Esad neden kimyasal silah kullandı ?
Le Figaro: Çünkü ABD Esad karşıtı operasyona başladı.
Dünya Suriye’nin Guta bölgesinde yaşanan kimyasal katliamın Esad rejimi tarafından işlenip işlenmediğini tartışırken, birçok kişi de "Neden Esad, BM gözlemcileri kimyasal silahlarla ilgili inceleme yapmak için Suriye'de olduğu sırada böyle bir eylemde bulunsun?" sorusunun cevabını arıyor.
Dünya Suriye’nin Guta bölgesinde yaşanan kimyasal katliamın Esad rejimi tarafından işlenip işlenmediğini tartışırken, herkes, Esad’ın neden BM gözlemcilerinin kimyasal silahla ilgili inceleme yapmak için Suriye'ye geldiği sorusunu soruyor.
Bu sorunun yanıtını arayan Fransız Le Figaro gazetesi, “ABD’nin Ağustos ayı ortasında Esad karşıtı operasyonu başlatması nedeniyle sıkışan Esad’ın kimyasal silah kullandığını” öne sürdü.
Le Figaro’nun ulaştığı muhalif kaynaklar, ABD’nin İsrail ile birlikte, Suriye’nin güneyinde, Ürdün sınırında Esad ile savaşan muhaliflere komando eğitimi verdiğini ve 17 ve 19 Ağustos tarihlerinde eğittikleri iki komando ekibini Şam’a kadar ilerlettiklerini açıkladılar.
Askeri gerekçe
Le Figaro’nun haberine göre, Esad’ın kimyasal silah kullanmasının ardında askeri operasyonel bir mantık var. Aylardır CIA ajanları ile muhaliflere komando eğitimi veren ABD, 17 Ağustos’ta hazırladığı 300 kişilik komando birliğini Deraa’dan Suriye’ye soktu. Hemen ardından 19 Ağustos’ta yeniden ikinci bir birlik, CIA ve MOSSAD ajanlarının yardımıyla Suriye’de ilerledi. Ne bölgeye asker göndermek, ne de cihatçı örgütleri silahlandırmak istemeyen ABD, aylardır Ürdün’de seçtiği komandoları eğitti.
Fransa Stratejik Analizler Enstitüsü araştırmacısı David Rigoulet-Roze, Le Figaro’ya, “Şam’a yaklaşan komandolar Şam’ın banliyösü Guta kentine kadar hissedilmeye başladı. ABD bu taktiği ile bir taraftan Suriye’nin güneyinde tampon bölge oluşturmak, hatta uçuşa yasak bölge kurarak muhalifleri güvenli bir şekilde eğitmeyi planlıyordu. Bu amaçla Haziran ayı sonunda bölgeye Patriot füze bataryaları ve F-16 uçaklarını kaydırdı” diyor. Guta’ya kadar yaklaşan askeri tehdit, Şam’ı da tehdit etmeye başlayınca Esad harekete geçti.
Diplomatik gerekçe
Esad’ın ikinci nedeni ise diplomatik: Geçtiğimiz Temmuz ayında Esad’ın sözcüsü, “Dışarıdan bir saldırı olmadığı sürece, örneğin yabancı ajanlar Suriye’ye girmediği sürece kimyasal silah kullanılmayacak” demişti. Barack Obama’nın Ağustos 2012’de “Kimyasal silahlar kırmızı çizgimiz” sözünden, uluslararası camia “Esad kimyasal silah kullanırsa ABD askeri müdahale edecek” sonucunu çıkardı. Ancak Esad 13 kez küçük girişimlerle kimyasal silah kullandığı halde Amerika sessiz kaldı. Şam yönetim BM çalışanlarını bloke ettiği için ispatlaması da zordu üstelik. Üstelik Obama Rusya ile ilişkilerinin bozulmasını istemediğini de söylemişti. BM Güvenlik Konseyi’ndeki Rusya desteğini de arkasına alan Esad, diplomatik alanda da Obama’ya meydan okudu.
Olasılıklar
Eğer Suriye rejimi gerçekten kimyasal saldırının arkasındaysa, ölü sayısı 100 bini aşan savaş yeni bir aşamaya geçecek ve kimyasal silah kullanımı da caydırıcı silah olarak savaşın bir parçası olacak. Bu Amerikalılara verilen bir mesaj. Esad, Obama’ya meydan okuyor.
Muhalifleri silahlandırma opsiyonuna gelince, bir diplomat Le Figaro’ya, ''Eğer bir gün bu yapılırsa, zaten söylenmez'' diyor.
Nokta hedefli hava saldırıları olasılığı ise mümkün. Ancak bu olasılık, çatışmanın bütün bölgeye yayılması riskini taşıyor.
Kimyasal silah depolarını bulmak ve güvenliğini sağlama olasılığı?
İsrail komşusu Suriye’yi defalarca vurdu. Ama Batılı ülkeler kimyasal silahların bu sefer de cihatçı ülkelerin eline geçmesini istemiyor. Geriye kalan olasılık ise, harekete geçmemek. Görünen o ki Beşar Esad da bu olasılık üzerine oynuyor.
