bu sorunu çözüm yoluna götürür. Çünkü bu iki ülkenin de menfaatleri için gerekli olduğunu düşünüyorum" dedi.
Olası bir savaş ihtimali sonucunda ortaya çıkacak olan sorunlar hakkında düşüncelerini bildiren Prof. Dr. Devlet, şöyle konuştu:
"Savaş çıkması doğrultusunda hem ekonomik hem de kültürel anlamda kötü sonuç ortaya çıkacaktır. Ekonomik boyutunu yaşamaya başladık bile. Turizmin kötü etkilenmesi, iş adamlarımızın Rusya'daki işlerini kaybetmesi ve birçok firmanın kapanması zaten bunun bir göstergesidir. Tabi bir de en mühimi Akkuyu'daki nükleer santral inşaatının sonunun ne olacağı. Sonuç olarak ilişkiler düzelmezse maddi kaybımız olacak. Sosyal kayıp olarak baktığımızda da Rus-Türk evlilikleri konusu ortaya çıkıyor. Bu ailelerin çocukları ve kendi ülkelerinde irtibat kurdukları aileleri var. Bu sorunlarla birlikte aradaki temas kopacak ve mutsuz aileler ortaya çıkacak. Beklenen sorunların oluşmaması için her iki ülkenin de orta yolda buluşması lazım. Her iki tarafında taviz vermeden eşit şartlarda çözüm bulmaları gerekiyor."
"ORTAK YAŞAMIN FORMÜLLERİNİ BULUP ÜRETMEMİZ LAZIM"
Rusya ve Türkiye'nin aynı coğrafyayı paylaştıklarını ve bu durumunun değiştirilemez olduğunu vurgulayan İAÜ Araştırma ve Uygulama Merkezleri Genel Merkezleri Koordinatörü, İstanbul Aydın Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi olan Prof. Dr. Yaşar Onay, "Coğrafya, devletlerin ve milletlerin değişmeyen unsurlarından biri olarak kalır. Türkiye ve Rusya aynı coğrafyada isteseler de istemeseler de asırlardır olduğu gibi yaşamaya devam edeceklerdir. Dolayısıyla ortak yaşamın formüllerini bulup üretmemiz lazım. Ortak değerler üzerinden bölge barışına hizmet edebilecek politika ortaya çıkarmamız gerekiyor" dedi.
Suriye'de kitlenen bir Türk-Rus ilişkisi gördüklerini anlatan Onay, şunları söyledi: "Rusya'nın Orta Doğu Bölgesindeki menfaat çıkarları ile Türkiye'nin çıkarları çatışma halinde. Bu sorunlar aslında aşılabilir. Rusya'nın Türkiye'ye yönelik özellikle içinde bulunduğumuz dönemde yönelttiği ithamlardan biri Türkiye'nin hızla bir İslam devleti haline gelmesi ve Türkiye'nin İslamlaştırma politikalarıyla birlikte bölgede ciddi bir tehdit olacağı. Böyle bir şey yok eğer bu konuda samimi olsalardı geçen dönemde Rusya Başkanı Vladimir Putin'le Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Moskova'da bir camiyi beraber açmazlardı. Rusya'nın böyle bir takım faaliyetleri içerisine girmesi biraz ironi gibi geliyor. Yani var olan sorunların biran önce aşılması lazım. Düşen uçaktan sonra bu kolay değildir ama bölgede aklıselimin egemen olması lazım. Çünkü bu bölgede çıkabilecek ufacık bir yangın tüm dünyayı etkisi altına alabilir. Çatışma bölgeler arasında başlayıp bir anlık kontrolsüzlükle tüm dünyaya yayılabilir. Savaş akıllı adamların işi değildir fakat tarih boyunca savaşı hep akıllı adamlar başlatmıştır. Dolayısıyla bugün hem bölgesel hem de bölgesel dışı güçlerin iç içe girdiği bir dönemde her an patlamaya hazır bir kıvılcım var."
